به نظر می‌رسد در طول ۱۷ سال اخیر، بالاترین نرخ مشارکت در اواخر دهه ۹۰ به ثبت رسیده و پس از آن این شاخص با سرعت نسبتا قابل توجهی رو به اُفول گذاشته است. البته، بالاترین سطوح نرخ بیکاری مربوط به اواخر دهه ۸۰ می‌شود. آخرین داده‌های مرکز آمار نیز حکایت از آن دارد که نرخ بیکاری و نرخ مشارکت هر دو در یک جهت حرکت کرده و کاهش یافته‌اند. آیا این اتفاق مثبتی است یا نمی‌توان به این زودی چنین نتیجه‌ای گرفت؟

فاطمه عزیزخانی ،کارشناس حوزه کارگری، کار و دستمزد مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: کاهش تولید یا ناکارآمدی در این بخش‌ها می‌تواند به تعدیل نیرو و کاهش درآمد کارگران منجر شود. این موضوع بدیهی است که هرگونه آسیب به زیرساخت‌های تولید به مرور زمان اثر خود را بر نیروی کار نشان می‌دهد. بنابراین، نمی‌توان مشکلاتی مانند ناترازی در انرژی یا بی‌ثباتی ارزی را از معیشت کارگران جدا دانست.

در شرایط کنونی جامعه و وضعیت نابسامان اقتصادی، بسیاری از کارگاه‌هایی که کمتر از ۵ کارگر دارند، از ارائه نسخه دوم قرارداد به کارگران خود خودداری می‌کنند. به نظر می‌رسد کارفرمایان با این کار، قصد دارند از اخراج کارگران و عدم پرداخت حق و حقوق آنها آسوده خاطر شوند.

در ایران، بر اساس گزارش منتشر شده توسط مرکز آمار، نرخ بیکاری در شش ماه اول سال ۱۴۰۳ برابر با ۷.۵ درصد بوده است. اگرچه این نرخ در سال‌های اخیر کاهش یافته، اما به عقیده نگارنده، این موضوع دلیلی بر ثبات بازار نیروی کار در ایران نیست؛ زیرا نرخ بیکاری اصطکاکی، ساختاری و بیکاری پنهان وجود دارد که می‌تواند نشانه‌ای از آغاز دوره ثبات در بازار کار باشد.

بارها در اخبار گفته می‌شود که کار وجود دارد، اما کارگر نیست. بررسی این موضوع به چندین عامل مختلف مرتبط است؛ یکی از این عوامل، دستمزد پایین و عدم تناسب آن با نرخ تورم است.

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، بررسی نرخ بیکاری در گروه سنی ۱۸ تا ۳۵ ساله نشان می‌دهد که در تابستان امسال، ۱۴.۸ درصد از جمعیت فعال این گروه بیکار بوده‌اند. تغییرات فصلی نرخ بیکاری نیز حاکی از آن است که این نرخ نسبت به تابستان ۱۴۰۲، ۲ دهم درصد کاهش یافته است.علاوه بر این، بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی توسط این مرکز نشان می‌دهد که در تابستان ۱۴۰۳، بخش خدمات با ۵۲.۱ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در رتبه‌های بعدی، بخش صنعت با ۳۳.۳ درصد و بخش کشاورزی با ۱۴.۵ درصد قرار دارند.

بازار کار قوی آمریکا، کاهش نرخ افزایش قیمت‌ها و پایین آمدن نرخ‌های بهره، نمایی امیدوارکننده از شرایط کلان اقتصادی این کشور در یک دوره بحرانی به نمایش می‌گذارد.

تحلیل بازار کار فارغ‌التحصیلان نشان می‌دهد که در دو دهه اخیر، با دخالت دولت در افزایش ظرفیت دانشگاه‌ها و بدون توجه به نیازهای واقعی بازار کار، نه تنها تعداد نیروی کار تحصیل‌کرده افزایش یافته، بلکه این رشد عمدتاً در رشته‌هایی بوده که با نیازهای بازار همخوانی ندارد. از سوی دیگر، بنگاه‌های اقتصادی کشور نتوانسته‌اند به توسعه قابل توجهی دست یابند و این دو عامل منجر به بیکاری گسترده جوانان تحصیل‌کرده شده است که به ویژه در میان بانوان، نارضایتی و ناامیدی را به همراه داشته است. در این شرایط، توسعه سکوهای جستجوی شغل تا حدی از دشواری‌های بازار کار کاسته است. در این راستا، بازیگران کلیدی در این بازار می‌توانند با انجام اقدامات زیر به بهبود وضعیت کمک کنند.

