چنین موضعگیریها نشان میدهد که مسئله عدالت در فوتبال ایران تنها به نتایج مسابقات محدود نمیشود، بلکه به ساختار مدیریتی و رسانهای نیز گره خورده است. وقتی یک باشگاه احساس میکند در برابر تخلفات یا حواشی، برخوردی متفاوت با او نسبت به سایر تیمها صورت میگیرد، اعتماد عمومی به سلامت رقابتها آسیب میبیند. این بیاعتمادی نهتنها هواداران را دلسرد میکند، بلکه سرمایهگذاران بخش خصوصی را نیز نسبت به حضور در فوتبال مردد میسازد.
از سوی دیگر، رسانهها بهعنوان بازوی اطلاعرسانی و شکلدهنده افکار عمومی، نقش مهمی در ایجاد یا رفع این احساس تبعیض دارند. اگر روایتها یکطرفه باشد و تنها برخی تیمها در جایگاه مظلوم یا برتر نشان داده شوند، فضای فوتبال به سمت تنش و بیاعتمادی سوق پیدا میکند. در مقابل، رسانههای مسئولیتپذیر میتوانند با بازتاب منصفانه وقایع، زمینهای برای آرامش و عدالت فراهم کنند.
در نهایت، بیانیه تراکتور را میتوان هشداری جدی به ساختار فوتبال ایران دانست؛ هشداری که یادآور میشود بدون مدیریت عادلانه و نظارت بیطرفانه، فوتبال از مسیر رقابت سالم خارج شده و به میدان کشمکشهای غیرورزشی بدل خواهد شد. اگر عدالت بهعنوان اصل بنیادین رعایت نشود، نه تنها باشگاهها بلکه کل جامعه فوتبال متضرر خواهد شد.
باشگاه تراکتور در بیانیهای جنجالی، ارکان فدراسیون فوتبال و رسانهها را به «رفتار دوگانه و تبعیض آشکار» متهم کرد و خواستار عدالت کامل شد.
در پی حواشی اخیر فوتبال ایران و واکنشهای متفاوت نهادهای قضایی و رسانهای، باشگاه تراکتور با انتشار بیانیهای تند، نسبت به آنچه «رفتار دوگانه، تبعیض آشکار و روایت یکسویه» در برخورد با این باشگاه میداند، اعتراض کرد. این بیانیه علاوه بر انتقاد صریح از ارکان قضایی فدراسیون فوتبال، به عملکرد رسانهای برخی برنامهها و چهرهها نیز پرداخته و خواستار برخوردی عادلانه و مبتنی بر مستندات با همه تیمها شده است.
باشگاه تراکتور همواره بهدنبال ایجاد فضایی آرام، سالم و بهدور از تنش در سکوهای ورزشگاهها بوده و در همین راستا، هیچگاه قصد دامنزدن به حواشی و تنشهای غیرضروری را نداشته است. در شرایطی که تیم فوتبال تراکتور در سه جبهه رقابتی فشرده حضور داشته و تمرکز کامل مجموعه باشگاه بر انجام مسابقات و حفظ آرامش تیم بوده، متأسفانه حریف با بهرهگیری از تمامی ابزارهای رسانهای و غیرورزشی، تلاش کرده است شکست خود را توجیه کرده و با عبور از مرزهای اخلاقی، فضای فوتبال را متشنج کند. از اینرو، باشگاه تراکتور خود را ملزم به واکنش و شفافسازی در برابر این رفتارها میداند.
باشگاه تراکتور همانگونه که پیشتر اعلام کرده است، اهانت، توهین و شعارهای ضد روح ورزش در تمامی ورزشگاههای کشور را محکوم میکند و همواره از جمله باشگاههای زخمخورده در این زمینه بوده است.
اما جای سؤال است که چرا در سال گذشته، هنگامی که به مادر علیرضا بیرانوند و شجاع خلیلزاده توهین شد، هیچ واکنش مناسبی از سوی باشگاه پرسپولیس یا اعضای این تیم – که به زعم خود اسطوره هستند – مشاهده نشد؟ چرا هیچ یک از آنها هواداران خود را به آرامش دعوت نکردند؟ پاسخ روشن است: این اقدامات سازماندهیشده بود.
عبور از انسانیت، لگدمال کردن حرمت خانوادهها و عقدهگشایی و نفرتپراکنی، سالهاست توسط باشگاه پرسپولیس آغاز شده و سال گذشته به اوج خود رسید. زمانی انسانیت لگدمال شد که به علیرضا بیرانوند – کسی که موفقیتهای شما مرهون اوست – و به خانوادهاش توهین شد. زمانی لگدمال شد که پس از پایان بازی، با تشویق اعضای تیم شما، شعارهای قومیتی سر داده شد.
