اکنون همه نگاه‌ها به سال آینده دوخته شده تا مشخص شود میزان افزایش اجاره‌بها چه مسیری را طی خواهد کرد. با توجه به ثبات نسبی قیمت‌ها در بخش خرید و فروش ملک، انتظار می‌رود که بازار اجاره نیز از روندی متعادل‌تر نسبت به سال‌های گذشته برخوردار باشد. در صورتی که این ثبات ادامه پیدا کند و سایر متغیرهای اقتصادی مانند نرخ تورم و قدرت خرید مردم نیز تغییرات ناگهانی نداشته باشند، می‌توان پیش‌بینی کرد که رشد اجاره‌بها در سال آینده کمتر از سال‌های پیشین باشد.

یک فعال بازار مسکن گفت: از شهروندان خواست برای اجاره و خرید مسکن از پشت‌نویس کردن قراردادها خودداری کنند .

همزمان با کاهش تنش‌ها در منطقه و نزدیک شدن به روزهای پایانی سال، به نظر می‌رسد رکود بازار مسکن نیز رو به بهبود رفته و میزان معاملات مسکن رشد کرده است. در همین راستا، منصور غیبی،‌ کارشناس بازار مسکن، گفته است، میزان معاملات مسکن در دی‌ماه افزایش یافته و بالاترین میزان خرید مربوط به خریدهای سرمایه‌ای بوده است. حالا سوال این است که با تشکیل دولت دونالد ترامپ، بازار مسکن چه وضعیتی پیدا خواهد کرد.

بازار مسکن ایران در طول سال‌های گذشته، به دلیل سیاست‌گذاری‌های نادرست دولت‌های مختلف، با چالش‌های عمیق و گسترده‌ای مواجه شده است. این شرایط به گونه‌ای رقم خورده که خرید یک واحد مسکونی کوچک‌ متراژ برای بخش زیادی از خانوارهای ایرانی به رؤیایی دست‌ نیافتنی تبدیل شده است. مقایسه وضعیت بازار مسکن ایران با کشورهای همسایه نشان می‌دهد که تأمین سرپناه در ایران به مراتب دشوارتر و در بسیاری از موارد غیرممکن شده است. به عنوان نمونه، در کشور کویت، به دلیل سیاست‌های اقتصادی مدبرانه و حمایت‌های جدی دولت از معیشت مردم، فرآیند خرید مسکن با سهولت بیشتری انجام می‌پذیرد.

کارشناس سیاست گذاری مسکن گفت: بساط تقلب و دلالی در معاملات مسکن از طریق راه اندازی سامانه خودنویس برچیده و بازار معاملات مسکن رونق گرفت.

بازار مسکن کشور، به‌ویژه در کلان‌شهر تهران، همچنان درگیر شرایط رکود تورمی است، وضعیتی که با افزایش تدریجی قیمت‌ها و کاهش معاملات همراه است. این رکود، که ناشی از کاهش قدرت خرید مردم و کاهش عرضه مؤثر در بازار است، به‌شکلی آرام اما مداوم در حال گسترش است.

مالیات بر خانه‌های خالی یکی از ابزارهای مالیاتی است که با هدف فعال‌سازی بخش‌های غیرفعال بازار مسکن و ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا طراحی شده است. بر اساس بند ۵ تبصره ۸ ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم، مشخص شده است که این مالیات از چه افرادی دریافت خواهد شد.

یک نفر در کشور بیش از ۵۰۰ خانه و یک نفر دیگر بیش از ۱۰۰۰ خانه دارد.

قیمت مسکن در ایران به شکلی افسارگسیخته هر سال افزایش می‌یابد، در حالی که رشد درآمدها نه تنها با این شتاب همراه نیست، بلکه بسیار ناچیز است. این شکاف عمیق باعث شده است که خرید خانه برای بسیاری از ایرانیان به رؤیایی دست‌نیافتنی تبدیل شود. نکته قابل توجه این است که مقایسه بازار مسکن ایران با کشورهای همسایه نشان می‌دهد شرایط خرید مسکن در برخی از این کشورها به‌مراتب بهتر است.

با وجود کوشش‌های دولت برای کاهش فشارهای اقتصادی بر روی خانوارها از طریق ارائه یارانه‌های مستقیم و غیرمستقیم و افزایش حقوق و دستمزدها، بحران مسکن همچنان پابرجاست. این تدابیر نتوانسته‌اند به طور کامل تأثیرات تورمی بازار اجاره را کنترل کنند و بسیاری از خانوارها هنوز با چالش‌های جدی در تأمین مسکن مناسب روبرو هستند.

رئیس اتحادیه املاک با اشاره به شرایط دشوار حاکم بر بازار مسکن اظهار داشت: در حال حاضر بازار مسکن به نوعی در وضعیت رکود کامل قرار گرفته و عملاً معاملات به حداقل ممکن رسیده است. وی تأکید کرد که بسیاری از سازندگان مسکن با مشکل جدی در فروش واحدهای ساخته‌شده مواجه هستند. این وضعیت نه‌تنها سرمایه‌های آن‌ها را به‌صورت راکد نگه داشته، بلکه توانایی آن‌ها برای آغاز پروژه‌های جدید را نیز به‌شدت محدود کرده است.

