با تأخیر بیش از شش ماهه در پرداخت بدهی‌های دولت به بیمه تکمیلی و مراکز درمانی خصوصی و دانشگاهی، خطر لغو یک‌طرفه قراردادها و عدم ارائه خدمات درمانی به خانواده‌های بیمه‌شده تامین اجتماعی جدی شده است. کارشناسان هشدار می‌دهند، اجرای سریع مصوبه سران سه قوه برای پرداخت ۷۰ هزار میلیارد تومان بدهی، تنها راه جلوگیری از بحران خدمات درمانی است.

با نزدیک شدن به موعد تمدید قرارداد بیمه تکمیلی بازنشستگان تأمین اجتماعی، انتقادات نسبت به عملکرد شرکت آتیه‌سازان حافظ شدت گرفته است؛ فعالان حقوق بازنشستگان می‌گویند تأخیرهای چندماهه در پرداخت هزینه‌های درمانی، ضعف خدمات و عدم پاسخگویی، بازنشستگان را در شرایط بحرانی قرار داده است، در حالی که خود هیچ نقشی در بدهی‌های سازمان تأمین اجتماعی ندارند.

تأخیر چندماهه در پرداخت سرانه بیمه و مطالبات درمانی بازنشستگان تأمین اجتماعی، پس از جلسات پرتنش با مدیران ارشد سازمان، سرانجام با وعده‌ی نهایی شدن ۷۰ همت اوراق گام و تسویه کامل مطالبات تا پایان مهرماه، به خط پایان نزدیک شد.

سازمان تأمین اجتماعی با کسری بودجه ۳۰۰ هزار میلیارد تومانی تا پایان سال ۱۴۰۴ مواجه است و حتی با پرداخت کامل دیون دولت، همچنان ۱۱۴ هزار میلیارد تومان کمبود خواهد داشت. رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری با هشدار درباره وضعیت بحرانی این سازمان، خواستار تزریق منابع مالیاتی مستقیم و همکاری بین‌نهادی برای جلوگیری از فروپاشی مالی شد.

بازنشستگان تأمین اجتماعی در تنگنای شدید مالی و درمانی گرفتار شده‌اند. احمد پنجکی، رئیس کمیته بیمه و درمان کانون عالی بازنشستگان، از تأخیر در پرداخت مطالبات بیمه تکمیلی و بدهی‌های سازمان به مراکز درمانی خبر داد. در حالی که دولت وعده واگذاری ۷۰ همت اوراق بهادار برای تسویه بدهی‌ها را داده، هنوز هیچ وجهی به سازمان نرسیده و بازنشستگان برای تأمین هزینه‌های درمان به فروش دارایی‌ها و گرفتن وام روی آورده‌اند. آیا راهی برای برون‌رفت از این بحران وجود دارد؟

آخرین فرصت برای ثبت‌نام یا انصراف از بیمه تکمیلی درمان بازنشستگان کشوری، امروز به پایان می‌رسد. صندوق بازنشستگی کشوری اعلام کرده که بازنشستگان تنها تا پایان وقت اداری امروز، ۱۵ مرداد ۱۴۰۴، فرصت دارند وضعیت خود را در سامانه مربوطه مشخص کنند. آن دسته از بازنشستگانی که مایل به استفاده از خدمات شرکت بیمه دانا هستند یا قصد حذف آن را دارند، باید هرچه سریع‌تر اقدام کنند؛ چرا که مهلت تمدید نخواهد شد.

با نزدیک شدن به پایان قرارداد بیمه تکمیلی کارکنان مخابرات تهران، رئیس انجمن صنفی کارگری هشدار داد: مفاد قرارداد فعلی فاجعه‌بار است و باید فوراً اصلاح شود تا آرامش خاطر کارگران و بازنشستگان تأمین گردد.

صندوق بازنشستگی کشوری در تصمیمی تازه، مهلت ثبت‌نام و اصلاح بیمه تکمیلی درمان بازنشستگان و افراد تحت تکفل آن‌ها را تا ۱۵ مردادماه ۱۴۰۴ تمدید کرد تا فرصت بیشتری برای مدیریت پوشش بیمه‌ای فراهم شود.

بازنشستگان کشور از این پس برای دریافت خسارت درمانی تا سقف ۲.۵ میلیون تومان نیازی به ارائه مدارک فیزیکی ندارند. صندوق بازنشستگی کشوری با افزایش سقف پرداخت و ساده‌سازی فرآیندها، گام بلندی برای رفاه حال بازنشستگان و تسریع در رسیدگی به پرونده‌های درمانی برداشته است.

مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری گفت: بر اساس تفاهم‌نامه «بسته حمایتی مازاد بیمه پایه سلامت بازنشستگان»، دانشگاه‌های علوم پزشکی مکلف شده‌اند تا ۲۰ درصد از تخت‌های بیمارستان‌های درجه یک خود را با خدمات رفاهی ویژه و با اولویت برای بازنشستگان تحت پوشش این طرح اختصاص دهند.

