افغانستان برای ایران دردسر تازه درست کرد
قطعی اینترنت در افغانستان، ۴۰۰ کامیون ایرانی را در مرز دوغارون زمین‌گیر کرد؛ آیا تصمیمات مذهبی طالبان، سهم ۱۰ میلیارد دلاری ایران از بازار همسایه را به خطر انداخته است؟
قطع ناگهانی فیبر نوری و محدودیت شدید اینترنت توسط رهبری طالبان، بحران جدیدی در مرزهای تجاری ایران و افغانستان ایجاد کرده است. محمود سیادت، رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان، اعلام کرد که این اخلال که ریشه در دلایل اجتماعی و مذهبی (و نه اقتصادی) دارد، نه تنها ارتباطات تجاری و پروازها را مختل کرده، بلکه موجب توقف کامل ورود حدود ۴۰۰ کامیون ایرانی در مرز دوغارون شده است. این وضعیت، همزمان با ظرفیت‌های عظیم همکاری‌های فنی و کشاورزی دو کشور، زنگ خطری جدی برای سهم ایران در بازار همسایه است.
اقتصاد فدای مذهب؛ ۴۰۰ کامیون معطل، زنگ خطر برای سرمایه ایران
به گفته سیادت، ظاهر قضیه این است که این تصمیم از سوی قندهار برای جلوگیری از «اشاعه فساد» از طریق اینترنت گرفته شده است، اما در عمل، این اقدام به شدت بر فعالیت‌های اقتصادی نوپای افغانستان و نیز روابط تجاری با ایران آسیب زده است. در حالی که روابط دو کشور بر اساس نزدیکی فرهنگی، حضور چند ده ساله مهاجران و ظرفیت‌های طبیعی افغانستان در بخش کشاورزی و معادن استوار است، تصمیمات غیر اقتصادی فعلی، این اعتماد سنتی را تهدید می‌کند. ایران با ظرفیت فنی و مهندسی خود می‌تواند نقش کلیدی ایفا کند، اما سقف صادرات ۲.۵ میلیارد دلاری، با اراده‌ای جدی می‌تواند به ۱۰ میلیارد دلار برسد.
رقابت با ازبکستان؛ آیا ایران فرصت طلایی خدمات فنی را از دست می‌دهد؟
نکته حیاتی که سیادت بر آن تأکید کرد، رقابت منطقه‌ای است. افغانستان از رشد تولید داخلی حمایت می‌کند و نیاز شدید آن به خدمات فنی و مهندسی ایران یک فرصت طلایی است. رئیس اتاق مشترک هشدار می‌دهد که اگر ایران در رفع نیازهای فنی و تسهیل امور مرزی (مانند مرز میلک و دوغارون) تعلل کند، افغانستان به سمت بازارهای دیگر، به ویژه ازبکستان سوق پیدا خواهد کرد؛ بازاری که روابط تجاری‌اش با همسایه شرقی چند برابر شده است. این یعنی کاسته شدن از سهم ایران در بازاری که پتانسیل کاهش مشکلات امنیتی از طریق پیوند اقتصادی را دارد.
