معاهده مشارکت جامع راهبردی ایران و روسیه با امضای رهبران دو کشور، رسماً اجرایی شد تا نظم نوین جهانی از ۱۰ مهر ۱۴۰۴ آغاز شود .

قیمت نفت برنت هفته گذشته با رشد ۶ درصدی به ۷۰ دلار و ۱۳ سنت رسید. افزایش درگیری‌ها میان اوکراین و روسیه، تشدید تحریم‌های نفتی و نگرانی نسبت به تداوم عرضه جهانی از جمله مهم‌ترین دلایل این افزایش در هفته اخیر محسوب می‌شود.

بازگشت تحریم‌های سنگین سازمان ملل علیه ایران و فعال‌سازی مکانیسم ماشه، نقطه عطفی در روابط بین‌الملل و مناسبات اقتصادی کشور به شمار می‌رود. این تصمیم نه تنها محدودیت‌های گسترده‌ای در حوزه‌های بانکی، مالی و تجاری ایجاد خواهد کرد، بلکه فشار روانی و سیاسی مضاعفی نیز بر فضای داخلی و خارجی ایران وارد می‌کند. در چنین شرایطی، دسترسی به بازارهای جهانی، انتقال فناوری، و حتی تعاملات ساده اقتصادی می‌تواند به شدت دشوار شود و پیامدهای این محدودیت‌ها بر زندگی روزمره مردم و روند توسعه اقتصادی غیرقابل انکار خواهد بود.

در سایه تنش‌های فزاینده جهانی و تشدید بحران انرژی، ایران و روسیه گامی بلند در مسیر همکاری‌های هسته‌ای برداشته‌اند.

همکاری‌های انرژی تهران-مسکو، از سواپ گازی و پروژه‌های مشترک در خزر تا ساخت نیروگاه‌ها و فناوری‌های نوین، ابعاد گسترده‌ای یافته که می‌تواند نقشه انرژی منطقه را دگرگون سازد، اما این اتحاد پر فراز و نشیب، با موانع قابل توجهی نیز روبرو است.

رویای “جهان چندقطبی” با اتحاد تهران-مسکو؛ آیا این همکاری‌ها، نظم جهانی را برهم می‌زند؟

با وجود تحریم‌ها و سنگ‌اندازی‌ها، صنعت برق ایران، از تولید توربین‌های پیشرفته گازی تا تعمیر موتور هواپیما، مرزهای دانش‌بنیان را درنوردیده و با صادرات به کشورهای دیگر، در حال فتح قله‌های جهانی است.

همکاری‌های بین‌المللی در حوزه حمل و نقل ریلی برای ایران اهمیت راهبردی دارد و می‌تواند به توسعه زیرساخت‌ها، افزایش ظرفیت حمل و نقل و بهبود کیفیت خدمات کمک کند. با بهره‌گیری از تجربیات کشورهای پیشرفته در زمینه فناوری‌های نوین ریلی، ایران می‌تواند پروژه‌های خود را با استانداردهای جهانی طراحی و اجرا کند و از اشتباهات پرهزینه جلوگیری نماید. همچنین سرمایه‌گذاری مشترک با شرکای خارجی امکان تأمین منابع مالی لازم برای پروژه‌های بزرگ ریلی را فراهم می‌آورد و بار سنگین بودجه ملی را کاهش می‌دهد.

ایران و روسیه دست به یکی کردند؛ پرونده گازی و اقتصادی در چین، آیا پیمان جدیدی در راه است؟

مسیرهای ترانزیتی، اعم از جاده‌ای، ریلی و دریایی، یکی از ستون‌های اصلی اقتصاد کشور به شمار می‌روند. کارآمدی این مسیرها نه‌تنها بر هزینه و سرعت انتقال کالاها تأثیر می‌گذارد، بلکه بر قدرت رقابت‌پذیری تولیدکنندگان داخلی در بازارهای خارجی و قیمت کالاهای اساسی در داخل نیز اثرگذار است. هرگونه اختلال در ترانزیت می‌تواند به‌سرعت بر جریان عرضه و تقاضا تأثیر بگذارد و باعث افزایش هزینه‌های نهایی برای مصرف‌کننده شود.

قرارداد انتقال گاز روسیه به ایران، با فرمان مستقیم پوتین، در آستانه نهایی شدن است.

گاز روسیه به ایران می‌آید؛ توافق انرژی در آستانه نهایی شدن، آیا این معامله، معادلات انرژی منطقه را به هم می‌ریزد و پایانی بر تنش‌های گازی خواهد بود؟

همکاری‌های فنی و لجستیکی ایران با کشورهای پیشرفته در حوزه حمل و نقل ریلی، به ویژه با روسیه، فرصت بی‌نظیری برای ارتقای زیرساخت‌ها و افزایش بهره‌وری این بخش فراهم می‌کند. انتقال فناوری و تجربیات عملیاتی این کشورها، به ایران امکان می‌دهد تا سیستم‌های ریلی خود را به استانداردهای جهانی نزدیک‌تر کند و کیفیت خدمات مسافری و باری را بهبود ببخشد. علاوه بر این، بهره‌گیری از تجهیزات و فناوری‌های نوین موجب کاهش هزینه‌های نگهداری و افزایش ایمنی شبکه ریلی کشور می‌شود.