معاونت بیمه‌ای سازمان تأمین اجتماعی با صدور بخشنامه‌ای جدید، نحوه صدور احکام بازنشستگی از ابتدای سال ۱۴۰۴ را با تکیه بر تغییرات ناشی از ماده ۲۹ قانون برنامه هفتم توسعه تشریح کرد. طبق این بخشنامه، شرط سنی برای بازنشستگی همچنان پابرجاست، اما افزایش سابقه بیمه‌پردازی تا سن معینی الزامی شده و برای برخی گروه‌های خاص، همچون ایثارگران و مشاغل سخت، استثناهایی در نظر گرفته شده است.

صندوق بازنشستگی کشوری جدول تعهدات بیمه تکمیلی درمانی سال ۱۴۰۴ ویژه بازنشستگان کشوری و فرهنگیان بازنشسته را منتشر کرد. این جدول شامل جزئیات پوشش‌ها و سقف تعهدات خدمات درمانی قابل ارائه در قالب بیمه تکمیلی برای سال جدید است.

با وجود مشخص شدن شرکت برنده مناقصه برای ارائه خدمات بیمه تکمیلی به بازنشستگان، اختلاف‌نظر میان صندوق بازنشستگی کشوری و شرکت منتخب، امضای قرارداد جدید را به تأخیر انداخته است. معاون توسعه مدیریت و منابع صندوق ضمن تأکید بر حفظ حقوق بازنشستگان، از ادامه مذاکرات و بررسی راه‌حل‌های جایگزین خبر داد.

در حالی که بازنشستگان و بیماران خاص هر ماه مبالغی بابت بیمه درمانی می‌پردازند، دسترسی آن‌ها به ابتدایی‌ترین خدمات پزشکی به رؤیایی دوردست تبدیل شده است. نظام بیمه‌ای که قرار بود پشتوانه‌ی دوران سخت زندگی باشد، حالا خود به یکی از عوامل اصلی فشار و ناامیدی بدل شده؛ پرسش اصلی اما هنوز بی‌پاسخ مانده: این پول‌ها کجا می‌رود؟

جمعی از بازنشستگان صندوق کشوری با ابراز نگرانی از تأخیر یک‌ساله در پرداخت هزینه‌های درمان خود توسط بیمه تکمیلی ملت، از وضعیت مالی سخت خود و نیاز به تأمین هزینه‌های درمانی سخن گفتند. این بازنشستگان تأکید دارند که با وجود کسر مبلغی از حقوقشان به‌عنوان حق بیمه، هنوز بسیاری از هزینه‌ها را از جیب خود پرداخت کرده و در پی رفع این مشکل هستند. آنها از بیمه تکمیلی انتظار دارند که هزینه‌های درمانی را به موقع پرداخت کرده و به‌ویژه در شرایط دشوار اقتصادی، حمایت بیشتری از آنها به عمل آید.

فرار بیمه‌ای کارفرمایان بخش‌های مختلف، یک چالش اساسی در تامین اجتماعی‌ست و رنجبر در این رابطه می‌گوید: هر ماهه از حقوق ناچیز کارگران حق بیمه کسر می‌شود اما تامین اجتماعی چنانچه کارفرمایی پول حق بیمه کسر شده از حقوق کارگری را به تامین اجتماعی پرداخت نکند از دادن خدمات به کارگر خودداری کرده و بیمه‌اش را قطع می‌کند؛ این در حالی است که کارفرمایان نه تنها در این خصوص بازخواست نمی‌شوند بلکه به عناوین مختلف از امتیازهایی هم برخوردارند از جمله تخفیفات و معافیت‌های بیمه‌ای و مهمتر اینکه برای این نپرداختن حق بیمه‌ها و استنکاف از اجرای قانون، جریمه‌ای هم به آنان تعلق نمی‌گیرد.

قانونی وجود دارد که شواهد و قرائن نشان می‌دهد ریاست جمهوری چهاردهم، که پیشتر مسئولیت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور را بر عهده داشته، تمایلی به اجرای آن ندارد. همچنین، در برنامه بودجه سال ۱۴۰۴ نیز اعتباری برای اجرای این قانون مشاهده نمی‌شود.

به گفته مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و کشاورزان و عشایر، افزایش ۳۵ درصد حق بیمه توسط هیات امنای صندوق در سال آتی برای شاغلین تحت پوشش صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و کشاورزان صورت خواهد گرفت.

مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی با اشاره به لزوم اصلاح فرمول محاسبه مستمری بازنشستگان، گفت: فرمول فعلی محاسبه مستمری بر اساس میانگین دو سال آخر کار است، اما این فرمول باعث می‌شود برخی افراد با افزایش حقوق در دو سال آخر، مستمری بیشتری دریافت کنند. ما باید فرمول را به گونه‌ای اصلاح کنیم که میانگین تمام سنوات کاری مبنای محاسبه قرار گیرد که این مساله مورد استقبال و تایید کارشناسان و حتی بیمه‌پردازان و بازنشستگان نیز هست.

سقف تعهدات بیمه تکمیلی بازنشستگان از اول آذرماه ۱۴۰۳ تا اول آذرماه ۱۴۰۴ به ۸۵ میلیون تومان برای جراحی‌های تخصصی افزایش یافته است.