هزینه مسکن در مناطق لوکس و بالاشهر تهران چنان سرسام‌آور شده که می‌توان آن را با هزینه اجاره‌نشینی خانوارهای کم‌درآمد در مناطق جنوبی پایتخت مقایسه کرد. بررسی نرخ‌های پیشنهادی اجاره در این مناطق نشان می‌دهد که حتی ارزان‌ترین واحدهای مسکونی نیز با حداقل اجاره ماهانه ۱۲ میلیون تومان در فایل‌های موجود در بازار عرضه می‌شوند. این روند، شکاف طبقاتی در بازار مسکن را بیش از پیش نمایان کرده و فشار اقتصادی بر مستأجران کم‌درآمد را به سطحی کم‌سابقه رسانده است.

مستاجران در آستانه سال نو با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می کنند و بی ثباتی بازار ارز نیز در این میان مزید بر علت شده است. حالا دولت با اعلام یک خبر خوشایند، کام این اجاره نشین ها را شیرین کرد.

نبود نظارت دقیق بر این شرایط می‌تواند پیامدهای جدی و جبران‌ناپذیری برای سرمایه‌گذاران و آینده بازار مسکن به همراه داشته باشد. در نبود کنترل و شفافیت، امکان رشد حباب‌های قیمتی، افزایش معاملات سوداگرانه و نوسانات غیرقابل پیش‌بینی در بازار بیشتر می‌شود.

رشد نجومی اجاره‌‎بها در سال‌های اخیر، زندگی بسیاری از مستاجران را با مشکلات زیادی مواجه کرده است. برخی از خانواده‌های مستاجر ناچار به اجاره اشتراکی یک خانه شده‌اند. واقعیت تلخ گسترش اجاره خانه‌های اشتراکی، بحران بازار مسکن را عمیق‌تر کرده است. تعداد مستاجران غریبه‌ای که مجبور به هم‌زیستی با یکدیگر شده‌اند، بسیار افزایش یافته است.تعداد معاملات اجاره خانه‌های اشتراکی به طرز چشمگیری افزایش یافته و در مقایسه با سال‌های گذشته تنها به افراد مجرد محدود نیست. یک مشاور املاک در منطقه نواب می‌گوید: «تعداد خانواده‌هایی که در یک سال اخیر به صورت مشترک یک خانه اجاره کرده‌اند، بسیار افزایش یافته است.»شرایط تا حدی وخیم شده که جامعه دستخوش پدیده‌های جدید و عجیب پشت بام‌خوابی و اتوبوس‌خوابی شده است. ایده خرید اشتراکی خانه که تا چند سال پیش عجیب به نظر می‌رسید، اکنون با افزایش اجاره‌بها و فشارهای اقتصادی، جای خود را در بازار اجاره باز کرده است.این وضعیت حاکی از نیاز مبرم به راه‌حل‌های اساسی و برنامه‌ریزی مناسب در جهت ساماندهی بازار مسکن و حمایت از حقوق اجتماعی افراد است.

افزایش سرسام‌آور اجاره‌بها در سال‌های اخیر، برخی از خانواده‌های مستاجر را ناچار به اجاره اشتراکی یک خانه کرده است. همزیستی اجباری زیر یک سقف، حریم خصوصی را از بین برده و زندگی روزمره این خانواده‌ها را با مشکلات زیادی روبه‌رو کرده است. واقعیت تلخ گسترش اجاره خانه های اشتراکی، نه تنها بحران بازار مسکن را عمیق‌تر کرده، بلکه کرامت و مقام انسانی را زیر سوال برده است.

بازار مسکن همواره با نزدیک شدن به پایان سال و در آستانه عید نوروز، شاهد افزایش حجم معاملات بوده است. این روند ناشی از تمایل خریداران برای سرمایه‌گذاری و جابجایی قبل از آغاز سال جدید بوده و معمولاً موجب افزایش نسبی قیمت‌ها در کوتاه‌مدت می‌شود. اما با توجه به رکود سنگین و طولانی‌مدت این بازار در ماه‌های اخیر، این سؤال مطرح می‌شود که آیا امسال نیز چنین افزایشی در معاملات مشاهده خواهد شد یا خیر؟

حواشی ماه های اخیر در خصوص ورود مهاجران غیر قانونی به ایران تمامی ندارد و در آستانه سال جدید نیز حرف و حدیث های پیرامون این موضوع به گوش می رسد. حالا یکی از مقامات سیاسی کشور ضمن اشاره به وضعیت بازار مسکن، تکلیف اتباع غیر مجاز را به نوعی تعیین کرده است.

در ماه‌های اخیر، ورود مهاجران غیرقانونی به کشور و بهره‌مندی آن‌ها از امکانات عمومی، به یکی از موضوعات مورد انتقاد شهروندان، کارشناسان اقتصادی و حتی برخی مسئولان کشوری تبدیل شده است. منتقدان معتقدند که حضور گسترده اتباع خارجی در برخی مناطق، تأثیرات منفی بر بازارهای مالی و اقتصادی گذاشته و این روند همچنان ادامه دارد. در حالی که دولت پیشین سیاست مشخصی در قبال این مسئله اتخاذ نکرد، اکنون انتظار می‌رود که دولت وفاق با رویکردی سنجیده و کارآمد، راهکاری مناسب برای این دغدغه مهم شهروندان ایرانی بیابد و تعادلی میان الزامات انسانی و منافع اقتصادی کشور برقرار کند.

