برخی از فعالان بازار مسکن معتقدند به دلایلی همچون رکود معاملات، کاهش بازده سرمایه و اثرپذیری منفی بازار مسکن از متغیرهای سیاسی، سال ۱۴۰۴ برای بازار ملک نمی‌تواند با رونق همراه باشد و دست کم در نیمه اول سال آینده انتظار رشد قابل توجه خرید و فروش‌ها و تورم سنگین این حوزه دور از ذهن است.

قیمت خانه‌های ۷۰ متری در پنج منطقه مهم تهران، با توجه به سال ساخت و محله، تفاوت زیادی دارد. ما با بررسی بازار، قیمت آپارتمان‌های ۷۰ متری در مناطق دو و پنج، مناطق ۹ و ۱۰ و منطقه ۱۹ را تحلیل کرده‌ایم که از نظر تقاضای خرید مسکن، جزو برجسته‌ترین و جذاب‌ترین نقاط پایتخت محسوب می‌شوند.

مدیر سرمایه گذاری مسکن گفت: فروش متری مسکن هنوز مجوز قانونی دریافت نکرده است، اما به طور قطع عرضه مسکن نقش بسیار موثری در بهبود وضعیت بازار مسکن دارد.

در دل زاگرسِ سرافراز، جایی که تاریخ و طبیعت با هم آمیخته‌اند، پروژه‌ای عظیم در جریان است؛ نهضت ملی مسکن در ایلام، طرحی که قرار بود زخم کهنه بی‌خانمانی را التیام بخشد و دریچه‌ای از امید را به روی اقشار کم‌درآمد بگشاید. اما آنچه که روزی با وعده ساخت هزاران واحد مسکونی آغاز شد، امروز در پیچ‌وخم مشکلات مالی، تأمین زیرساخت‌ها و روند کند اجرایی گرفتار آمده است.

در ماه‌های اخیر، افزایش شدید قیمت مسکن باعث شده است که خرید خانه برای بسیاری از مردم به یک رویای دست‌نیافتنی تبدیل شود. عواملی مانند افزایش تورم، کاهش ارزش پول ملی، رشد قیمت مصالح ساختمانی و کاهش عرضه مسکن، همگی دست به دست هم داده‌اند تا قیمت خانه به شکل سرسام‌آوری بالا برود.

در چهار دهه گذشته، دولت‌ها همواره به دنبال ارائه راهکارهایی برای تأمین مسکن اقشار کم‌درآمد بوده‌اند. با این حال، به دلیل ماهیت خاص بازار مسکن در ایران، اجرای این سیاست‌ها با چالش‌های جدی مواجه شده است. در کشور ما، ملک نه‌تنها به‌عنوان یک سرپناه، بلکه به‌مثابه یک سرمایه و پس‌انداز بلندمدت تلقی می‌شود. این ویژگی باعث شده که کنترل و ساماندهی این بازار، به‌ویژه در شرایط اقتصادی حساس، امری پیچیده و دشوار باشد.

بررسی تجربه موفق کشورهایی که در تأمین مالی مسکن عملکرد مطلوبی داشته‌اند نشان می‌دهد که تقاضای قوی، عامل کلیدی در موفقیت این بخش است. در حقیقت، کاهش تقاضا، به‌ویژه در بخش تقاضای مصرفی، خط قرمز سیاست‌گذاران و بانک‌های تخصصی مسکن در سراسر جهان محسوب می‌شود.

