در سال‌های گذشته، بخش قابل‌توجهی از مستأجران کم‌درآمد و افرادی که با مشکل فقر مسکن مواجه هستند، در بافت‌های فرسوده شهری سکونت داشته‌اند. این مناطق، به دلیل هزینه‌های پایین‌تر ساخت‌وساز در مقایسه با حاشیه شهرها یا مناطق خارج از شهر، به گزینه‌ای اقتصادی‌تر برای این قشر تبدیل شده‌اند.

بازار مسکن ایران در سال‌های اخیر با چالش‌های فراوانی مواجه بوده و تغییرات اقتصادی و نوسانات شدید قیمت دلار تاثیرات قابل توجهی بر این بازار گذاشته است. هر بار که نرخ دلار دچار جهش‌های ناگهانی شده، قیمت مسکن نیز در بازه‌های زمانی مختلف به تبع آن افزایش یافته و روندی پرنوسان را تجربه کرده است. حالا که قیمت دلار به آستانه کریدور هشتم نزدیک می‌شود، سوالات زیادی در مورد آینده بازار مسکن مطرح است. در این راستا، فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان، به تحلیل تاثیرات مستقیم افزایش نرخ دلار بر وضعیت بازار مسکن پرداخته است و تلاش دارد به این سوالات پاسخ دهد که آیا این روند ادامه خواهد یافت و چه چشم‌اندازی پیش روی این بازار قرار دارد.

در بازار مسکن پردیس، برخی از آگهی‌های منتشرشده با قیمت‌های غیرواقعی و گمراه‌کننده همراه هستند. به‌عنوان نمونه، یک واحد مسکونی در فاز ۱۱ پردیس با قیمت ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان آگهی شده است، اما پس از تماس با آگهی‌دهنده مشخص می‌شود که چنین واحدی با این قیمت یا وجود ندارد یا قیمت واقعی آن بسیار بیشتر است.

گیشا، یکی از محله‌های خوش‌نام و پرطرفدار واقع در منطقه ۲ شهرداری تهران، به دلیل موقعیت مکانی مناسب، دسترسی خوب به امکانات شهری، و بافت نسبتا مدرن، همواره توجه بسیاری از خریداران مسکن را به خود جلب کرده است. این محله که به‌ویژه برای دسترسی آسان به مراکز مهمی مانند دانشگاه‌ها، مراکز خرید، و مراکز درمانی شناخته می‌شود، از نظر قیمت مسکن در مقایسه با سایر مناطق غربی تهران، در رده بالاتری قرار دارد.

رئیس اتحادیه املاک با اشاره به شرایط دشوار حاکم بر بازار مسکن اظهار داشت: در حال حاضر بازار مسکن به نوعی در وضعیت رکود کامل قرار گرفته و عملاً معاملات به حداقل ممکن رسیده است. وی تأکید کرد که بسیاری از سازندگان مسکن با مشکل جدی در فروش واحدهای ساخته‌شده مواجه هستند. این وضعیت نه‌تنها سرمایه‌های آن‌ها را به‌صورت راکد نگه داشته، بلکه توانایی آن‌ها برای آغاز پروژه‌های جدید را نیز به‌شدت محدود کرده است.

بازار مسکن همچنان در وضعیت رکود عمیق به سر می‌برد و این شرایط موجب شده است که نگرانی‌های گسترده‌ای میان خریداران، فروشندگان و سازندگان شکل بگیرد. این رکود نه‌تنها فعالیت‌های اقتصادی در بخش مسکن را متوقف کرده، بلکه اثرات آن به دیگر بخش‌های اقتصادی نیز تسری پیدا کرده است.

