فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، در برنامه تلویزیونی خود اظهار داشت: «در پنج سال آینده باید یک‌ونیم میلیون مسکن حمایتی ساخته شود. ثبت‌نام نهضت ملی مسکن متوقف نشده و همچنان ادامه دارد.» این اظهارات وزیر راه و شهرسازی و وعده ساخت یک و نیم میلیون واحد مسکونی در پنج سال آینده در حالی مطرح می‌شود که در دولت سیزدهم نیز وعده ساخت یک میلیون مسکن در سال داده شده بود، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد این وعده تاکنون محقق نشده است.

یک کارشناس بازار مسکن اظهار داشت که ورود بانک‌ها به حوزه معاملات ملکی باعث افزایش قیمت‌ها در بازار مسکن شده است، به‌طوری که این فعالیت‌ها تورمی حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد در قیمت املاک ایجاد کرده است. وی تأکید کرد که دارایی‌های بانک‌ها باید به‌جای ورود به بازار سوداگری، به سمت تأمین نیازهای مصرفی و حمایت از تولید مسکن هدایت شوند.

در منطقه خیابان قزوین تهران، قیمت‌گذاری املاک نوساز و مسکونی بسته به امکانات و ویژگی‌های واحدها، به طور قابل توجهی متغیر است. برای نمونه، قیمت هر مترمربع از یک واحد آپارتمانی نوساز که دارای امکاناتی همچون پارکینگ و آسانسور باشد، به‌طور میانگین حدود ۷۰ میلیون تومان اعلام شده است. این در حالی است که واحدهای قدیمی‌تر و معمولی‌تر، به‌ویژه آپارتمان‌های دوخوابه با متراژ حدود ۱۰۰ مترمربع، در بازه قیمتی ۶۰ تا ۶۵ میلیون تومان به ازای هر مترمربع قیمت‌گذاری می‌شوند.

وزارت راه و شهرسازی تاکنون اقدام مؤثری برای مهار قیمت مسکن انجام نداده و همچنان گزارشی شفاف و جامع از پیشرفت پروژه‌های نهضت ملی مسکن ارائه نکرده است. اطلاعات دقیق و قابل استنادی در خصوص تعداد واحدهای ساخته‌شده یا وضعیت تکمیل این طرح‌ها در دسترس عموم قرار ندارد، که این مسئله انتقادات زیادی را به عملکرد این وزارتخانه وارد کرده است.

بخش قابل توجهی از پرونده‌های گروگانگیری که در کشور تشکیل می‌شود، به اتباع و مهاجران غیرمجاز اختصاص دارد. در این موارد، مهاجران غیرقانونی اقدام به گروگانگیری هموطنان خود می‌کنند و برای آزادی آنها از خانواده‌هایشان درخواست مبالغ هنگفتی پول می‌نمایند. این روند نه تنها به یکی از معضلات امنیتی و اجتماعی تبدیل شده است، بلکه از پیچیدگی‌های خاصی نیز برخوردار است.

قیمت مسکن در ایران به شکلی افسارگسیخته هر سال افزایش می‌یابد، در حالی که رشد درآمدها نه تنها با این شتاب همراه نیست، بلکه بسیار ناچیز است. این شکاف عمیق باعث شده است که خرید خانه برای بسیاری از ایرانیان به رؤیایی دست‌نیافتنی تبدیل شود. نکته قابل توجه این است که مقایسه بازار مسکن ایران با کشورهای همسایه نشان می‌دهد شرایط خرید مسکن در برخی از این کشورها به‌مراتب بهتر است.

طبق اخبار دریافتی، در روزهای آینده احتمالاً پروژه‌های نهضت ملی مسکن در استان تهران به دلیل کمبود حمایت‌های مالی از سوی بانک‌ها و عدم توجه کافی دولت به چالش‌های موجود با خطر تعطیلی مواجه خواهند شد.

بر اساس اخبار دریافتی، به‌دلیل عدم حمایت بانک‌ها و بی‌توجهی دولت به مشکلات موجود، پروژه‌های نهضت ملی مسکن در استان تهران طی روزهای آینده تعطیل خواهند شد.

عضو هیئت مدیره بانک مسکن در یک نشست خبری با اشاره به پیشرفت‌های اخیر در طرح نهضت ملی مسکن، اعلام کرد که قرارداد وام برای تأمین مالی ۳۷۵ هزار واحد مسکونی این طرح به امضا رسیده است. تا به امروز، مبلغ قابل توجهی معادل ۲۰۲ هزار و ۵۸۲ میلیارد تومان به حساب سازندگان این پروژه‌ها واریز شده است. این اقدام نه تنها نشان‌دهنده تعهد بانک مسکن به حمایت از ساخت و تأمین مسکن برای اقشار مختلف جامعه است، بلکه نویدبخش تسریع در روند اجرایی این طرح ملی نیز می‌باشد. با توجه به افزایش نیاز به مسکن در کشور، این وام‌ها می‌توانند نقش مؤثری در کاهش مشکلات مسکن ایفا کنند و به تحقق اهداف نهضت ملی مسکن کمک کنند.

سیاست‌گذاری‌ها عمدتاً بر افزایش تولید مسکن متمرکز بوده‌اند، در حالی که به جنبه‌های کیفی مانند توسعه زیرساخت‌ها، ارائه خدمات شهری مناسب، و بهبود محیط زندگی کمتر توجه شده است.