ماراتن مسکن خانوارهای ایرانی به‌واسطه «ترمیم نسبی درآمد سالانه مقابل تورم در ۱۴۰۲»، تا حدودی کم شد؛ اما همین ماراتن فرسایشی برای تهرانی‌ها، فرسایشی‌تر شد.با سنجش شاخص جهانی «مدت زمان انتظار برای صاحب‌خانه شدن» همراه با سطح متوسط درآمد۱۴۰۲ و نرخ پس‌اندازهای سال گذشته و همچنین سطح میانگین قیمت آپارتمان در شهرهاخانوارهای شهری فاقد مسکن پس از ۵۹سال می‌توانند صاحب‌خانه شوند. این انتظار نجومی تا کلید خانه‌اول، در تهران ۱۵۲سال است. شاخص مورد سنجش که باید زیر ۱۵سال باشد، نشان می‌دهد، خانوارها نه تنها در «رفاه ملکی» قرار ندارند، بلکه «شدت فقر مسکن» دست‌کم در پایتخت بیشتر شده است. قیمت مسکن در سال‌های گذشته به طور فزایند‌ه‌ای صعودی بوده است. رشد بالای قیمت مسکن در کنار عدم تمایل خریداران، باعث شده تا بازار از شرایطی به عنوان رکود تورمی رنج ببرد. میانگین قیمت هر متر مربع مسکن در شهر تهران از ۲ میلیون و ۲۱۵ هزار تومان به ۸۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در مرداد ماه سال ۱۴۰۳ رسید.

وی درباره سود بالای تامین مالی از طریق لیزینگ به ویژه لیزینگ خودرو و عدم صرفه اقتصادی تامین مالی لیزینگی برای مصرف‌کنندگان، اظهار داشت: بخشی از این لیزینگ‌ها که سود بالا و غیر متعارف دریافت می‌کنند غیرمجاز و غیر رسمی بوده و مورد تایید بانک مرکزی هم نیستند.

بر اساس گزارش‌های رسمی بانک مرکزی، بازار مسکن تهران در ماه‌های اخیر شاهد افزایش مداوم قیمت‌ها بوده است. به‌طور مشخص، متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در پایتخت طی اواسط تابستان امسال به ۸۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسید. این در حالی است که روند رشد قیمت‌ها همچنان ادامه داشته و نرخ تورم ماهانه مسکن در شهریورماه ۲.۹ درصد اعلام شده است.

نبود نظارت دقیق بر این شرایط می‌تواند پیامدهای جدی و جبران‌ناپذیری برای سرمایه‌گذاران و آینده بازار مسکن به همراه داشته باشد. در نبود کنترل و شفافیت، امکان رشد حباب‌های قیمتی، افزایش معاملات سوداگرانه و نوسانات غیرقابل پیش‌بینی در بازار بیشتر می‌شود.

نسبت قیمت به اجاره در بازار مسکن کشور از ۳۱.۸ در سال ۱۴۰۲ به ۱۸.۶ کاهش یافته است، که نشان‌دهنده یک تغییر چشمگیر در وضعیت بازار است. این تغییرات باعث شده که وضعیت بازار مسکن از وضعیت «قرمز»، که نشان‌دهنده یک بحران یا فشار شدید است، به وضعیت «آبی» تبدیل شود، که به معنای بهبود نسبی شرایط است.

در بازار مسکن تهران، قیمت تنها معیار خریداران نیست، بلکه موقعیت و ویژگی‌های محله‌ها نیز نقش تعیین‌کننده‌ای در انتخاب ملک دارند. در مناطق شمالی شهر، آرامش، دسترسی به امکانات رفاهی و کیفیت زندگی از اولویت‌های اصلی به شمار می‌رود، در حالی که در مناطق جنوبی و غربی، نزدیکی به خطوط مترو، اتوبوس‌رانی و دسترسی سریع به مراکز شهری، اهمیت بیشتری دارد. امنیت، وجود فضاهای سبز، دسترسی به مراکز تجاری و تفریحی نیز از جمله عواملی هستند که تأثیر قابل‌توجهی بر تصمیم‌گیری خریداران مسکن می‌گذارند.

بازار مسکن همچنان درگیر رکودی عمیق است، در حالی که قیمت‌ها به‌صورت نسبی روندی صعودی را طی می‌کنند. این افزایش قیمت، همراه با کاهش قدرت خرید متقاضیان، باعث شده تا تقاضای واقعی در بازار کاهش یابد و فروشندگان برای یافتن مشتری با چالش‌های بیشتری روبه‌رو شوند. نبود نقدینگی کافی در میان خریداران و انتظار برای ثبات اقتصادی، معاملات را به حداقل رسانده و بر عمق رکود حاکم بر بازار افزوده است.

