بورس ایران گزینههای سرمایه گذاری را برای افراد مختلف فراهم کرده است و یکی از آن ها سرمایه گذاری اتباع در بورس است. خبرنگار گسترش نیوز دراین گزارش به بررسی وضعیت اتباع خارجی در بورس ایران پرداخته است که در ادامه می خوانیم.
اتباع خارجی که در ایران اقامت قانونی دارند و حساب بانکی معتبر به نام خود دارند، میتوانند با ارائه گذرنامه و مدارک هویتی برای دریافت کد بورسی اقدام کنند. کارگزاریها پس از ثبت مدارک، اطلاعات را برای سازمان بورس ارسال میکنند و در مدت چند روز برای متقاضی کد معاملاتی صادر میشود. داشتن اقامت قانونی و مدرک هویتی معتبر شرط اصلی است. بسیاری از اتباعی که تنها کارت اقامت کوتاهمدت دارند ممکن است در مراحل دریافت کد با مشکل روبهرو شوند. به همین دلیل بخش قابل توجهی از اتباعی که در بازار سرمایه فعال میشوند کسانی هستند که اقامت طولانیمدت یا حساب بانکی رسمی دارند.
طبق بررسی خبرنگار گسترش نیوز تعداد سرمایهگذاران خارجی فعال در بورس ایران در سال جاری به بیش از پنج هزار نفر رسیده است. با وجود این رشد، سهم واقعی خارجیها از کل سهام بازار بسیار محدود و کمتر از یک درصد است. این آمار نشان میدهد که اگرچه مسیر حضور اتباع در بورس باز شده، اما هنوز این گروه نقش اقتصادی بزرگی در بازار سرمایه ایران ندارد. دلیل اصلی این موضوع محدودیتهای قانونی در مالکیت سهام و سختی در انتقال سود و سرمایه به خارج از کشور است.
بورس ایران برای بخشی از اتباع خارجی جذابیت دارد زیرا امکان سرمایهگذاری با مبالغ کم و خرید سهام شرکتهای بزرگ ایرانی در آن فراهم است. بسیاری از اتباعی که چند سال در ایران زندگی میکنند برای حفظ ارزش داراییهای خود بخشی از سرمایهشان را وارد بورس میکنند. از طرف دیگر، رکود برخی بازارهای داخلی مانند مسکن و محدودیتهای سرمایهگذاری در بخشهای دیگر باعث شده بورس برای برخی از مهاجران گزینه قابلقبولی باشد. همچنین افزایش ارزش دارایی شرکتها در دورههای تورمی باعث میشود بورس برای کسانی که به دنبال حفظ قدرت خرید هستند جذاب باشد.
در کنار فرصتها، ریسکهای مهمی نیز وجود دارد. یکی از مهمترین چالشها محدودیت مالکیت برای خارجیها است که باعث میشود نتوانند سهم بالایی از یک شرکت را در اختیار بگیرند. دشواری در انتقال سود به کشور مبدا نیز یکی از نگرانیهای اتباع است زیرا قوانین ارزی ایران سختگیرانه است و گاهی امکان جابهجایی ارز محدود میشود. از طرف دیگر، نبود دسترسی کامل برخی اتباع به خدمات بانکی میتواند روند سرمایهگذاری آنها را دچار مشکل کند. این ریسکها باعث شده با وجود جذابیت بورس، بسیاری از اتباع هنوز با احتیاط وارد این بازار شوند.
ورود اتباع خارجی به بورس به طور بالقوه میتواند یک فرصت برای بازار سرمایه باشد. افزایش تعداد سرمایهگذاران، ورود نقدینگی جدید و متنوع شدن مالکیت شرکتها از جمله مزایای این روند است. اگر قوانین تسهیل شود و ثبات بیشتری در سیاستهای اقتصادی ایجاد شود، حضور اتباع میتواند به افزایش عمق و نقدشوندگی بازار کمک کند. با این حال اگر مشکلات مربوط به انتقال سرمایه و محدودیت مالکیت برطرف نشود، این روند میتواند با بیاعتمادی سرمایهگذاران خارجی همراه شود که ریسکهایی برای بازار ایجاد میکند.
در مجموع طبق بررسی خبرنگار گسترش نیوز، بورس برای اتباع خارجی هم فرصت و هم ریسک به همراه دارد. جذابیت بازار سرمایه ایران قابل انکار نیست اما برای اینکه اتباع بتوانند نقش مهمتری در بورس ایفا کنند، نیاز به اصلاحات قانونی و اقتصادی بیشتری وجود دارد.