فولاد چطور از بازار آزاد سر در می‌آورد؟

تغییر قیمت آهن و فولاد به سرعت و به‌طور مستقیم، روی قیمت کالاهای مهم دیگر تاثیر می گذارد. به‌عنوان‌مثال باعث افزایش هزینه تولید لوازم‌خانگی و نیز گرانی مسکن می‌شود. بااین‌همه به نظر می‌رسد که شاهد بی‌توجهی به بازار آهن و فولاد و افزایش قیمت‌های در این حوزه مهم هستیم. برای بررسی ابعاد مختلف این موضوع با رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد به گفتگو نشستیم. با گسترش نیوز همراه باشید.

تاثیراتی که مقطعی است

حمیدرضا رستگار، رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد تهران در رابطه با نوسانات قیمتی اخیر گفت: «در فصل رونق ساخت‌وساز و استفاده از رونق قرار داریم اما تورم و گرانی باعث شده است که سرانه مصرف فولاد در مقایسه با سال گذشته سیر نزولی داشته است. مشکلات ناشی از تحریم و صادرات و عدم هماهنگی در حوزه سیاست‌گذاری فولاد هم در کاهش سرانه مصرف موثر بوده است. به دنبال حضور آقای مدرس خیابانی در وزارتخانه تغییراتی رخ داد. به‌عنوان‌مثال کم و کیف عرضه فولاد در بورس تغییر کرد. این تغییرات باعث امیدواری فعالان اقتصادی شد اما مقطعی است و تاثیرات ناشی از آنها نمی‌تواند پایدار باشد. تصمیم‌گیری باید جامع باشد. تصمیمات مقطعی ممکن است در کوتاه‌مدت به بازار، آرامش دهد اما فواید بلندمدت نخواهد داشت».

نمی‌توان تابع قیمت جهانی بود

وی در تشریح بیشتر این موضوع گفت: «توزیع‌کننده، تولیدکننده و مصرف‌کننده منافع مشترک دارند. بعضی معتقدند که صادرات ما باید براساس وضعیت جهانی باشد. این به آن معناست که در حوزه قیمت هم از قیمت جهانی پیروی کنیم. واقعیت آن است که شرایط کشور ما با شرایط جهانی فرق دارد و نمی‌توان کار را به روند جهانی مقید کرد. ۱۰ میلیون تن مازاد تولید داریم. نه‌تنها به واردات و اختصاص ارز نیاز نیست بلکه می‌توان صادرات هم داشت. طبق چشم‌انداز ترسیم شده برای فولاد، مقدار تولید تا سال ۱۴۰۴ باید به ۵۵ میلیون تن برسد. این در حالی است که مصرف داخلی حدود ۱۸ میلیون تن است. در این شرایط آهن نباید گران شود. قیمت داخلی و قیمت صادراتی باید متفاوت باشد. تاکید می‌کنم وقتی قیمت آب و گاز مورداستفاده کارخانجات کمتر از قیمت جهانی است حق نداریم متناسب با قیمت جهانی، قیمت‌گذاری کنیم. این اجحاف در حق مصرف‌کننده است».

از موازی کاری اجتناب کنیم

رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد تهران در ارتباط با یکی دیگر از حلقه‌های بیمار این زنجیره گفت: «نظام توزیعی ما اشکال دارد. طبق قانون وظایف همه، مشخص شده است. تولیدکننده حق ندارد در حوزه توزیع دخالت کند. ما هم در امر تولید دخالت نمی‌کنیم. مکمل هم باشیم و در راستای منافع مشترک، عمل کنیم. دخالت تولیدکننده در توزیع و صادرات به موازی کاری و تداخل منجر می‌شود».

نظام توزیع شفاف نیست

رستگار در ادامه گفت: «متاسفانه نمایندگان اتحادیه‌ها در تصمیم‌گیری‌ها حضور ندارند. به‌این‌ترتیب شاهد غیرشفاف شدن نظام توزیع هستیم.  اهالی صنف و مردم، عملکرد بورس را غیرشفاف می‌دانند. بورس صرفاً واسطه‌ای است که به واسطه‌های دیگر اضافه شده است. فلسفه شکل‌گیری بورس این نبود. از طرف دیگر بعضی کارخانجات تولیدکننده یک‌پنجم ورق فولادی که از بورس دریافت کرده‌اند را مصرف و مابقی را در بازار آزاد به فروش می‌رسانند. این موضوع باعث نارضایتی اعضای اتحادیه شده است. طبق قانون، متولی توزیع آهن و فولاد ما هستیم؛ چرا باید مجبور باشیم کالای موردنیاز را از بازار آزاد خریداری کنیم؟ در این میان رانتی ایجاد شده است. اگر واقعاً قصد اصلاح این وضعیت را داریم باید کار را به صنفی که قانون متولی هستند واگذار کرد. اعضای صنف قطعاً در صورت واگذاری این حق، پاسخگو خواهند بود. وقتی از مقامات درباره هویت کسانی که آهن و فولاد به آنها فروخته می‌شود سوال می‌کنیم می‌گویند این موضوع جز اسرار کاری است. این در حالی است که ما طبق قانون، جایگاه نظارتی داریم و حق داریم بدانیم چه کسانی و با چه قیمتی، آهن و فولاد را دریافت کرده‌اند».

رسیدگی نشود اقدام قضایی می‌کنیم

حمیدرضا رستگار در ادامه گفت: «اگر بی‌اعتنایی و عدم پاسخگویی‌ها ادامه داشته باشد از قوه قضاییه درخواست می‌کنیم به این موضوع ورود کند تا بساط ویژه‌خواری پایان یابد. وقتی قانون اهالی صنف فروشندگان را متولی فروش کرده است هیچ شرکتی حق ندارد به توزیع آهن بپردازد. این کار تخلف است و شکایت قضایی برای ما محفوظ است. مدیران و مسئولان دست اندرکار باید به این رویه رانت‌آفرین و التهاب آفرین پایان دهند».