رکود تورمی در بازار مسکن ایران در سال ۱۴۰۳ بر وضعیت کلی بازار و معاملات مسکن سایه افکنده بود و از ابتدای سال تا پایان آن، بازار را در شرایطی خاص نگه داشت. این پدیده، در کنار کاهش قدرت خرید مردم، باعث شد حجم معاملات مسکن به کمترین میزان خود در سال‌های اخیر برسد. عدم تطابق میان سطح درآمدها و قیمت‌های نجومی مسکن، بسیاری از خریداران بالقوه را از بازار خارج کرد و سرمایه‌گذاری در این حوزه را دشوارتر کرد. در چنین فضایی، بسیاری از هموطنان همچنان به دنبال خرید خانه‌ای با قیمت مناسب هستند. برای رسیدن به این هدف، شناخت شهرهایی که گزینه‌های مقرون‌به‌صرفه‌ای برای سکونت و سرمایه‌گذاری دارند، اهمیت زیادی دارد. در حالی که کلان‌شهرهایی نظیر تهران، اصفهان و شیراز همچنان شاهد قیمت‌های بالای مسکن هستند، برخی مناطق کم‌جمعیت‌تر و شهرهای در حال توسعه، فرصت‌هایی مناسب را برای خرید خانه با هزینه کمتر فراهم کرده‌اند.

رها شدن فنر دلار طی هفته های گذشته و تاثیر پذیری بازارهای موازی منجر آشفتگی فعالان بازار شده است. تحلیلگران اقتصادی بر این باور هستند که با تداوم این وضعیت، بسیار از نرخ ها افزایش یافته و با توجه به کاهش قدرت خرید مردم، تهیه کالاهای اساسی به یک بحران جدی بدل خواهد شد.

در حال سپری کردن آخرین روزهای سال ۱۴۰۳ هستیم و هنوز کشور با ناتزازی های مختلف، افزایش افسار گسیخته قیمت کالاها و ناامیدی در خصوص آینده بازارهای مالی دست و پنجه نرم می کند. بسیاری از کارشناسان اقتصادی از احتمال رشد ناگهانی نرخ دلار پیش از نوروز ۱۴۰۴ سخن به میان می آورند. همه این موارد در حالی رخ می دهد که بسیاری از کشورهای همسایه در حال ربودن گوی سبقت از گربه مغموم خاورمیانه هستند.

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در خصوص وضعیت آشفته بازار مسکن اعلام موضع کرد و از کمک خانه ملت به متقاضیان مسکن طی ماه های آینده سخن گفت. بازار مسکن و اجاره ماه هاست که در رکود تورمی به سر می برد و دولت وفاق نیز هنوز برنامه های روشن و جالب توجهی برای ساماندهی این وضعیت نگران کننده ارائه نکرده است. بسیاری از خانوارهای ایرانی دیگر توان خرید یک واحد مسکونی کوچک متراژ را نیز ندارند.

افزایش مهاجرت به شهرهای شمالی کشور، تحت تأثیر بحران خشکسالی و معضلات زیست‌محیطی در استان‌های مرکزی و جنوبی، بار دیگر نگاه‌ها را به بازار مسکن این منطقه معطوف کرده است. این روند، که ناشی از کاهش منابع آبی، آلودگی هوا و شرایط نامطلوب زیست‌محیطی در برخی نقاط کشور است، باعث افزایش تقاضا برای خرید و اجاره مسکن در شهرهای شمالی شده و تبعات اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای را به همراه داشته است.

تقاضا برای آپارتمان‌های زیر قیمت در بازار مسکن تهران افزایش یافته ؛ طبق گفته مشاوران املاک، رفت‌ و آمدها به دفاتر بیشتر شده است