محکوم کردن توهین صرفاً به زبان نیست. باشگاه پرسپولیس باید به صورت عملی اعلام کند که چه اقداماتی برای مقابله با اتفاقات ورزشگاه آزادی انجام داده است؟ آیا برخورد جدی با اعضای کانون هواداران خود داشته است؟
سالهاست شما فوتبال کشور را به مسیر خطرناک کشاندهاید و مدیر تیم شما پس از بازی وعده جبران اتفاقات را داد. به نظر میرسد دوستان از همین حالا سناریو و برنامهریزی خود برای بازیهای فصل بعد را آغاز کردهاند.
باشگاه تراکتور تأکید میکند که هرگونه توهین به اشخاص، از جمله کریم باقری، محکوم است و هیچگاه رضایتی به بیاحترامی به هیچ فردی وجود ندارد. با این حال انتظار میرفت آقای باقری که خود از دل فوتبال تبریز برخاسته، نیمی از مسیر رشد فوتبالیاش را در تراکتور طی کرده و از این باشگاه به فوتبال ایران معرفی شده است، در دیدار فصل گذشته و در جایگاه سرمربی پرسپولیس نسبت به شعارهای نژادپرستانه هواداران تیمش واکنش نشان دهد. سکوت ایشان در زمانی که به ترکزبانان، همچنین به مادر علیرضا بیرانوند و شجاع خلیلزاده توهین میشد، قابل اغماض نیست. اگر امروز کماحترامی به ایشان رخ داده، این موضوع مورد تأیید نیست، اما ریشه این اتفاق را باید در همان سکوت معنادار جستوجو کرد.
همچنین خطاب به آقای حمید درخشان که امروز در حمایت از کریم باقری سخن گفتهاند، این پرسش مطرح میشود که شما بهعنوان فردی ترکزبان، چرا در زمانی که در ورزشگاه آزادی به ترکزبانان توهین میشد، سکوت اختیار کردید؟ زمانی که به شاگردان شما و خانوادههایشان اهانت میشد، چرا واکنشی نشان ندادید و چرا در آن مقطع سکوت مطلق حاکم بود؟ آقای درخشان، پیش از اتفاق مربوط به شجاع خلیلزاده، چهار بازیکن پرسپولیس با خوشحالیهای نامتعارف در مقابل چشمان هواداران تراکتور، جو ورزشگاه را متشنج کرده بودند؛ اگر شما قضاوتی یکطرفه ندارید، چرا رفتار این بازیکنان را محکوم نمیکنید؟ این رفتارهای دوگانه تا چه زمانی قرار است ادامه داشته باشد؟
این پرسش را از آقایان باقری و درخشان، بهعنوان ترکزبانان فوتبال ایران، مطرح میکنیم: زمانی که هواداران تیم محبوبتان به ترکزبانان توهین کرده و شعارهای زننده و نژادپرستانه سر میدادند، آیا پیش فرزندانتان خجالتزده نشدید؟ البته که ما در برابر فرزندانمان خجالت کشیدیم که ترکزبانانی چون شما در برابر توهین به هویت خود سکوت کردند. واقعاً فوتبال برای شما تا این حد مهم است که در مقابل بدترین توهینها به هویتتان، سکوت اختیار کردید؟
واقعا برای عده ای تاسف میخوریم که بخاطر افکار پوچ از همه چیز از جمله شرف، دین، وجدان، نژاد، زبان، اصل، نسب و ذات خود عبور کرده و سکوت میکنند و عدالت را زیر پایشان له میکنند تا به اهداف دنیوی برسند.
همچنین خطاب به آقای توتونچی، مجری برنامه «شبهای فوتبالی»، این سؤال مطرح است که در فصل گذشته، زمانی که در ورزشگاه آزادی و سایر ورزشگاهها بدترین توهینها نثار بازیکنان باشگاه تراکتور میشد، شما کجا بودید؟ چرا در آن مقاطع سکوت اختیار کردید و یا در مواردی بهجای محکومکردن این رفتارها، آنها را توجیه کردید؟ چرا این اتفاقات در برنامه شما برجسته و بهدرستی بازتاب داده نمیشد؟ آیا این رویکرد با ادعای بیطرفی رسانهای و مسئولیت اجتماعی یک مجری ورزشی همخوانی دارد؟
باشگاه تراکتور اعلام میکند فیلمهای مربوط به اتفاقات فصل گذشته ورزشگاه آزادی را به کمیتههای انضباطی و اخلاق ارسال خواهد کرد تا این کمیتههای محترم بتوانند وقایع فصل گذشته و فصل جاری را بهصورت عینی، مستند و منصفانه با یکدیگر مقایسه کرده و بر اساس واقعیتها تصمیمگیری کنند، نه فضاسازی رسانهای. همچنین باشگاه آمادگی دارد در صورت لزوم این مستندات را در فضای مجازی منتشر کند.
