در بازار ارز دیجیتال، دهها ارز دیجیتال محبوب و شناختهشده وجود دارند، اما بعضی از آنها، همواره در میان فهرست رمزارزهای باارزش قرار دارند. ریپل (XRP) یکی از اینها است. ریپل تنها یک ارز دیجیتال نیست؛ این پروژه برخلاف بیتکوین یا اتریوم که بیشتر بر مبنای حذف واسطهها و تمرکززدایی توسعه یافتهاند، هدف متفاوتی را دنبال میکند: ایجاد تحول در سیستم پرداختهای بینالمللی.
در این مطلب به زبان ساده توضیح میدهیم که ریپل چیست، چه کاربردی دارد، ارز دیجیتال XRP چگونه کار میکند، چه مزایا و معایبی دارد و در نهایت آینده آن چگونه پیشبینی میشود.
ریپل نام شرکتی است که یک سیستم پرداخت دیجیتال جهانی با هدف انجام تراکنشهای مالی سریع، ارزان و ایمن بین بانکها و مؤسسات مالی توسعه داده است. درحالیکه بسیاری از رمزارزها بر بستر بلاکچینهای غیرمتمرکز و عمومی اجرا میشوند، ریپل از یک دفتر کل توزیعشده اختصاصی بهره میبرد که برای نهادهای مالی طراحی شده است. (منبع: آبان تتر)
ارز دیجیتال بومی شبکه ریپل با نماد XRP شناخته میشود. این توکن بهعنوان واسطهای برای تبادل ارزها در این شبکه استفاده میشود و نقش مهمی در انتقال ارزش، بین نهادهای مالی دارد.
ریپل برخلاف بسیاری از رمزارزها که تمرکز آنها بر کاربران عادی و سیستمهای غیرمتمرکز است، از ابتدا برای کاربرد در بانکها و مؤسسات مالی بزرگ طراحی شد. هدف اصلی این پروژه تسهیل انتقال پول بینالمللی و کاهش هزینههای آن است؛ چیزی که در حال حاضر با استفاده از سیستم سنتی سوییفت، گران، زمانبر و مستعد خطاست.
شبکه ریپل نت ((RippleNet به بانکها این امکان را میدهد که پرداختها را در عرض چند ثانیه و با کارمزدی بسیار پایین انجام دهند. بسیاری از مؤسسات مالی شناختهشده مانند Santander، PNC Bank، SBI Holdings و دیگر شرکتهای بزرگ، بهطور آزمایشی یا رسمی از فناوری ریپل بهره بردهاند. همین ویژگی ریپل را به دروازهای برای پذیرش بلاکچین در دنیای سنتی مالی تبدیل کرده است.
همانطور که در بخشهای قبل توضیح دادیم، ریپل با اهداف متفاوتی نسبت به دیگر پروژههای بلاکچینی ایجاد شده است. اهداف اصلی آن عبارتاند از:
با استفاده از شبکه ریپل، بانکها میتوانند پرداختهای بینالمللی را در عرض چند ثانیه و با هزینهای بسیار کمتر از روشهای سنتی انجام دهند.
برخلاف بیتکوین یا اتریوم که از الگوریتمهای اثبات کار (PoW) یا اثبات سهام (PoS) برای تأیید تراکنشها استفاده میکنند، XRP از الگوریتمی به نام RPCA (Ripple Protocol Consensus Algorithm) بهره میبرد.
در این الگوریتم، مجموعهای از نودهای معتبر (ولیدیتورها) تراکنشها را بررسی و در مورد آنها به اجماع میرسند. این فرآیند بسیار سریعتر از روشهای متداول در سایر بلاکچینهاست و زمان تأیید تراکنش در شبکه ریپل معمولاً فقط ۳ تا ۵ ثانیه طول میکشد.
ریپل در طول سالها توانسته جایگاه خود را در صنعت بلاکچین حفظ کند. برخی از مهمترین مزایای آن عبارتاند از:
ریپل میتواند تراکنشها را در چند ثانیه انجام دهد، درحالیکه بیتکوین یا اتریوم ممکن است به زمان بیشتری نیاز داشته باشند.
