دهک‌های چهارم تا هفتم در حالی در انتظار دریافت یارانه نقدی هستند که طبق اعلام مسئولان، تا پایان ماه جاری دو نوبت یارانه جداگانه به حساب آن‌ها واریز خواهد شد.

رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور از عزم جدی دولت برای اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی برای هفت دهک جامعه خبر داد.

یارانه کودکان دارای سوءتغذیه از اردیبهشت‌ماه با رشد ۳۰ درصدی به ۱.۳ میلیون تومان افزایش می‌یابد. به گفته مدیرکل دفتر امور حمایتی وزارت کار، جمعیت کودکان مشمول این طرح به ۲۰۰ هزار نفر می‌رسد و دو میلیون مادر باردار و شیرده نیز تحت حمایت قرار گرفته‌اند. این در حالی است که هنوز پرداخت منظم به مادران نیازمند به دلیل مشکلات تخصیص بودجه با چالش‌هایی همراه است.

در حالی که تورم افسارگسیخته، کاهش شدید قدرت خرید و نابرابری اقتصادی، نفس معیشت مردم را به شماره انداخته، سیاست‌گذاران بار دیگر با احیای کالابرگ، این‌بار در قالبی الکترونیکی، سعی در کنترل تبعات اجتماعی بحران دارند. اما این بازگشت به سیاست‌های دهه ۱۳۶۰ در بستری مدرن، تا چه اندازه می‌تواند از تجربه‌های ناکام گذشته درس بگیرد و پاسخ‌گوی واقعیت‌های پیچیده امروز اقتصاد ایران باشد؟

در حالی که بسیاری از مردم منتظر واریز یارانه‌های فروردین‌ماه هستند، برخی با شوک حذف مواجه شده‌اند. این اقدام دولت چهاردهم، بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۴ و با هدف بازتوزیع عادلانه یارانه‌ها صورت می‌گیرد؛ اما هنوز مشخص نیست سهم محرومان از این بازتوزیع چقدر خواهد بود.

پس از ۱۱ ماه وقفه، کالابرگ الکترونیکی دوباره برگشته؛ این بار با وعده حمایت از دهک‌های متوسط. امروز، چهارشنبه ۲۷ فروردین ۱۴۰۴، دولت برای میلیون‌ها خانوار دهک‌های چهار تا هفت یارانه خرید کالا شارژ کرد؛ اما آیا این طرح می‌تواند از پس گرانی و کمبود برخی اقلام اساسی بربیاید؟ پشت پرده اجرای این طرح چه خبر است و چرا همچنان نقاط کوری در نظارت بر مصرف وجود دارد؟

اولین مرحله واریز یارانه نقدی در سال ۱۴۰۴ از امروز دوشنبه ۲۵ فروردین آغاز می‌شود. در مرحله اول، یارانه ۴۰۰ هزار تومانی برای دهک‌های اول تا سوم جامعه واریز خواهد شد و خانوارها می‌توانند از ساعت ۲۴ همان روز نسبت به برداشت آن اقدام کنند. مرحله دوم یارانه نیز برای دهک‌های چهارم تا نهم، با مبلغ ۳۰۰ هزار تومان، در تاریخ ۳۱ فروردین واریز خواهد شد.

با شروع فاز دوم طرح کالابرگ الکترونیک، از روز ۲۷ فروردین، نوبت به دهک‌های چهار تا هفت رسیده تا اعتبار خرید کالای اساسی را دریافت کنند. این طرح که حالا به بیش از ۱۸ میلیون نفر خدمات‌رسانی کرده، فرصت خرید یارانه‌ای از ۲۳۰ هزار فروشگاه را فراهم کرده و پرمخاطب‌ترین اقلام آن، حبوبات بوده‌اند.

احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، از ادامه طرح کالابرگ الکترونیکی در سال ۱۴۰۴ خبر داد.

با بازگشت طرح کالابرگ الکترونیکی، دولت چهاردهم تلاش می‌کند نسخه‌ای هدفمندتر از یارانه‌ها را به اجرا بگذارد؛ نسخه‌ای که نه‌تنها سفره مردم را با کالاهای اساسی پر نگه می‌دارد، بلکه از دامن زدن به تورم هم جلوگیری می‌کند. آیا کالابرگ، برگ برنده دولت در مهار تورم و حمایت از معیشت خواهد بود؟

در حالی که هدف از طرح کالابرگ حمایت از خانوارهای نیازمند است، اما به گفته صالحی، نماینده مردم اقلید در مجلس، برخی خانواده‌ها به دلیل ارزیابی‌های نادرست و شاخص‌های غیرواقعی، همچنان از این حمایت محروم مانده‌اند؛ موضوعی که نیاز به بازنگری فوری و شفاف‌سازی دارد.