متأسفانه، همانند سالیان گذشته، رفتار برخی نهادها یکطرفه است. از یک سو بدون دلیل اعضای تیم ما را احضار میکنند و از سوی دیگر هیچ برخوردی با بازیکنان پرسپولیس که با شادیهای گل خود جو ورزشگاه را متشنج کردند، صورت نمیگیرد. تنها ما هستیم که با دستور موقت مواجه میشویم.
رفتار دوگانه ارکان فوتبال کاملاً مشهود است. زمانی که مدیر رسانه باشگاه تراکتور در صدد پاسخ به اظهارات مدیر رسانه پرسپولیس و شفافسازی بود، سریعاً با محدودیت مواجه شد، در حالی که هیچ گونه برخوردی با حریف صورت نگرفت. این در حالی است که تلویزیون اینترنتی پرسپولیس، شامل مجری، گزارشگر و مهمانان، در طول دو ساعت بازی انواع توهینهای بیشرمانه علیه تراکتور و بازیکنانش را انجام داد و باز هم برخوردی رخ نداد.
باشگاه تراکتور از کمیته انضباطی مطالبه میکند که با بازیکنان پرسپولیس شامل سروش رفیعی، امین کاظمیان، حسین کنعانیزادگان و رضا شکاری که عامل تحریک سکوها بودهاند، برخورد قاطع انجام دهد و اطمینان دهد که قانون و عدالت در تمامی بازیها رعایت میشود.
سؤال دیگری که مطرح است این است که چرا پس از بیانیه شبانه باشگاه پرسپولیس، کمیته انضباطی همان شب اقدام به صدور بیانیه و تهدید به کسر امتیاز کرد، اما هیچ اقدام مشابهی در قبال مطالبه سایر تیمها مشاهده نمیشود؟
توهین و اهانت در همه جا محکوم است، اما نباید داستان را از زاویهای روایت کرد که فقط برخی تیمها مظلوم جلوه داده شوند. این توهینها همگی محکوم است، اما از آنجا که برخی تیمها حمایت گسترده دارند، ناعدالتی در قبال نمایندگان شهرستانی برجسته میشود.
افزون بر این، شما بودید که هوادارانتان در دیدار فصل گذشته به بازیکنان ما بطری و سنگ پرتاب کردند، اما این اتفاقات در تبریز رخ نداد و حتی یک صدم اتفاقات دربی تهران و دیدار فصل گذشته نبود.
باشگاه تراکتور ضمن تأکید بر محکومیت هرگونه توهین و بیاحترامی، بار دیگر از کمیته انضباطی میخواهد عدالت را در برخورد با تمامی تیمها رعایت کند و اجازه ندهد نمایندگان شهرستانی قربانی تبعیض و بیعدالتی شوند.
نکته مهم دیگر آن است که باشگاه تراکتور یک باشگاه خصوصی است و تمامی جرایم انضباطی، محرومیتها و محدودیتهای صادرشده از سوی کمیتههای مختلف، مستقیماً به زیان سرمایهگذار بخش خصوصی تمام میشود؛ برخلاف بسیاری از باشگاهها که از منابع دولتی ارتزاق میکنند و جریمهها در عمل از «این جیب به آن جیب» منتقل میشود. در فوتبالی که ورود سرمایهگذار خصوصی باید مورد حمایت قرار گیرد، متأسفانه شاهد آن هستیم که بهجای حمایت، هر روز فشار، جریمه و محدودیت بیشتری اعمال میشود.
اولاً بخش خصوصی اعتقاد راسخ دارد که اخلاقمداری باید در فوتبال حاکم شود تا فرزندان ایران عزیزمان در محیطی فرهنگی و سالم رشد یابند. دوماً نباید نادیده گرفت که بخش خصوصی بهدلیل جرایم و محدودیتهای مختلف، متحمل ضررهای مالی جدی میشود.
