ایران به شاهراه طلایی تجارت آسیا–اروپا بدل شد
در سال‌های اخیر، رقابت جهانی برای تسلط بر مسیرهای ترانزیتی شدت گرفته و کریدور چین–اروپا یکی از مهم‌ترین شاه‌راه‌هایی است که اقتصادهای بزرگ برای نفوذ در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند. در این میان، شاخه جنوبی این کریدور که از آسیای مرکزی، ایران، ترکیه و سپس اروپا عبور می‌کند، ظرفیت ویژه‌ای برای تبدیل‌شدن به یک مسیر پایدار، کوتاه‌تر و امن‌تر نسبت به مسیرهای شمالی دارد. نقش‌آفرینی ایران در این شاخه نه‌تنها یک گزینه، بلکه یک ضرورت راهبردی برای تقویت جایگاه ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک کشور است.
جغرافیای ایران از دیرباز نقطه اتصال شرق و غرب بوده و اکنون نیز این ویژگی می‌تواند به‌صورت مستقیم در افزایش سهم کشور از تجارت جهانی نمود پیدا کند.
شاخه جنوبی کریدور چین–اروپا از نظر مسافت، هزینه و زمان حمل‌ونقل برای بسیاری از کالاها مقرون‌به‌صرفه‌تر است و ایران می‌تواند با توسعه خطوط ریلی، بنادر و زیرساخت‌های لجستیکی خود، این مسیر را به یک محور رقابتی در برابر مسیرهای شمالی تبدیل کند. قرار گرفتن در قلب این شبکه، کشور را به یک هاب بزرگ حمل‌ونقل منطقه‌ای ارتقا می‌دهد.
از سوی دیگر، ایران با حضور فعال در این کریدور می‌تواند بخشی از محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها را با تکیه بر همکاری‌های چندجانبه و نیاز متقابل کشورها به مسیر ترانزیتی کوتاه و امن، کاهش دهد. کشورهای درگیر در تجارت چین–اروپا در صورتی که مسیر ایرانی را انتخاب کنند، خود به تثبیت این همکاری کمک خواهند کرد و این امر مزایای اقتصادی و سیاسی قابل توجهی برای تهران دارد.
فرصت‌های اقتصادی و تحرک در توسعه زیرساخت‌ها
تقویت حضور ایران در شاخه جنوبی کریدور، به‌طور مستقیم باعث افزایش درآمد ارزی از محل ترانزیت خواهد شد؛ درآمدی که می‌تواند به توسعه بیشتر زیربناها و بهبود شبکه ریلی و بندری کشور اختصاص یابد. علاوه بر آن، ایجاد مسیرهای جدید بار و مسافر، اشتغال‌زایی گسترده‌ای در استان‌های شرقی، مرکزی و غربی ایجاد می‌کند و صنایع لجستیک، انبارداری، خدمات گمرکی و حمل‌ونقل را رونق می‌دهد.
یکی دیگر از مزایای مهم این حضور، جذب سرمایه‌گذاری خارجی برای تکمیل و نوسازی زیرساخت‌هاست. کشورهایی مانند چین، قزاقستان، ازبکستان و حتی برخی کشورهای اروپایی در صورتی که به مزیت مسیر ایران اطمینان پیدا کنند، آمادگی بیشتری برای تأمین مالی پروژه‌های ریلی و بندری از جمله توسعه بندر چابهار، راه‌آهن رشت–آستارا و راه‌آهن زاهدان–چابهار خواهند داشت.
در نهایت، نقشی که ایران در شاخه جنوبی کریدور چین–اروپا ایفا می‌کند، تنها یک حضور اقتصادی نیست؛ بلکه یک موقعیت ژئوپلیتیکی و امنیتی است که به ارتقای قدرت چانه‌زنی ایران در عرصه بین‌الملل کمک می‌کند. هرچه وابستگی کشورهای دیگر به مسیرهای ترانزیتی ایران بیشتر شود، جایگاه کشور در تعاملات منطقه‌ای و جهانی تقویت خواهد شد. چنین مسیری می‌تواند به ایران کمک کند تا از یک بازیگر حاشیه‌ای در تجارت جهانی، به یکی از بازیگران اصلی و تأثیرگذار تبدیل شود.
ایران دروازه طلایی ترانزیت ریلی ۶۰ میلیون تن کالا بین چین و اروپا شد
ایران در توافق ۶ کشور برای توسعه ترانزیت ریلی از شاخه جنوبی کریدور چین - اروپا، در جایگاه دروازه طلایی ترانزیت ۶۰ میلیون تن کالا از مبدأ چین به مقصد اروپا قرار می‌گیرد.
نمایندگان ۶ کشور ایران، چین، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان و ترکیه در استانبول توافقنامه‌ای برای توسعه ترانزیت ریلی محمولات از مسیر شاخه جنوبی کریدور مهم چین - اروپا امضا کردند.
بر اساس این توافق، ایران در جایگاه دروازه طلایی عبور قطارهای کانتینری از مبدأ چین به مقصد اروپا قرار می‌گیرد.
این توافق ۶ جانبه، کشورهای واقع در طول مسیر این کریدور متعهد شدند با تعیین تعرفه‌های یکسان و رقابتی، تسریع در زمان سیر قطارها، کاهش هزینه‌های جانبی و گمرکی و همچنین فراهم کردن زیرساخت‌های لازم، زمینه را برای افزایش چشمگیر عبور قطارهای کانتینری از شاخه جنوبی کریدور، که از خاک ایران می‌گذرد، فراهم کنند.
برپایه این گزارش، سال گذشته میلادی نزدیک به ۶۰ میلیون تن انواع محمولات در قالب حدود ۲۰ هزار قطار باری کانتینری بین چین و اروپا جابه‌جا شد. با اجرایی شدن این توافقات، انتظار می‌رود بخش قابل توجهی از این حجم ترانزیت ریلی از طریق خاک جمهوری اسلامی ایران صورت گیرد و منافع اقتصادی و تجاری قابل توجهی برای کشور به همراه داشته باشد.