طرح کالابرگ الکترونیکی با هدف حمایت معیشتی از خانوارهای دهک اول تا هفتم، از اسفند ۱۴۰۳ آغاز شده و در دو مرحله ۶۰ روزه اجرا می‌شود. در این طرح، به دهک‌های اول تا سوم، ماهانه ۵۰۰ هزار تومان و به سایر دهک‌های مشمول، ۳۵۰ هزار تومان اعتبار خرید برای تهیه ۱۱ قلم کالای اساسی اختصاص یافته است. وزارت رفاه با انتشار پاسخ به ۲۵ سؤال پرتکرار، ابهامات مربوط به نحوه اجرا، دهک‌بندی، نحوه خرید، اعتبار باقی‌مانده و فروشگاه‌های مجاز را رفع کرده است.

طرح کالابرگ الکترونیکی که برای تامین کالاهای اساسی خانوارها به ویژه در دهک‌های پایین درآمدی طراحی شده، همچنان ادامه دارد، اما برای سال جاری اجرای آن به تأمین اعتبار از سوی سازمان برنامه و بودجه بستگی دارد.

سخنگوی طرح کالابرگ الکترونیک گفت: از چهارشنبه ۲۷ فروردین‌ نیز حساب سرپرستان‌ خانوارهای دهک‌های چهارم تا هفتم شارژ می‌شود.

طرح کالابرگ الکترونیکی که برای تامین کالاهای اساسی خانوارها به ویژه در دهک‌های پایین درآمدی طراحی شده، همچنان ادامه دارد، اما برای سال جاری اجرای آن به تأمین اعتبار از سوی سازمان برنامه و بودجه بستگی دارد. سخنگوی ستاد کالابرگ الکترونیکی از جزئیات مراحل مختلف این طرح و شرایط اختصاص اعتبار برای دهک‌های مختلف خبر داد و بر لزوم استفاده از این اعتبار تا پایان خرداد تأکید کرد.

امروز با واریز اعتبار مرحله دوم طرح کالابرگ، حدود ۳۰ میلیون نفر از دهک‌های یک تا سه درآمدی می‌توانند با ۵۰۰ هزار تومان برای هر نفر، نیازهای اساسی خود را از ۲۳۰ هزار فروشگاه تأمین کنند؛ اقدامی که قرار است از ۲۷ فروردین برای دهک‌های ۴ تا ۷ نیز با مبلغ ۳۵۰ هزار تومان اجرایی شود.

طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۴، دولت موظف است یارانه نقدی خانوارهای پردرآمد، شامل دهک‌های هشتم، نهم و دهم را حذف کند. این اقدام در راستای هدفمندتر شدن حمایت‌های مالی دولت و تمرکز یارانه‌ها بر اقشار نیازمند انجام می‌شود. سخنگوی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اعلام کرد آیین‌نامه اجرایی این تصمیم در حال تدوین است و پس از تصویب، حذف یارانه پردرآمدها در دستور کار قرار خواهد گرفت. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مسئول تعیین دهک‌ها و اعلام آن به سازمان هدفمندسازی یارانه‌هاست و سامانه رسیدگی به اعتراضات نیز همچنان فعال باقی می‌ماند.

در راستای حمایت از معیشت خانوارها و تقویت سبد غذایی، از امروز چهارشنبه ۲۰ فروردین، خانوارهای دهک‌های اول تا سوم و از ۲۷ فروردین، دهک‌های چهارم تا هفتم می‌توانند با استفاده از کالابرگ الکترونیکی، اعتبار ویژه‌ای برای خرید کالاهای اساسی دریافت کنند. این طرح که با هدف کاهش سوءتغذیه و بهبود وضعیت تغذیه‌ای کودکان و خانواده‌ها اجرا می‌شود، یارانه‌ای ویژه نیز برای کودکان زیر ۵ سال مبتلا به سوءتغذیه در نظر گرفته است.

دومین مرحله طرح کالابرگ الکترونیکی با هدف حمایت معیشتی از هفت دهک اول درآمدی، از ۱۳ فروردین‌ماه ۱۴۰۴ آغاز شده است. در این مرحله، خانوارهای مشمول می‌توانند با استفاده از اعتبار تخصیص‌یافته، ۱۱ قلم کالای اساسی را از فروشگاه‌های طرف قرارداد خریداری کنند. این طرح که بر بستر سامانه «شما» (شبکه ملی اعتبار) اجرا می‌شود، گامی در راستای کاهش فقر و ارتقای عدالت غذایی در کشور است و مشمولان می‌توانند با کارت بانکی سرپرست خانوار، به صورت اختیاری از اعتبار استفاده کنند. دولت با ایجاد زیرساخت‌های نظارتی، برخورد با تخلفات فروشگاهی را نیز در دستور کار قرار داده است.

در راستای اجرای قانون بودجه ۱۴۰۴، دولت به‌زودی سه دهک بالای درآمدی جامعه را از فهرست یارانه‌بگیران حذف خواهد کرد. این تصمیم، که در ادامه روند بازنگری در سیاست‌های حمایتی اتخاذ شده، در تلاش برای هدایت منابع به سمت اقشار نیازمند و کاهش فقر مطلق است. سخنگوی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها از تدوین آیین‌نامه اجرایی این طرح خبر داد و اعلام کرد که یارانه نقدی خانوارهای پردرآمد به‌زودی قطع می‌شود.