کارمزد تراکنشها در شبکه ریپل بسیار پایین است، و همین موضوع آن را برای پرداختهای بینالمللی جذاب میکند.
ریپل میتواند بیش از ۱۵۰۰ تراکنش در ثانیه را پردازش کند که بسیار بیشتر از اغلب بلاکچینهای سنتی است.
بسیاری از مؤسسات مالی و بانکهای بزرگ جهان مانند Santander، American Express و Standard Chartered از شبکه ریپل برای تراکنشهای آزمایشی یا تجاری استفاده کردهاند.
با وجود مزایای زیاد، ریپل هم بدون ایراد نیست:
برخی منتقدان، ریپل را پروژهای نیمهمتمرکز یا حتی متمرکز میدانند چون نودهای اعتبارسنج آن (Validators) توسط خود شرکت ریپل تأیید میشوند.
همه توکنهای XRP از پیش استخراج شدهاند و توسط شرکت ریپل مدیریت میشوند. این موضوع باعث نگرانیهایی درباره تمرکز مالکیت و کنترل بازار شده است.
کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) در سال ۲۰۲۰ از ریپل شکایت کرد و مدعی شد توکن XRP یک اوراق بهادار ثبتنشده است. این دعوی حقوقی همچنان یکی از عوامل فشار بر قیمت و آینده XRP بوده است (اگرچه در سالهای اخیر بخشی از این پرونده به نفع ریپل حلوفصل شده است).
با وجود همه چالشها، XRP همواره یکی از ۱۰ ارز دیجیتال برتر از نظر ارزش بازار بوده است. قیمت آن در بازههای زمانی مختلف، نوسانات شدیدی داشته، اما به لطف استفاده واقعی در شبکه پرداخت بینبانکی، تقاضا برای آن همچنان بالاست. ضمن اینکه بسیاری از سرمایهگذاران آن را گزینهای برای نگهداری میانمدت یا بلندمدت میدانند، بهویژه اگر مسئله حقوقی آن با SEC بهطور کامل حلوفصل شود.
یکی از مهمترین سؤالات کاربران این است که آیا XRP ارزش سرمایهگذاری دارد یا خیر. پاسخ به این سؤال به عوامل متعددی بستگی دارد:
با این حال، باید به این نکته توجه داشت که ارز دیجیتال XRP برخلاف بیتکوین و اتریوم، به شدت تحت تأثیر مسائل حقوقی، متمرکز بودن و کنترل توسط شرکت ریپل قرار دارد. بنابراین اگرچه امکان سوددهی برای سرمایهگذاران وجود دارد، اما بهتر است با دید بلندمدت و با مدیریت ریسک منطقی به آن نگاه شود. توصیه میشود سرمایهگذاری در XRP تنها بخشی از سبد متنوع رمزارزهای شما باشد.
پیشبینی آینده هر ارز دیجیتال با اطمینان کامل، غیرممکن است، اما برخی عوامل میتوانند در تعیین چشمانداز XRP تأثیرگذار باشند:
در صورت تحقق این عوامل، بسیاری از تحلیلگران معتقدند XRP میتواند بار دیگر به قیمتهای بالاتر بازگردد و حتی رکوردهای قیمتی جدیدی ثبت کند.
ریپل و ارز دیجیتال آن (XRP)، یکی از پروژههای متفاوت و هدفدار در دنیای بلاکچین و رمزارزهاست. برخلاف بسیاری از ارزهای دیجیتال که تمرکز خود را بر غیرمتمرکزسازی یا کاربردهای شخصی قرار دادهاند، ریپل به دنبال تحول در سیستم پرداختهای بینالمللی و همکاری با بانکهاست. این رویکرد باعث شده تا هم تحسین و هم انتقاداتی را دریافت کند.
اگر قصد سرمایهگذاری یا آشنایی بیشتر با پروژههای بلاکچینی دارید، آشنایی با ریپل و درک دقیق عملکرد آن میتواند در تصمیمگیریهای مالی شما مؤثر باشد. البته باید در نظر داشت که ریسکهایی همچون نوسانات قیمتی، مسائل قانونی نظیر پرونده SEC، و ماهیت نیمهمتمرکز این پروژه همچنان وجود دارند.