محمدرضا تاجیک گفت: با به‌ کارگیری غیر قانونی نیروی کار و عدم رعایت قوانین وزارت کار و سازمان تامین اجتماعی و سایر سازمان های ذی ربط ، توازن در تولید بهم می ریزد و این موضوع برای کل کشور تبعات جبران ناپذیری دارد.وزارت کار و بیمه تامین اجتماعی می بایست برای تنظیم درست روابط کار در کارگاه ها نظارت کنند تا شاهد بحران نباشیم.

نرخ استخدام در آمریکا، با ۳٫۴ درصد از کل اشتغال، پایین‌ترین میزان از ماه مارس ۲۰۲۰ و نیم واحد کمتر از سطح قبل از دوران همه‌گیری کرونا بوده است. توقف استخدام از سوی کارفرمایان به نفع کارگرانی است که از قبل شاغل هستند. نرخ اخراج و تخلیه به ۰٫۹ درصد رسیده است که پایین‌ترین سطح در سوابق مربوط به سال ۲۰۰۰ به شمار می‌رود.

گزارش مرکز آمار درباره وضعیت حاکم بر بازارکار که به تازگی انتشار یافته حاکی از آن است که در بهار امسال نسبت به فصل مشابه سال گذشته سهم خدمات از کل جمعیت شاغل زنان افزایش یافته است.

دولت سیزدهم برای کاهش نرخ بیکاری اقداماتی را انجام داد که از آن بین می‌توان به تقسیم کار در حوزه اشتغال به شکل ملی، استانی، شهری، روستایی و به جزئی‌ترین شکل اشاره کرد؛ در کنار این اقدام، تعداد اشتغال ایجاد شده به صورت برخط هر روز کنترل می‌شد و اگر مجموعه یا استانی در عمل به وظایف خود عقب‌تر بود، موانع را از سر راه برمی‌داشتند تا مسیر به سرعت طی شود.

بعد از اینکه مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری بر رقیب خود، سعید جلیلی، پیروز شد، بازارهای مالی کشور واکنش مثبتی نشان دادند. این وضعیت در بازار طلا نیز مشاهده شد، اما قیمت‌ها به اندازه‌ای که انتظار می‌رفت، کاهش نیافت. عضو اتحادیه طلا و جواهر تهران، "محمد کشتی آرای"، دلیل این واکنش بازار طلا را نوسان افزایشی طلا در بازار جهانی می‌داند که از کاهش بیشتر قیمت‌ها در بازار داخلی جلوگیری کرده است.

بررسی آمار بازار کار و بیکاری فارغ التحصیلان بیانگر این است بررسی نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ساله و بیشتر فارغ التحصیل آموزش عالی نشان می دهد,۱۱.۸ درصد از جمعیت فعال فارغ التحصیل آموزش عالی بیکار بوده اندد. این نرخ در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط روستایی نسبت به نقاظ شهری بیشتر بوده است. بررسی روند تغییرات این نرخ حاکی از کاهش ۱.۱ درصدی در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال قبل است.

محمد آذرپناه گفت: سامانه جستجوی شغلی به اتصال نیروی کار به کارفرمایان کمک می‌کند. هدف از این سامانه، افزایش نظارت دولت بر عملکرد کاریابی‌ها است که متشکل از دو بخش جست‌وجوی نیروی کار و فرصت‌های شغلی است و کارفرمایان، کارجویان و کاریابی‌ها را به یکدیگر متصل می‌کند.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، صولت مرتضوی، اعلام کرد که در کشور ما توانستیم ۲.۷ میلیون فرصت شغلی ایجاد کنیم و همچنین نرخ بیکاری در ۲۵ استان به تک رقمی شدن رسیده است.

تسهیلات قرض الحسنه فرزند آوری بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور برای فرزند اول ۴۰ میلیون، فرزند دوم ۸۰ میلیون، فرزند سوم ۱۲۰ میلیون، فرزند چهارم ۱۵۰ میلیون و فرزند پنجم و بیشتر ۲۰۰ میلیون تومان تعیین شده است.

مدیر کل روابط عمومی سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور اعلام کرد که مهلت انتخاب رشته برای آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو-معلم دانشگاه فرهنگیان سال ۱۴۰۳ در روز شنبه ۱۲ خرداد ماه به پایان خواهد رسید.

وزیر کار اعلام کرد که کاهش نرخ بیکاری به تقویت طرح‌های توسعه‌ای بنگاه‌های بزرگ و اجرای طرح‌های کلان اقتصادی در حوزه معدن، اقتصاد دریا محور و صنایع بالادستی نفت و گاز برمی‌گردد.

با توجه به گزارش‌های مرکز آمار ایران از طرح آمارگیری نیروی‌کار در سال ۱۴۰۲، ده استان با نرخ بیکاری کمتر از ۷ درصد روبه‌رو هستند.