گسترش نیوز: امروزه علاقه به استخدام در آموزش و پرورش و فعالیت در مدارس و هنرستانها به طور چشمگیری افزایش یافته است. هر ساله هزاران داوطلب تحصیل در رشتههای دبیری و سایر گرایشهای مرتبط را برای ادامه مسیر شغلی خود انتخاب میکنند، اما یکی از دغدغههای مهم این افراد انتخاب درست مرکز آموزشی برای تحصیل است؛ به ویژه اینکه بسیاری میپرسند دانشگاه فرهنگیان بهتر است یا دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی؟ تفاوتهای این دو مرکز چیست و کدام یک مسیر بهتری برای آینده شغلی آنها فراهم میکند؟
دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی دو مرکز اصلی و معتبر برای آموزش نیروهای متخصص در آموزش و پرورش کشور به شمار میروند. هر دو دانشگاه دانشجویان را پس از فارغالتحصیلی آماده ورود به نظام آموزشی کرده و فرصت استخدام در مدارس و هنرستانها را برای آنها فراهم میآورند. با این حال، تفاوتهایی بنیادین بین این دو مرکز وجود دارد که آگاهی از آنها به انتخاب بهتر و هدفمندتر داوطلبان کمک میکند.

یکی از مهمترین تفاوتهای دانشگاه فرهنگیان با تربیت دبیر شهید رجایی، تنوع و نوع رشتههای تحصیلی ارائه شده است. دانشگاه فرهنگیان عمدتاً رشتههای مرتبط با علوم انسانی، علوم تجربی، ریاضی، زبانهای خارجی و هنر را شامل میشود و فارغالتحصیلان آن معمولاً در مدارس ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان به عنوان آموزگار یا دبیر مشغول به کار میشوند.
در مقابل، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی بیشتر روی رشتههای فنی و مهندسی متمرکز است و فارغالتحصیلان این دانشگاه عمدتاً در هنرستانها به تدریس مهارتهای حرفهای و فنی میپردازند. بنابراین، اگر داوطلبی به آموزش در مدارس فنی حرفهای علاقه دارد، شهید رجایی گزینه مناسبتری است، اما برای تدریس در مدارس نظری، فرهنگیان انتخاب اول است.
دانشگاه فرهنگیان به صورت پردیسهای متعدد در سراسر ایران شعبه دارد و در استانهای مختلف دانشجو میپذیرد، اما شهید رجایی محدود به شهر تهران است و فقط در این شهر خدمات آموزشی ارائه میکند. این تفاوت جغرافیایی برای داوطلبانی که مایلند نزدیک محل سکونت خود تحصیل کنند، اهمیت ویژهای دارد.
یکی دیگر از تفاوتهای بارز این دو دانشگاه، نحوه تفکیک جنسیتی در کلاسهاست. در دانشگاه فرهنگیان، دانشجویان بر اساس جنسیت در دانشکدهها و کلاسهای جداگانه تحصیل میکنند و هیچ کلاسی به صورت مختلط برگزار نمیشود. به عبارت دیگر، کلاسهای دختران و پسران کاملاً جدا از هم هستند و قوانین خاصی برای حفظ این تفکیک رعایت میشود.
اما دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی به عنوان دانشگاهی سراسری، کلاسهای مختلط دارد و دانشجویان دختر و پسر به طور مشترک در کلاسها حضور مییابند. این موضوع میتواند یکی از معیارهای مهم برای داوطلبانی باشد که به دنبال تجربه تحصیل مختلط یا تفکیک جنسیتی هستند.
شرایط پذیرش در هر دو دانشگاه تقریباً یکسان است و داوطلبان باید در کنکور سراسری رتبه مناسبی کسب کنند، حداقل معدل ۱۴ داشته باشند و تراز آزمون آنها بالای ۵۰۰۰ باشد. البته طبق اعلام وزارت آموزش و پرورش، شرط سنی پذیرش در سالهای آینده از ۲۴ سال به ۳۰ سال افزایش خواهد یافت.
هر دو دانشگاه، پس از پذیرش، حقوق ماهیانه به دانشجویان پرداخت میکنند و تعهد خدمت حداقل ۸ سال در آموزش و پرورش از شروط فارغالتحصیلی است. البته دانشجویان در صورت استفاده از خوابگاه و تغذیه باید هزینه جداگانهای پرداخت کنند؛ در فرهنگیان معمولاً ۲۰ درصد حقوق به عنوان هزینه این خدمات کسر میشود، در حالی که شهید رجایی این هزینهها به صورت مجزا دریافت میشود.
از نظر بار درسی، دانشجویان شهید رجایی باید حدود ۴۰ واحد بیشتر از دانشجویان فرهنگیان پاس کنند که این واحدها مربوط به صلاحیت دبیری در رشتههای فنی و مهندسی است.

نکته مهم دیگر این است که دانشگاه فرهنگیان در واقع همان «تربیت معلم» سابق است که از سال ۱۳۹۰ به این نام تغییر یافته، اما دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی از سال ۱۳۵۸ با همان نام فعلی فعالیت دارد و بیشتر بر آموزش مهارتهای حرفهای متمرکز است.
در نهایت، انتخاب بین دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی کاملاً وابسته به اهداف شغلی و رشته مورد علاقه داوطلب است. اگر تمایل دارید در هنرستانها و آموزش مهارتهای فنی و حرفهای فعالیت کنید، شهید رجایی گزینه مناسبتری است. اما برای تدریس در مدارس نظری و رشتههای متنوع علوم انسانی و تجربی، فرهنگیان بهترین انتخاب است.
هر دو دانشگاه شرایط سختگیرانهای برای پذیرش دارند و موفقیت در کنکور و کسب حداقل معدل مورد نیاز، کلید ورود به این مراکز است. همچنین، با توجه به تعهد خدمت پس از فارغالتحصیلی، داوطلبان باید آمادگی کامل برای ورود به عرصه آموزش و تدریس را داشته باشند.