یکی از اصلیترین دغدغههای متقاضیان، پیچیدگی روزافزون شرایط دریافت وام مسکن است. الزام به سپردهگذاری طولانیمدت، ارائه مدارک متعدد و محدودیتهای بانکی باعث شده بسیاری از افراد در میانه مسیر ناامید شوند. این روند نهتنها سرعت معاملات را کاهش داده، بلکه فشار روانی زیادی بر خانوادههایی که به دنبال خانهدار شدن هستند وارد کرده است.
بانکها نیز در شرایط فعلی با احتیاط بیشتری عمل میکنند. افزایش ریسک بازپرداخت در شرایط تورمی، آنها را به سمت سختگیری بیشتر سوق داده است. همین موضوع باعث شده دسترسی به منابع مالی برای خرید مسکن دشوارتر از گذشته باشد.
عامل دیگری که نگرانیها را تشدید کرده، بحث نرخ سود وامهای مسکن است. بسیاری از متقاضیان نگرانند که افزایش نرخ سود، توان بازپرداخت آنها را تحت تأثیر قرار دهد. در شرایطی که قیمت مسکن همچنان بالاست، هر تغییر کوچک در نرخ سود میتواند فشار سنگینی بر بودجه خانوارها وارد کند.
این نگرانیها بهطور مستقیم بر رفتار بازار نیز اثر گذاشته است. برخی خریداران تصمیم خود را برای ورود به بازار به تعویق انداختهاند و برخی دیگر به دنبال گزینههای جایگزین مانند اجاره یا خرید واحدهای کوچکتر هستند. این تغییر رفتار، نشانهای از بیاعتمادی نسبت به آینده سیاستهای وامدهی است.
چشمانداز مبهم و نیاز به سیاستگذاری شفاف
در مجموع، وضعیت فعلی نشان میدهد که متقاضیان وام مسکن بیش از هر زمان دیگری نیازمند سیاستگذاری شفاف و پایدار هستند. نبود اطمینان نسبت به آینده، نهتنها توان خرید خانوارها را کاهش داده، بلکه بازار مسکن را نیز در حالت انتظار قرار داده است.
اگرچه برخی کارشناسان امیدوارند با اصلاح شرایط وامدهی و کاهش بروکراسی، بخشی از نگرانیها برطرف شود، اما تجربههای گذشته نشان داده که تغییرات کوتاهمدت نمیتواند اعتماد عمومی را بازگرداند. آنچه اکنون اهمیت دارد، تدوین برنامهای بلندمدت برای حمایت از متقاضیان واقعی و ایجاد تعادل میان توان خانوارها و سیاستهای بانکی است.
سقف تسهیلات ودیعه مسکن برای مددجویان کمیته امداد و بهزیستی در لایحه بودجه سال آینده ۴۰۰ میلیون تومان تعیین شد که نسبت به سال جاری بدون تغییر ماند.
بانك
در لایحه بودجه ۱۴۰۵ که روز گذشته توسط رییسجمهور تقدیم مجلس شد، سقف تسهیلات ارزان قیمت ودیعه و خرید مسکن مددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی و بیماران مستمند و معسر ۴ میلیارد ریال معادل ۴۰۰ میلیون تومان پیشنهاد شده که نسبت به سال ۱۴۰۴ بدون تغییر است.
در سال جاری دولت در قالب طرحی حمایتی در سال جاری، تسهیلات ودیعه مسکن مددجویان زیر پوشش بنیاد شهید، کمیته امداد و بهزیستی را ۴۰۰ میلیون تومان به صورت قرضالحسنه با بازپرداخت ۱۰ ساله اعلام کرد.
این تسهیلات از محل ۲۰ هزار میلیارد تومان اعتبار در بند (ث) تبصره ۱۵ قانون بودجه ۱۴۰۴ تأمین میشود.
شرط اصلی بهرهمندی از این وام، نداشتن سابقه مالکیت مسکن و معرفی توسط نهادهای ذیربط است. هدف طرح، کاهش فشار اقتصادی بر مستأجران و کمک به ساماندهی بازار اجاره مسکن است.
دولت همچنین در حال حاضر به سایر مستاجران ساکن در شهر تهران ۲۷۵ میلیون تومان، مراکز استانها ۲۱۰ میلیون تومان، سایر شهرها ۱۴۰ میلیون تومان و روستاها ۵۵ میلیون تومان تسهیلات ودیعه مسکن پرداخت میکند.