شهر همدان، مرکز استان همدان و یکی از شهرهای تاریخی و کوهستانی غرب ایران، با پنج منطقه شهری تعریف شده، در دامنه‌های زیبای کوه الوند قرار گرفته است. این شهر که به‌عنوان یکی از مناطق سردسیر کشور شناخته می‌شود، قدمتی طولانی دارد و از کهن‌ترین شهرهای ایران و جهان محسوب می‌شود. اما سوالی که این روزها ذهن بسیاری را درگیر کرده این است: با چه بودجه‌ای می‌توان در همدان صاحب‌خانه شد؟

رئیس اتحادیه مشاوران املاک بیرجند با اشاره به تحولات اخیر در بازار مسکن این شهر اعلام کرد: قیمت مسکن در بیرجند طی سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حدود ۲۰ درصد کاهش یافته است. این کاهش قیمت در حالی رخ داده که هم‌اکنون بازار مسکن در بیرجند در وضعیت رکود به سر می‌برد و معاملات در این بخش به شدت کاهش یافته است.

در حال حاضر، متوسط قیمت پیشنهادی برای خرید هر مترمربع آپارتمان در شهر اردبیل حدود ۲۶ میلیون تومان است. این رقم نشان‌دهنده تحولات قیمتی در بازار مسکن این شهر و انعکاسی از تغییرات اقتصادی و تقاضای منطقه‌ای است. بررسی‌های دقیق‌تر از آگهی‌های فروش مسکن در محله‌های مختلف اردبیل نیز تأیید می‌کند که این میانگین قیمتی در بیشتر مناطق شهر تقریباً ثابت بوده و تنها در برخی محله‌های خاص، قیمت‌ها به دلیل موقعیت مکانی و امکانات ویژه، کمی بالاتر یا پایین‌تر از این مقدار است.

یک پژوهشگر حوزه مسکن و شهرسازی با بررسی شاخص‌های اقتصادی و روند تحولات اخیر، به تحلیل و پیش‌بینی وضعیت آینده بازار مسکن پرداخت. او با اشاره به عوامل موثر بر این بازار، از جمله تغییرات نرخ بهره بانکی، تورم، سیاست‌های حمایتی دولت و روند عرضه و تقاضا، تأکید کرد که بازار مسکن در ماه‌های آینده ممکن است با تحولات قابل‌توجهی روبه‌رو شود. این پژوهشگر همچنین بر اهمیت برنامه‌ریزی دقیق و سیاست‌گذاری‌های هوشمندانه برای کنترل نوسانات و ایجاد ثبات در این بخش کلیدی اقتصاد تأکید کرد.

وضعیت کنونی بازار مسکن حاکی از آن است که با افزایش تورم و محدودیت بودجه خریداران، تقاضا به سمت واحدهای کوچک‌متراژ، قدیمی‌ساز، و حتی در برخی موارد، واحدهای زیر هم‌کف سوق پیدا کرده است. این تغییر رفتار خرید ناشی از افزایش چشمگیر قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید خانوارها است که انتخاب مسکن مناسب را به چالشی جدی تبدیل کرده است.

شقاقی بیان کرد: خرید ملک و سرمایه گذاری در کشور همسایه، پیامدهای فاجعه‌باری برای اقتصاد کشور به همراه خواهد داشت. زمانی که نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار از کشور خارج می شود، باید منتظر فجایع قریب الوقوع آن نیز باشیم. متاسفانه دولت های گذشته برای کنترل قیمت خانه و بهبودی وضعیت بازار مسکن کار خاصی انجام ندادند تا بسیاری از شهروندان برای سرمایه گذاری در کشور ترکیه اقدام کنند.

دولت به‌جای اختصاص یارانه، می‌تواند با عرضه ۱.۸ میلیون هکتار زمین‌های تحت تملک خود، به‌طور چشمگیری هزینه‌های مسکن در سبد خانوارها را کاهش دهد، کسری بودجه را کاهش داده و فشارهای اقتصادی بر مردم را تسهیل کند. این اقدام نه‌تنها می‌تواند به کاهش هزینه‌های مسکن برای خانوارها کمک کند، بلکه با فراهم کردن زمین برای ساخت و ساز، بازار مسکن را متعادل‌تر کرده و از فشارهای معیشتی به‌ویژه در اقشار کم‌درآمد بکاهد.

یک کارشناس اقتصاد مسکن اظهار داشت: توقف پرداخت تسهیلات ساخت توسط بانک‌ها در ماه‌های اخیر، یکی از عوامل اصلی رکود در بازار مسکن بوده است. وی تأکید کرد که این مسئله، علاوه بر کاهش ساخت‌وساز، توان مالی سازندگان را نیز به شدت تحت تأثیر قرار داده و به کاهش عرضه مسکن در بازار دامن زده است.

