جغرافیای ایران همواره بهعنوان یک مزیت راهبردی شناخته شده است. قرار گرفتن در مسیر اتصال آسیای مرکزی، قفقاز، خلیج فارس و مدیترانه، این امکان را فراهم میکند که کشور به یکی از اصلیترین حلقههای زنجیره تجارت جهانی بدل شود. با این حال، بهرهبرداری از این ظرفیت نیازمند سرمایهگذاری گسترده در زیرساختهای حملونقل و لجستیک است.
کریدورهای ترانزیتی تنها با جاده و ریل معنا پیدا نمیکنند؛ بلکه نیازمند هماهنگی سیاسی، توافقات منطقهای و دیپلماسی اقتصادی فعال هستند. ایران اگر بتواند با کشورهای همسایه و شرکای تجاری توافقات پایدار ایجاد کند، مسیرهای ترانزیتی به یک منبع درآمد پایدار و ابزار قدرت ژئوپلیتیکی تبدیل خواهند شد.
در شرایط کنونی، رقابت میان کشورها برای جذب سهم بیشتر از تجارت جهانی شدت گرفته است. ترکیه، آذربایجان و حتی کشورهای آسیای مرکزی به دنبال جایگزینی مسیرهای جدید هستند. اگر ایران نتواند جایگاه خود را تثبیت کند، سهم قابلتوجهی از این بازار به رقبای منطقهای واگذار خواهد شد.
از سوی دیگر، توسعه کریدورهای ترانزیتی میتواند به کاهش وابستگی ایران به درآمدهای نفتی کمک کند. درآمد حاصل از ترانزیت کالا، نهتنها پایدارتر است، بلکه به ایجاد فرصتهای شغلی و رونق صنایع داخلی نیز منجر میشود.
ایران همچنین میتواند با تقویت جایگاه خود در کریدورهای ترانزیتی، نقش مهمی در امنیت انرژی منطقه ایفا کند. انتقال نفت، گاز و فرآوردههای انرژی از مسیر ایران، علاوه بر درآمدزایی، جایگاه کشور را در معادلات سیاسی و اقتصادی منطقه ارتقا خواهد داد.
در نهایت، تقویت جایگاه ایران در کریدورهای ترانزیتی، یک ضرورت راهبردی است که فراتر از اقتصاد، به امنیت ملی و جایگاه بینالمللی کشور گره خورده است. اگر سیاستگذاران بتوانند با برنامهریزی دقیق و سرمایهگذاری هدفمند، این ظرفیت را بالفعل کنند، ایران میتواند بار دیگر نقش تاریخی خود بهعنوان شاهراه تجارت جهانی را ایفا کند
رئیس ستاد برگزاری نهمین کنفرانس حملونقل و لجستیک با تأکید بر ضرورت ارتقای نقش ایران در کریدورهای بینالمللی ترانزیتی گفت: هوشمندسازی و تقویت حضور بخش خصوصی، محور تحول در حملونقل است.
نهمین نمایشگاه و کنفرانس حملونقل، لجستیک و صنایع وابسته از ۲۳ تا ۲۶ آذر با حضور سازمان و شرکتهای مرتبط وزارت راه و شهرسازی با محوریت بهرهوری، هوشمندسازی، فناوریهای نوین و تقویت پیوند صنعت با شرکتهای دانشبنیان، در مصلی امام خمینی (ره) برگزار میشود.
غلامرضا رضائیان، رئیس ستاد برگزاری نمایشگاه و کنفرانس حملونقل و لجستیک، با اشاره به اهداف اصلی این دوره گفت: رویکرد کلیدی این رویداد توسعه زنجیره یکپارچه حملونقل و لجستیک با تأکید بر بهرهوری، هوشمندسازی و ارتقای نقش بخش خصوصی است. این محورها بر اساس نیازهای راهبردی کشور، سیاستهای کلان توسعه زیرساختها و ضرورت ارتقای جایگاه ایران در کریدورهای بینالمللی ترانزیتی تعیین شدهاند.
وی افزود: در نهمین دوره نمایشگاه، سه حوزه حملونقل جادهای، ریلی و دریایی بهعنوان ستونهای اصلی جابهجایی کالا و مسافر و موتور محرک ترانزیت منطقهای کشور در مرکز توجه قرار دارند. بخش قابل توجهی از برنامهها، پنلها و مشارکت شرکتها نیز حول همین محورها تعریف شده و سایر بخشها در قالب رویکردهای مکمل با این سه حوزه ارتباط خواهند داشت.
رضائیان ادامه داد: تمرکز این نمایشگاه بر حل چالشهایی همچون نوسازی ناوگان فرسوده، کمبود زیرساختهای لجستیکی، ضعف سرمایهگذاری، موانع قانونی و ضرورت هوشمندسازی فرآیندهاست. با همافزایی میان بخش دولتی و خصوصی، تلاش میشود راهکارهای عملیاتی و قابل اجرا ارائه شود.
وی گفت: در این دوره، پاویون اختصاصی شرکتهای دانشبنیان و فناوریهای نوین با حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی ایجاد شده است. در این بخش، علاوه بر حضور فعال شرکتهای دانشبنیان و فناور، از بیش از ۳۰ طرح و محصول نوآورانه در حوزههای حملونقل هوشمند، لجستیک دیجیتال، سامانههای مبتنی بر هوش مصنوعی، مدیریت ناوگان و بهینهسازی زنجیره تأمین رونمایی خواهد شد.
رضائیان در پایان خاطرنشان کرد: از دیگر بخشهای نوآورانه این رویداد، برپایی پاویون هوش مصنوعی با برگزاری پنلهای تخصصی و ارائه محصولات فناورانه است. برای نخستینبار، دستیار هوش مصنوعی ویژه صنعت حملونقل و لجستیک در این نمایشگاه رونمایی میشود.