با وجود رکود حاکم بر بازار مسکن و ماهیت خاص املاک، افزایش نرخ ارز تاکنون تأثیر مستقیمی بر قیمت ملک نداشته است. با این حال، شکل‌گیری انتظارات تورمی ناشی از نوسانات ارزی، منجر به افزایش دوباره اجاره‌بها در زمستان ۱۴۰۳ شده و فشار بیشتری بر مستاجران وارد کرده است.

در شرایطی که یک خانواده با دو مزدبگیر، هر یک با درآمدی در حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان، همچنان با دشواری‌های فراوانی برای پرداخت اجاره‌خانه، به‌ویژه در کلان‌شهرها، مواجه است، تأثیرات فقر مسکن بر زندگی این قشر چگونه قابل توصیف است؟ این معضل نه تنها قدرت مالی خانواده‌ها را به شدت تحت فشار قرار می‌دهد، بلکه آثار روانی، اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای نیز به همراه دارد.

«فرامرز توفیقی» فعال کارگری می‌گوید: متوسط سهم مسکن از درآمد خانوارها، ۵۸ تا ۶۲ درصد است و متاسفانه کارگران برای پوشش این سهم سنگین، مجبور شده‌اند از خیلی موارد بزنند؛ تفریحات مدت‌هاست که کامل حذف شده؛ هزینه برای آموزش و تحصیل به حداقل ممکن رسیده که اثرات آن را به چشم می‌بینیم؛ مدتی‌ست که کارگران جایی در میان منتخبین برجسته کنکور ندارند؛ دیگر آن روزگار گذشت که فرزندان کارگران در کنکور رتبه‌های خوب داشتند و دانشگاه‌های رده اول کشور قبول می‌شدند.

در سال‌های گذشته، بخش قابل‌توجهی از مستأجران کم‌درآمد و افرادی که با مشکل فقر مسکن مواجه هستند، در بافت‌های فرسوده شهری سکونت داشته‌اند. این مناطق، به دلیل هزینه‌های پایین‌تر ساخت‌وساز در مقایسه با حاشیه شهرها یا مناطق خارج از شهر، به گزینه‌ای اقتصادی‌تر برای این قشر تبدیل شده‌اند.

یکی از اعضای هیئت مدیره انجمن انبوه‌سازان مسکن اظهار داشت که متأسفانه شرایط کنونی نهضت ملی مسکن به وضعیت طرح مسکن مهر شباهت زیادی دارد. او توضیح داد که قیمت‌گذاری دستوری و افزایش نرخ تورم، به طور جدی باعث توقف پروژه‌های ملی مسکن شده است.

استان تهران با وجود بیشترین تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر، نرخ محرومیت مسکونی پایینی دارد و این رقم تنها حدود ۵ درصد است. در مقابل، در استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان، نرخ محرومیت مسکونی به حدود ۶۰ درصد می‌رسد و تفاوت چشمگیری را نشان می‌دهد.

بازار مسکن ایران در سال‌های اخیر با چالش‌های فراوانی مواجه بوده و تغییرات اقتصادی و نوسانات شدید قیمت دلار تاثیرات قابل توجهی بر این بازار گذاشته است. هر بار که نرخ دلار دچار جهش‌های ناگهانی شده، قیمت مسکن نیز در بازه‌های زمانی مختلف به تبع آن افزایش یافته و روندی پرنوسان را تجربه کرده است. حالا که قیمت دلار به آستانه کریدور هشتم نزدیک می‌شود، سوالات زیادی در مورد آینده بازار مسکن مطرح است. در این راستا، فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان، به تحلیل تاثیرات مستقیم افزایش نرخ دلار بر وضعیت بازار مسکن پرداخته است و تلاش دارد به این سوالات پاسخ دهد که آیا این روند ادامه خواهد یافت و چه چشم‌اندازی پیش روی این بازار قرار دارد.

در بازار مسکن پردیس، برخی از آگهی‌های منتشرشده با قیمت‌های غیرواقعی و گمراه‌کننده همراه هستند. به‌عنوان نمونه، یک واحد مسکونی در فاز ۱۱ پردیس با قیمت ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان آگهی شده است، اما پس از تماس با آگهی‌دهنده مشخص می‌شود که چنین واحدی با این قیمت یا وجود ندارد یا قیمت واقعی آن بسیار بیشتر است.

عضو هیئت مدیره انجمن انبوه‌سازان مسکن اظهار داشت که دولت همچنان تمایل به نقش‌آفرینی مستقیم در بازار مسکن دارد و نمی‌تواند خود را متقاعد کند تا از تصدی‌گری در این حوزه کناره‌گیری کند. وی تصریح کرد که ادامه این مداخله‌ها مانع اصلی در مسیر بهبود و رونق بازار مسکن است و تا زمانی که چنین رویکردی ادامه یابد، نباید انتظار تحول مثبتی در این بازار داشت.

گیشا، یکی از محله‌های خوش‌نام و پرطرفدار واقع در منطقه ۲ شهرداری تهران، به دلیل موقعیت مکانی مناسب، دسترسی خوب به امکانات شهری، و بافت نسبتا مدرن، همواره توجه بسیاری از خریداران مسکن را به خود جلب کرده است. این محله که به‌ویژه برای دسترسی آسان به مراکز مهمی مانند دانشگاه‌ها، مراکز خرید، و مراکز درمانی شناخته می‌شود، از نظر قیمت مسکن در مقایسه با سایر مناطق غربی تهران، در رده بالاتری قرار دارد.