قیمت مسکن در منطقه یک تهران، به‌عنوان لوکس‌ترین و گران‌ترین محدوده بازار مسکن، به مرز حیرت‌آور متری ۱۸۰ میلیون تومان رسیده است. این رشد قیمتی، منطقه یک را همچنان به کانون معاملات مسکن لوکس و طبقه مرفه جامعه تبدیل کرده است. با این حال، بررسی‌های دقیق‌تر نشان می‌دهد که درصد افزایش قیمت‌ها در مناطق جنوبی تهران، که اغلب به عنوان مناطقی با مسکن مقرون‌به‌صرفه شناخته می‌شوند، از مناطق شمالی بیشتر بوده است.

یک کارشناس حوزه مسکن اظهار داشت که وعده ساخت ۲۰۰ هزار واحد مسکونی به‌تنهایی نمی‌تواند پاسخگوی شکاف عمیق میان عرضه و تقاضای موجود در بازار مسکن باشد. وی تأکید کرد که رفع این ناترازی نیازمند اتخاذ سیاست‌های جامع و اجرای برنامه‌های گسترده‌تری است که نه‌تنها به افزایش ساخت‌وساز منجر شود، بلکه عوامل ریشه‌ای بحران مانند کاهش قدرت خرید، تورم، و ضعف در تأمین مالی را نیز هدف قرار دهد.

بازارهای مالی کشور طی هفته های گذشته دستخوش تغییرات بسیاری شده و در این میان تاثیر متغیرهای خارجی نظیر تحولات و ناآرامی های منطقه ای بیش از گذشته مشهود بوده است. دولت مسعود پزشکیان بارها بر ضرورت ثبات در بازارهای مالی تاکید می کند اما در عمل شاهد این موضوع هستیم که نگرانی های در خصوص نرخ های مختلف افزایش پیدا می کند. بازار مسکن نیز متاثر سایر بازارها، در وضعیت نامطلوبی قرار دارد و تکلیف بسیاری از پروژه های مسکنی مشخص نشده است.

پروژه ساخت ۱۵۰ هزار واحد مسکونی در بصره عراق، به‌طور رسمی پس از تعطیلات سال نو میلادی آغاز خواهد شد. این پروژه بزرگ که در چارچوب گسترش همکاری‌های بین‌المللی ایران با کشورهای همسایه طراحی شده، در راستای تأمین نیازهای مسکن مردم بصره و توسعه زیرساخت‌های این منطقه در نظر گرفته شده است. آغاز این پروژه، نویدبخش رونق اقتصادی و ایجاد فرصت‌های شغلی در منطقه خواهد بود و به‌ویژه برای صنعت ساخت‌وساز و شرکت‌های ایرانی فعال در این زمینه فرصت‌های جدیدی ایجاد خواهد کرد.

بازار مسکن در سال‌های اخیر به‌دلیل افزایش بی‌سابقه قیمت‌ها و افت شدید توان خرید مردم، وارد رکودی عمیق شده است. برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که بازار مسکن در انتهای سال، به‌ویژه در ایام شب عید، رونق خواهد گرفت. اما مجید گودرزی، کارشناس بازار مسکن، معتقد است که این بازار نه تنها برای سرمایه‌گذاران جذاب نیست، بلکه به‌دلیل قفل شدن معاملات و قیمت‌های غیرواقعی، وضعیت آن بحرانی شده است.

نایب رئیس اتحادیه املاک تهران اظهار کرد که به دلیل محدودیت‌های مالی، تمایل خریداران به خرید واحدهای مسکونی قدیمی‌تر افزایش یافته است. این روند ممکن است در آینده چالش‌های جدی برای تولید مسکن ایجاد کند. این تغییرات در الگوهای خرید مسکن، که بیشتر به دلیل مشکلات مالی و افزایش قیمت‌ها به‌وجود آمده، می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای صنعت ساخت‌وساز و توسعه مسکن در کشور داشته باشد.