ایران زیر فشار تحریم‌ها با دست پُر وارد میدان شد
تمرکز بر ظرفیت‌های داخلی به‌ویژه در شرایط تحریمی و تهدیدهای احتمالی «اسنپ‌بک» می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در تضمین ثبات اقتصادی و لجستیکی کشور داشته باشد. یکی از محورهای کلیدی در این مسیر، بهره‌گیری از ظرفیت‌های زیرساختی و تدارکاتی موجود در بنادر و خطوط ریلی است که توان جابه‌جایی کالا و تأمین نیازهای داخلی را افزایش می‌دهد. به‌خصوص بندر شهید رجایی به‌عنوان بزرگ‌ترین بندر تجاری کشور، می‌تواند نقش محوری در ایجاد جریان پایدار صادرات و واردات ایفا کند و از فشارهای خارجی بکاهد.
تمرکز بر پروژه‌های زودبازده در نقاط کلیدی، از جمله سرخس و بندر شهید رجایی، این امکان را فراهم می‌آورد که طرح‌های بلندمدت با سرعت بیشتری اجرا شوند. با اولویت‌دهی به چنین پروژه‌هایی، منابع محدود اقتصادی به شکل هدفمند در مسیرهایی هدایت می‌شوند که بیشترین بازدهی عملیاتی و اقتصادی را داشته باشند. این استراتژی نه تنها به افزایش بهره‌وری کمک می‌کند، بلکه به کاهش آسیب‌پذیری شبکه‌های حمل‌ونقل در برابر تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی منجر می‌شود.
بندر شهید رجایی به‌عنوان یک نقطه کلیدی لجستیکی، ظرفیت بالقوه‌ای برای مدیریت جریان‌های کالا دارد که در شرایط تحریمی اهمیت دوچندان پیدا می‌کند. توسعه این بندر و تجهیز آن به امکانات مدرن می‌تواند باعث کاهش زمان ترخیص کالا، افزایش سرعت جابه‌جایی و کاهش هزینه‌های حمل و نقل شود. از سوی دیگر، این بندر به‌عنوان دروازه‌ای برای صادرات نفت، مواد معدنی و کالاهای اساسی، اهمیت استراتژیک خود را حفظ کرده و امکان ایجاد مسیرهای جایگزین در تجارت بین‌الملل را فراهم می‌آورد.
شبکه ریلی کشور، به‌ویژه در مسیرهای منتهی به سرخس و بندر شهید رجایی، آماده مواجهه با سناریوهای محدودکننده خارجی است. این آماده‌سازی شامل افزایش ظرفیت حمل، بهینه‌سازی زمان‌بندی حرکت قطارها و توسعه خطوط ریلی موازی است تا وابستگی به مسیرهای محدود کاهش یابد. در شرایطی که تحریم‌ها می‌توانند مسیرهای سنتی ترانزیت را مختل کنند، استفاده از شبکه ریلی داخلی به‌عنوان ستون فقرات لجستیکی کشور اهمیت حیاتی دارد.
نقش راه‌آهن و شبکه ریلی در تقویت امنیت لجستیکی
همگامی بین توسعه بندری و تقویت خطوط ریلی، امکان ایجاد زنجیره تامین پایدار و کم‌هزینه را فراهم می‌کند. کالاهای وارداتی می‌توانند از مسیرهای ایمن و سریع به مناطق مصرف منتقل شوند و صادرات نیز با کمترین اختلال ممکن به بازارهای خارجی ارسال شود. این هماهنگی میان بنادر و راه‌آهن، یکی از عوامل کلیدی در کاهش اثرات تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی خارجی است.
سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زودبازده، علاوه بر ایجاد زیرساخت‌های ملموس، موجب افزایش اعتماد فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران داخلی می‌شود. وقتی منابع مالی به شکل شفاف و هدفمند در مسیر پروژه‌های کلیدی هزینه می‌شوند، بازگشت سرمایه سریع‌تر و اثرات اقتصادی آن ملموس‌تر خواهد بود. این امر انگیزه برای توسعه پروژه‌های جدید و حفظ ثبات بازار را نیز افزایش می‌دهد.
تکیه بر ظرفیت‌های داخلی همچنین امکان ایجاد تنوع در مسیرهای اقتصادی و تجاری کشور را فراهم می‌کند. با اتکا به بندر شهید رجایی و شبکه ریلی، ایران می‌تواند از وابستگی به مسیرهای خارجی بکاهد و جریان کالا و خدمات را با انعطاف بیشتری مدیریت کند. این رویکرد، امنیت اقتصادی و لجستیکی کشور را افزایش داده و نقش ایران در تجارت منطقه‌ای و بین‌المللی را تقویت می‌کند.
در نهایت، توجه به زیرساخت‌های حیاتی و توسعه پروژه‌های زودبازده، رویکردی عملی و اثرگذار برای مقابله با فشارهای خارجی و محدودیت‌های احتمالی است. بهره‌گیری از ظرفیت‌های داخلی، هماهنگی بین بنادر و شبکه ریلی، و تخصیص منابع مالی به مسیرهای کلیدی، مسیر تحقق رشد پایدار و مدیریت هوشمندانه اقتصاد را هموار می‌کند. این استراتژی نه تنها امنیت لجستیکی را تضمین می‌کند، بلکه آینده‌ای مقاوم و متعادل برای اقتصاد کشور رقم می‌زند.
آمادگی راه‌آهن در برابر ماشه؛ تمرکز بر سرخس و بندر رجایی
مدیرعامل راه‌آهن از راهبرد این شرکت در حوزه‌های مختلف برای افزایش ظرفیت شبکه ریلی خبر داد و گفت:رویکرد جدید راه‌آهن تمرکز بر پروژهای بهره‌ور و زودبازده است.
جبارعلی ذاکری، مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران از آمادگی حوزه‌های مختلف این شرکت برای مقابله با تبعات احتمالی فعال شدن «اسنپ‌بک» خبر داد و اظهار کرد: معاونت‌ها، ادارات کل مناطق و بخش‌های مختلف موظف به اتخاذ تمهیدات لازم و حفظ آمادگی کامل شده‌اند.
وی در توضیح مصوبات اخیر هیئت مدیره افزود: پروژه‌های بهره‌ور و کوتاه‌مدت که قابلیت اجرا در بازه زمانی کم و با بازدهی بالا را دارند، به‌ویژه در حوزه سیر و حرکت و زیرساخت، در اولویت قرار گرفتند.
وی تأکید کرد: اولویت‌دهی به پروژه‌های زودبازده در نقاط کلیدی همچون سرخس و بندر شهید رجایی می‌تواند مسیر اجرای طرح‌های بلندمدت را هموار کند. به گفته وی، منابع مالی این طرح‌ها از محل اعتبارات عمرانی و جاری تأمین خواهد شد.
