مدیرعامل روس‌نفت، در سخنرانی خود در همایش اوراسیا توهم انرژی سبز را رد و تاکید کرد جهان هنوز بیش از ۸۰٪ به سوخت‌های فسیلی متکی است .

در نشست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با حضور سفیر ایران در روسیه، آخرین تحولات روابط تهران–مسکو بررسی شد. به گفته سخنگوی کمیسیون، رئیس‌جمهور شخصاً پیگیر توسعه روابط با روسیه است و سطح همکاری‌های دو کشور در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و امنیتی بسیار مطلوب ارزیابی شده است. سفیر ایران همچنین درباره مواضع روسیه در قبال برنامه هسته‌ای ایران، عضویت در پیمان‌های منطقه‌ای و همکاری‌های دوجانبه توضیحاتی ارائه داد.

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با اشاره به آمادگی کامل شبکه گاز برای عبور از زمستان پیش‌رو اعلام کرد: ذخایر سوخت نیروگاهی کشور به سطح بی‌سابقه‌ای رسیده و مذاکرات گازی با روسیه در آستانه نهایی‌شدن است. سعید توکلی تأکید کرد که با وجود وابستگی ۷۵ درصدی سبد انرژی کشور به گاز، تمهیدات گسترده‌ای برای تأمین پایدار سوخت، افزایش ذخیره‌سازی و بهینه‌سازی مصرف اتخاذ شده و امسال شرایط به‌مراتب بهتر از سال گذشته است.

در نامه‌ای مشترک به رافائل گروسی، نمایندگان ایران، روسیه و چین با استناد به پایان رسمی قطعنامه ۲۲۳۱ در ۲۶ مهر ۱۴۰۴، رسماً اعلام کردند که مأموریت گزارش‌دهی مدیرکل آژانس در چارچوب این قطعنامه خاتمه یافته و تلاش سه کشور اروپایی برای فعال‌سازی مکانیسم اسنپ‌بک را فاقد وجاهت قانونی و رویه‌ای دانستند.

رئیس شورای تجاری ایران و روسیه با اشاره به پتانسیل بالای روابط اقتصادی دو کشور، از امکان افزایش حجم تجارت به ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار در صورت رفع موانع زیرساختی خبر داد. این هدف با تقویت زیرساخت‌های بانکی، حمل‌ونقل و هماهنگی استانداردهای تجاری، کاملاً دست‌یافتنی است.

رئیس شورای تجاری روسیه–ایران از عزم جدی مسکو برای گسترش روابط اقتصادی با تهران خبر داد و اعلام کرد بیش از ۸۰ درصد تجارت دو کشور با روبل و ریال انجام می‌شود. همزمان، آستراخان با رشد ۵۰ درصدی مبادلات تجاری با ایران و سرمایه‌گذاری‌های کلان، به سوی تبدیل شدن به هاب ترانزیتی منطقه پیش می‌رود.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، مدعی شد که نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، وعده توقف خرید نفت از روسیه را داده، اما در غیر این صورت، تعرفه‌های «سنگین» بر کالاهای هندی ادامه خواهد یافت. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که هند انکار تماس تلفنی را کرده و آمارها نشان‌دهنده افزایش ۲۰ درصدی واردات نفت روسیه به هند است.

دو مقام ارشد آگاه فاش کردند که «ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهور روسیه، در تماس تلفنی اخیر خود با «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا، خواستار واگذاری کامل کنترل منطقه استراتژیک دونتسک در شرق اوکراین به عنوان شرط کلیدی برای پایان دادن به جنگ اوکراین شده است. این درخواست نشان‌دهنده پایبندی پوتین به مواضع پیشین خود در قبال جنگ است، در حالی که ترامپ نسبت به دستیابی به توافقی برای پایان درگیری خوش‌بین به نظر می‌رسد.

بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد، موسوم به مکانیسم ماشه، نگرانی‌هایی درباره آینده تجارت نفت ایران ایجاد کرده است. اما آیا این تحریم‌ها واقعاً می‌توانند هزینه‌های دور زدن تحریم‌ها را برای ایران افزایش دهند یا فروش نفت به شرکای کلیدی مانند چین و روسیه را مختل کنند؟ کارشناسان اتاق‌های بازرگانی ایران و چین و ایران و روسیه معتقدند که این تحریم‌ها تأثیر محدودی بر روابط تجاری ایران خواهند داشت و شرکای اصلی ایران به خرید نفت ادامه می‌دهند.

ایران با برنامه‌ریزی برای توسعه ۳۰ هزار مگاوات انرژی تجدیدپذیر و تقویت همکاری‌های برقی و هسته‌ای با روسیه، گام‌های بلندی برای تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه برمی‌دارد. از ایجاد کریدورهای برقی از طریق آذربایجان و ارمنستان تا احداث نیروگاه‌های جدید هسته‌ای، این همکاری‌ها نویدبخش آینده‌ای پایدار برای انرژی کشور است.

کریل دیمیتریف، مدیرعامل صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه، از آغاز گفتگوها برای ساخت تونل ۱۰۰ کیلومتری زیر تنگه برینگ خبر داد که می‌تواند روسیه و آمریکا را به هم متصل کند. این پروژه عظیم، که با هزینه‌ای حدود ۸ میلیارد دلار و در مدت ۸ سال تکمیل خواهد شد، نه‌تنها به اکتشاف مشترک منابع طبیعی کمک می‌کند، بلکه با حمایت دونالد ترامپ، گامی بلند در راستای همکاری‌های اقتصادی دو کشور محسوب می‌شود.

علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، در سفری کوتاه به مسکو، پیام رهبر انقلاب را به ولادیمیر پوتین تحویل داد؛ سفری که در بحبوحه تحولات پیچیده منطقه‌ای و پرونده هسته‌ای ایران، نشانه‌ای از دیپلماسی پیام‌محور تهران برای تثبیت همکاری‌های راهبردی با مسکو است. این دیدار، در کنار موضع قاطع روسیه علیه بازگشت تحریم‌های شورای امنیت، از عزم دو کشور برای مقابله با فشارهای غرب و بازتعریف نظم منطقه‌ای و جهانی حکایت دارد.

کریدور قفقاز (یا همان مسیر شمال–جنوب و شاخه‌های مرتبط با آن در منطقه قفقاز جنوبی) یکی از حیاتی‌ترین گذرگاه‌های ژئوپلیتیکی برای ایران به‌شمار می‌رود. این مسیر نه‌تنها ایران را به بازارهای روسیه، قفقاز، و شرق اروپا متصل می‌کند، بلکه نقشی کلیدی در راهبرد کلان ایران برای تبدیل شدن به مرکز ترانزیت منطقه دارد. اهمیت این کریدور را می‌توان از چند زاویه بررسی کرد:

توسعه همکاری‌ها و توافق‌های دوجانبه یا چندجانبه با کشورهای همسایه در حوزه حمل‌ونقل و ترانزیت، یکی از راهبردهای حیاتی برای رشد اقتصادی و افزایش درآمدهای پایدار دولت ایران است. موقعیت ژئوپلیتیکی کشور در قلب خاورمیانه، ایران را به پلی طبیعی میان شرق و غرب تبدیل کرده است؛ ظرفیتی که در صورت بهره‌برداری درست، می‌تواند جایگاه ایران را در شبکه‌های ترانزیتی جهانی تثبیت کند.

در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۴، تجارت غیرنفتی ایران با حجم ۸۸.۹ میلیون تن و ارزش ۵۹.۴۶ میلیارد دلار، با وجود رشد وزنی، شاهد کاهش ارزش صادرات و واردات بود. غیبت روسیه از فهرست شرکای تجاری، خروج کشورهای اروپایی، و کاهش ۱۲.۹ درصدی ترانزیت خارجی، زنگ خطر را برای سیاست‌گذاران اقتصادی به صدا درآورده است. آیا تمرکز بر کالاهای ارزان‌تر و بازارهای سنتی مانند چین و امارات می‌تواند موتور محرکه تجارت ایران باشد؟

افزایش بی‌سابقه نفت در حال ترانزیت توسط ورتکسا، در حالی که چین با ساخت مخازن جدید، چشم‌انداز عدم قطعیت عرضه و ذخیره‌سازی استراتژیک را تقویت می‌کند.

واشنگتن با اعمال فشار صریح بر آنکارا، خواستار قطع روابط انرژی ترکیه با مسکو و تهران شده است. این در حالی است که ترکیه در تلاش برای تبدیل شدن به قطب گازی منطقه، در حال سرمایه‌گذاری سنگین بر واردات LNG از آمریکا و توسعه منابع داخلی است، اتفاقی که می‌تواند معادلات قراردادهای بلندمدت گازی با روسیه و ایران را در آستانه انقضا به چالش بکشد و نقشی مبهم در توازن قدرت منطقه‌ای ایفا کند.

فریدون همتی، در اظهاراتی مهم، بر ضرورت تقویت همکاری‌های اقتصادی با شرکای استراتژیک مانند چین و روسیه در سایه تحریم‌های غیرقانونی غرب تأکید کرد و پذیرش شروط مدنظر مسکو و پکن را کلید اصلی ادامه حمایت‌های اقتصادی آن‌ها دانست.

رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایرانی و چین اعلام کرد: در سال‌های اخیر و همراه با دیگر نهادهایی که چین سر و شکل می‌داد و برای پیشبرد اهداف خود در مواجهه با آمریکا تلاش می‌کرد، ابتکار کمربند – جاده را هم مطرح کرد؛ ابتکاری که از قضا ایران در قلب آن واقع است و برای تثبیت و تحقق اهدافی که در راستای این ابتکار تعریف کرده بود، نیاز بود که سازمان‌های اقتصادی هم با حضور اعضا و کشورهایی که در این مسیر هستند، شکل بگیرد و در همین راستا در سازمان همکاری شانگهای هم چین به عنوان عضو مهم و قدیمی فعالیت اقتصادی را در کنار دیگر فعالیت‌های سازمان پیشنهاد داد که پذیرفته شد و توافقنامه همکاری اقتصادی کشورهای عضو پیمان، نخستین بار سال ۲۰۰۳ تهیه و به امضا رسید.

رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه معتقد است که پیوستن به توافقنامه‌های منطقه‌ای مانند پیمان شانگهای فرصت بی‌بدیلی را پیش روی بخش خصوصی قرار داده است؛ گرچه متاسفانه شرایط موجود امکان بهره‌برداری مناسب از آن را محدود کرده است.