در محله پیروزی تهران می‌توان یک آپارتمان نوساز ۷۰ متری را با ودیعه ۸۰۰ میلیون تومان رهن کامل کرد.

بازار اجاره در سالی که سپری شد، روزهای پرتلاطمی را تجربه کرد و مستاجران نسبت به برخی مسائل گلایه های به حقی از دولت داشتند. دولت سعی بر این داشت تا با ارائه سیاست های مختلف از قبیبل تعیین سقف برای اجاره بها، ضمن رفع تعارضات همیشگی میان موجران و مستاجران، به وضعیت قیمتی در بازار اجاره سر و سامانی دهد، اما در نهایت این امر محقق نشد. دولت وفاق نیز از برنامه های بلندمدت خود جهت رسیدگی به چالش های پیش رو سخن گفته اما هنوز خبری از وقوع رخدادهای مثبت نشده است.

حبیب‌الله طاهرخانی، معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی، از ارائه یک بسته جامع برای ساماندهی بازار اجاره به شورای‌عالی مسکن خبر داد. وی تأکید کرد که در شرایط کنونی، پرداخت اجاره‌بها برای اقشار متوسط و کم‌درآمد جامعه به چالشی جدی تبدیل شده و از توان آن‌ها خارج است.

اقبال شاکری، نماینده ادوار مختلف مجلس و کارشناس اقتصاد مسکن در برنامه‌ای رادیویی، در خصوص اجاره مسکن به دلار با اشاره به تصویب قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره بها در تاریخ ۲۳ اردیبهشت سال جاری،گفت که این قانون تمامی ابعاد خرید، فروش و اجاره مسکن را پوشش داده و مقرراتی برای آن تنظیم کرده است.

با نزدیک شدن به پایان سال ۱۴۰۳، عواملی همچون کاهش تنش‌های منطقه‌ای، افزایش قیمت دلار و جذابیت بازارهای موازی مانند رمزارزها، شرایط بازار مسکن را پیچیده‌تر از همیشه کرده است.

با وجود آنکه بازار مسکن با کاهش تعداد قراردادها روبه‌رو است، اما در مواردی که خریداری برای یک ملک پیدا می‌شود، فروشندگان معمولاً تمایل چندانی به افزایش ناگهانی قیمت ندارند. این رفتار نشان‌دهنده نوعی احتیاط در بازار است، زیرا طرفین معامله به دنبال ایجاد تعادل میان عرضه و تقاضا هستند. بسیاری از فروشندگان ترجیح می‌دهند که به جای دامن زدن به رکود بیشتر، معامله‌ای قطعی و مطمئن انجام دهند، حتی اگر این به معنای تثبیت قیمت باشد. از سوی دیگر، افزایش رفت‌وآمد در دفاتر مشاورین املاک لزوماً به معنای افزایش قیمت‌ها نیست.

گزارش‌ها حاکی از آن است که افزایش بی‌سابقه قیمت مسکن در تمامی محلات تهران، موجب کاهش چشمگیر حجم معاملات در بسیاری از مناطق شده و بازار را به حالتی نیمه‌راکد درآورده است.

یک فعال بازار مسکن گفت: از شهروندان خواست برای اجاره و خرید مسکن از پشت‌نویس کردن قراردادها خودداری کنند .

با در اختیار داشتن ۱۰۰ میلیون تومان ودیعه، امکان اجاره یک واحد آپارتمان ۸۴ متری و ۸ سال ساخت در منطقه پردیسان قم فراهم است. این رقم نشان‌دهنده وضعیت فعلی بازار اجاره در این منطقه بوده و بیانگر گزینه‌های در دسترس برای مستاجران با بودجه متوسط محسوب می‌شود.

برای رهن کامل یک آپارتمان ۱۳ ساله با متراژ ۸۵ مترمربع در منطقه فردیس کرج، مبلغ ۳۳۰ میلیون تومان ودیعه موردنیاز است. این ارقام نشان‌دهنده وضعیت فعلی بازار اجاره مسکن در حومه تهران است که به دلیل رشد چشمگیر قیمت‌ها در سال‌های اخیر، حتی در مناطق اطراف پایتخت نیز افزایش قابل‌توجهی یافته است.

افزایش قیمت اجاره مسکن در محله‌های جنوب تهران به وضوح قابل مشاهده است. به‌طور مثال، برای اجاره یک واحد آپارتمان نوساز با متراژ ۹۵ متر مربع در منطقه دولت‌آباد، نیاز به پرداخت یک میلیارد تومان ودیعه وجود دارد.

کارشناس سیاست گذاری مسکن گفت: بساط تقلب و دلالی در معاملات مسکن از طریق راه اندازی سامانه خودنویس برچیده و بازار معاملات مسکن رونق گرفت.