واحدهای مسکن مهر به طور معمول دارای متراژی بین ۷۵ تا ۹۳ متر مربع هستند. با این حال، واحدهای لوکس‌تر در بخش‌های ویژه‌ای مانند فاز صفر، که به صورت شخصی‌ساز احداث شده‌اند، از قیمت‌های بالاتری برخوردارند. به عنوان نمونه، قیمت این واحدهای لوکس اغلب از ۵ میلیارد تومان به بالا شروع می‌شود.

بازار مسکن این روزها با چالش های متعددی دست و پنجه نرم می کند و دولت جدید برای ساماندهی این وضع اسفناک، کار سختی و پیچیده‌ای در راه دارد. گفته می شود که رکود فعلی بازار تا پایان سال ادامه خواهد داشت و حجم معاملات در همین سطح پایین باقی می ماند. فرشید ایلاتی، کارشناس مسکن اخیرا دیدگاه خود در خصوص وضعیت بازار مسکن کشور را این طور بیان کرده است: ۹ سال است قانون مبارزه با سوداگری مسکن، معطل مانده است. ۸۰ درصد معاملات مسکن، مصرفی نیست بلکه سرمایه‌ای است.

نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران با اشاره به وضعیت فعلی بازار مسکن اظهار داشت: «هم‌اکنون در بیشتر مناطق تهران، بازار مسکن با رکودی عمیق مواجه است. اگرچه در روزهای اخیر برخی تحرکات در بازار مشاهده شده است، اما به نظر می‌رسد این تحرکات صرفاً ناشی از جستجوی متقاضیان بوده و رفتار آن‌ها تفاوت‌هایی با گذشته دارد.»

در حال حاضر، متوسط قیمت پیشنهادی برای خرید هر مترمربع آپارتمان در شهر اردبیل حدود ۲۶ میلیون تومان است. این رقم نشان‌دهنده تحولات قیمتی در بازار مسکن این شهر و انعکاسی از تغییرات اقتصادی و تقاضای منطقه‌ای است. بررسی‌های دقیق‌تر از آگهی‌های فروش مسکن در محله‌های مختلف اردبیل نیز تأیید می‌کند که این میانگین قیمتی در بیشتر مناطق شهر تقریباً ثابت بوده و تنها در برخی محله‌های خاص، قیمت‌ها به دلیل موقعیت مکانی و امکانات ویژه، کمی بالاتر یا پایین‌تر از این مقدار است.

یکی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به اهمیت سامانه خودنویس در بهبود شفافیت و کاهش تخلفات در بازار مسکن اظهار داشت: «سامانه خودنویس یکی از مهم‌ترین ابزارهای هوشمند در حوزه معاملات ملکی است که بزرگ‌ترین مزیت آن، فراهم کردن امکان دسترسی آنلاین به اطلاعات مربوط به املاک است. این سامانه به شکل مؤثری از فروش چندباره یک ملک جلوگیری می‌کند و بدین ترتیب، مشکلاتی همچون کلاهبرداری‌های رایج در این زمینه را به حداقل می‌رساند.»

بر اساس اطلاعات ارائه شده، خرید و فروش واحدهای مسکن ملی به طور قاطع و بر اساس قوانین و مقررات موجود، ممنوع است. این اقدام به منظور جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده و سفته‌بازی در بازار مسکن طراحی شده است. دولت با اتخاذ این سیاست به دنبال حفظ عدالت و تأمین منافع واقعی متقاضیان است، به‌ویژه افرادی که در طرح‌های حمایتی مسکن ثبت‌نام کرده‌اند و به این واحدها نیاز دارند. بنابراین، هرگونه معامله یا جابجایی واحدهای مسکن ملی بدون رعایت قوانین و مقررات، به‌ویژه در راستای طرح‌های حمایتی و اجتماعی، با عواقب قانونی همراه خواهد بود. این ممنوعیت همچنین از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها و ایجاد اختلال در بازار مسکن جلوگیری می‌کند.

یک کارشناس حوزه مسکن اظهار داشت که وعده ساخت ۲۰۰ هزار واحد مسکونی به‌تنهایی نمی‌تواند پاسخگوی شکاف عمیق میان عرضه و تقاضای موجود در بازار مسکن باشد. وی تأکید کرد که رفع این ناترازی نیازمند اتخاذ سیاست‌های جامع و اجرای برنامه‌های گسترده‌تری است که نه‌تنها به افزایش ساخت‌وساز منجر شود، بلکه عوامل ریشه‌ای بحران مانند کاهش قدرت خرید، تورم، و ضعف در تأمین مالی را نیز هدف قرار دهد.

اگرچه تحلیل بازار مسکن اطلاعات فراوان و ارزشمندی را در اختیار ما قرار می‌دهد، اما یکی از واضح‌ترین و ابتدایی‌ترین نکاتی که از همان ابتدا به چشم می‌آید و نیازی به تحلیل عمیق نیز ندارد، کاهش چشمگیر قدرت خرید متقاضیان و تغییر الگوی رفتاری آن‌ها در انتخاب نوع مسکن است. این تغییر رفتار، بیش از هر چیز به‌صورت افزایش تمایل خریداران به انتخاب واحدهای قدیمی‌ساز نمایان می‌شود.

بازار مسکن ایران و ترکیه هر دو با افزایش شدید قیمت مواجه شده‌اند. با این حال، ایرانی‌ها همچنان تمایل زیادی به خرید خانه در ترکیه دارند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که باوجود قیمت بالاتر مسکن در ترکیه، خرید خانه در این کشور ۵۱ پله آسان‌تر از ایران است و شرایط بهتری دارد.