ایران کشوری است که نه‌تنها در حوزه نفت و گاز، بلکه در زمینه منابع معدنی نیز در شمار غنی‌ترین کشورهای جهان قرار دارد. در میان این منابع، طلا جایگاه ویژه‌ای دارد. از دیرباز تا امروز، طلا نه‌تنها به‌عنوان یک فلز گران‌بها، بلکه به‌عنوان پشتوانه اقتصادی و ابزاری برای توسعه صنعتی و تجاری شناخته می‌شود. با وجود ذخایر گسترده طلا در ایران، سهم کشور در تولید جهانی هنوز ناچیز است. این مسئله باعث شده تا نگاه‌ها به‌سوی مشارکت کشورهای خارجی و نقش آن‌ها در استخراج و فرآوری طلا در ایران جلب شود؛ موضوعی که هم فرصت و هم تهدید را در دل خود دارد. در این مقاله به معادن عظیم ایران و تلاش های خارجی صورت گرفته برای سرمایه گذاری بر معادن کشور می پردازیم.

ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی ممتاز خود، همواره به عنوان پلی میان شرق و غرب شناخته می‌شود. توسعه حمل و نقل ریلی می‌تواند این جایگاه را بیش از پیش تقویت کند و ایران را به یکی از مهم‌ترین کریدورهای ترانزیتی جهان بدل سازد. در این مسیر، همکاری با کشورهایی مانند روسیه که تجربه و توانایی بالایی در حوزه ریلی دارند، می‌تواند روند پیشرفت ایران را شتاب بخشد و زیرساخت‌های حمل و نقل کشور را به استانداردهای بین‌المللی نزدیک کند.

وزارت امور خارجه روسیه در بیانیه‌ای اقدام اخیر تروئیکای اروپا در آغاز فرآیند فعال‌سازی مکانیسم ماشه را «به شدت» محکوم و از جامعه بین‌المللی خواست تا آن را رد کند.

همکاری ایران با کشورهای همسایه در حوزه کشتیرانی، یکی از ضرورت‌های استراتژیک برای تقویت تجارت منطقه‌ای، حفظ منافع مشترک دریایی و ارتقای امنیت دریانوردی به شمار می‌رود. با توجه به موقعیت ژئوپلتیکی ایران و دسترسی به آب‌های آزاد و بسته، به‌ویژه دریای خزر و خلیج فارس، تعامل فعال و سازنده با همسایگان دریایی می‌تواند به گسترش خطوط حمل‌ونقل دریایی، کاهش هزینه‌های بازرگانی و تسهیل ترانزیت کالا در منطقه منجر شود.

هم‌زمان با پیچیده‌ترشدن معادلات ژئوپلیتیکی منطقه، نقش روسیه در کنار ایران از یک شراکت سیاسی به یک پرسش راهبردی تبدیل شده است: کرملین در مسیر ثبات قدم می‌زند یا در معماری بحران‌ها نقش ایفا می‌کند؟

در شرایط پرتنش فعلی که ایران با تهدیدهای امنیتی و فشارهای سیاسی از سوی رژیم صهیونیستی و متحدان غربی آن روبه‌روست، برقراری و تقویت روابط با کشورهای دوست و همسو اهمیتی راهبردی و حیاتی دارد. در چنین فضایی، کشورهایی که مواضعی مستقل از غرب دارند و درک مشترکی از فشارها و تهدیدات بین‌المللی علیه ایران دارند، می‌توانند شریکانی قابل اتکا در حوزه‌های کلیدی همچون حمل‌ونقل ریلی، انرژی، تجارت و امنیت منطقه‌ای باشند. ایجاد اعتماد متقابل، همکاری‌های چندجانبه، و سرمایه‌گذاری مشترک در پروژه‌های زیربنایی مانند کریدورهای ترانزیتی، نه تنها ظرفیت اقتصادی کشور را ارتقا می‌دهد، بلکه به‌عنوان سپری در برابر تحریم‌ها و تهدیدهای ژئوپلیتیکی عمل می‌کند.

روسیه با سرمایه‌گذاری ۸ میلیارد دلاری در طرح‌های گازی ایران، به بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار خارجی این کشور در سال ۲۰۲۴ تبدیل شده است. سفیر ایران در مسکو از نهایی شدن ۵ میلیارد دلار از این قراردادها و سفر قریب‌الوقوع ولادیمیر پوتین به تهران برای گسترش همکاری‌های اقتصادی و زیرساختی خبر داد.