فاجعه در تهران اوج گرفت ؛ زمستان جهنمی در راه است
تهران در بدترین بحران آبی ۱۰۰ سال اخیر، با اتکا به «ذخایر مرده» سدها و مصرف بالای شهروندان، در آستانه عبور سخت از زمستان قرار دارد.
وضعیت منابع آبی در تهران در حالی است که اکنون کمبود سه میلیارد مترمکعبی در مخازن وجود دارد و بخش عمده این کسری تنها با برداشت از «ذخایر مرده» جبران می‌شود؛ منابعی که در حالت طبیعی نباید مورد استفاده قرار گیرند.
اگر در ماه‌های آینده بارش مناسبی رخ ندهد، عبور ایمن از زمستان بدون صرفه‌جویی جدی شهروندان ممکن نخواهد بود.
پنج سال خشکسالی پیاپی؛ بدترین وضعیت آبی طی ۱۰۰ سال
همچنین تهران اکنون درگیر پنج سال خشکسالی متوالی است؛ دوره‌ای که به گفته مدیرعامل آبفای استان تهران، مشابه آن در یک قرن اخیر دیده نشده است.
سال آبی گذشته با تنها ۱۵۹ میلی‌متر بارندگی، کم‌بارش‌ترین سال ۶۰ سال اخیر ثبت شد. همچنین ۵۵ روز اول امسال، خشک‌ترین پاییز نیم‌قرن گذشته را رقم زد؛ به‌طوری‌که در این مدت حتی یک قطره باران در تهران نبارید.
این وضعیت موجب شده ذخایر سدهای چهارگانه پایتخت به کمترین سطح در شش دهه گذشته برسد.
صرفه‌جویی مردم، سدها را سرپا نگه داشت
پیش‌بینی‌ها نشان می‌داد برخی سدهای تهران باید تا پایان شهریور امسال از مدار خارج می‌شدند؛ اما صرفه‌جویی ۱۰ تا ۱۲ درصدی شهروندان این روند را تا امروز به تعویق انداخته است.
طبق اعلام آبفا، این همکاری موجب شده تا کنون ۸۰ میلیون مترمکعب معادل ظرفیت کامل سد لتیان آب کمتری از سدها برداشت شود.
با وجود این، برای عبور از زمستان و جبران عقب‌ماندگی بارش‌ها، صرفه‌جویی حداقل ۱۰ درصدی بیشتر ضروری است.
تهران همچنان پرمصرف است
با وجود کاهش مصرف، سرانه آب در تهران همچنان بالاست، ۱۸۵ لیتر در شبانه‌روز برای هر نفر ثبت شده در حالی که الگوی استاندارد ۱۳۰ لیتر است و تنها ۳۴ درصد خانوارها این الگو را رعایت می‌کنند.
برای مشترکان بدمصرف در صورت تداوم مصرف بالا، قطع ۲۴ ساعته آب و صدور قبوض سنگین پیش‌بینی شده است.
متوسط مصرف آب در تهران حدود ۲۰۰ لیتر است؛ در حالی که شهری مانند وین با بارشی چند برابر تهران تنها ۱۶۰ لیترمصرف دارد.
این مقایسه نشان می‌دهد بخشی قابل توجه از بحران آب پایتخت، ناشی از الگوی مصرف است نه کمبود زیرساخت.
بارش‌های مقطعی و راهکارهای فنی موجود کافی نیست
به گفته کارشناسان، بارش‌های سطحی و پراکنده تأثیر فوری بر وضعیت آب تهران ندارند. تنها زمانی شرایط سدها بهبود می‌یابد که روان‌آب‌ها به مخازن برسند. ضمن اینکه خط دوم انتقال آب طالقان تنها ۵ هزار لیتر در ثانیه ظرفیت جدید ایجاد کرده؛ معادل یک‌هشتم نیاز تهران، شیرین‌سازی و انتقال آب از خلیج‌فارس حدود ۷ یورو برای هر مترمکعب هزینه دارد و فعلاً گزینه عملیاتی نیست.
شبکه آبرسانی تهران ۲۳ هزار کیلومتر طول دارد و نوسازی آن در کوتاه‌مدت ممکن نیست.
وزارت نیرو اعلام کرده برنامه‌ای برای نوبت‌بندی آب ندارد؛ اما برای توزیع عادلانه، تعدیل فشار در ساعات شب یک شب در میان انجام می‌شود. خانواده‌ها با نصب مخزن ۷۵ لیتری به‌ازای هر نفر می‌توانند از افت فشار جلوگیری کنند.
عبور از بحران تنها با کاهش مصرف ممکن است
تهران در سخت‌ترین وضعیت آبی یک قرن اخیر قرار گرفته است. سدها در پایین‌ترین میزان ذخیره، بارش‌ها در کمترین سطح تاریخی و مصرف شهروندان همچنان بالاتر از استاندارد جهانی است.
در چنین شرایطی هیچ راه‌حل بزرگ و فوری وجود ندارد و تنها راهکار قابل اتکا برای عبور از زمستان، کاهش ۱۰ تا ۲۰ درصدی مصرف خانگی و اصلاح الگوی مصرف است.
صرفه‌جویی می تواند تا ۳۰ درصد مصرف را کاهش دهد
صرفه‌جویی‌های کوچک اما مستمر می‌تواند ۳۰ تا ۳۵ درصد مصرف را کاهش دهد، نصب ادوات کاهنده مصرف، کوتاه کردن زمان استحمام، مسواک‌زدن با یک لیوان آب، بستن شیر هنگام عدم استفاده، استفاده از ظرفیت کامل ماشین ظرفشویی و لباسشویی در این مساله نقش ویژه‌ای دارد.
