کریدور قفقاز (یا همان مسیر شمال–جنوب و شاخه‌های مرتبط با آن در منطقه قفقاز جنوبی) یکی از حیاتی‌ترین گذرگاه‌های ژئوپلیتیکی برای ایران به‌شمار می‌رود. این مسیر نه‌تنها ایران را به بازارهای روسیه، قفقاز، و شرق اروپا متصل می‌کند، بلکه نقشی کلیدی در راهبرد کلان ایران برای تبدیل شدن به مرکز ترانزیت منطقه دارد. اهمیت این کریدور را می‌توان از چند زاویه بررسی کرد:

کریدور شمال–جنوب یکی از مهم‌ترین مسیرهای ترانزیتی منطقه‌ای است که ایران را به عنوان حلقه اتصال میان روسیه، آسیای مرکزی، قفقاز و هند قرار می‌دهد. این مسیر نه‌تنها از نظر اقتصادی برای ایران حیاتی است، بلکه از منظر ژئوپلیتیکی نیز جایگاه کشور را در معادلات منطقه‌ای و جهانی ارتقا می‌دهد. با توسعه زیرساخت‌های ریلی، بندری و جاده‌ای در این کریدور، ایران می‌تواند به یکی از قطب‌های اصلی حمل‌ونقل کالا در اوراسیا تبدیل شود و سهم قابل توجهی از تجارت جهانی را به خود اختصاص دهد.

بازگشایی مسیر راه‌آهن قفقاز از جلفا، نه‌تنها تکمیل‌کننده کریدور شمال–جنوب است، بلکه تهدید مسیر زنگزور را نیز خنثی کرده و ایران را به‌عنوان یک نقطه کلیدی به شبکه حمل‌ونقل میانی و کریدور شرق–غرب متصل می‌کند.

کریدور زنگزور که به‌عنوان یکی از مسیرهای مهم ترانزیتی در قفقاز جنوبی مطرح شده، می‌تواند جایگاه ژئوپلیتیک ایران را تحت تأثیر قرار دهد. ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه خود، در صورت بهره‌گیری صحیح از این کریدور، قادر خواهد بود حلقه ارتباطی میان شرق و غرب را تقویت کرده و نقش پررنگ‌تری در شبکه‌های حمل‌ونقل منطقه‌ای و جهانی ایفا کند.

«کریدور زنگزور» گذرگاهی استراتژیک به طول ۴۳ کیلومتر است که در تاریخ هشتم آگوست امسال، با میانجی‌گری ایالات متحده، میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان مورد توافق قرار گرفت. این مسیر حیاتی، منطقه خودمختار نخجوان را به شهر باکو، پایتخت آذربایجان، متصل می‌کند و نقش مهمی در تسهیل حمل‌ونقل و ترانزیت کالا در منطقه ایفا می‌نماید.

پس از بیش از سه دهه تنش و درگیری، آذربایجان و ارمنستان به توافقی تاریخی برای صلح دست یافتند که نقطه عطفی در روابط پرتنش این دو کشور به‌شمار می‌رود. این توافق با میانجی‌گری دونالد ترامپ و پس از سال‌ها منازعه بر سر منطقه ناگورنو-قره‌باغ حاصل شد و فرصتی تازه برای ثبات و همکاری منطقه‌ای ایجاد کرد.

وزیر صمت با تأکید بر تکمیل کریدور شمال به جنوب در راستای توسعه صنعت در گیلان گفت: تکمیل کریدور شمال به جنوب در توسعه صنعت در گیلان بسیار حایز اهمیت است.

رئیس سازمان توسعه تجارت ایران از افزایش تردد کامیون‌ها از گمرک آستارا در مرز ایران و آذربایجان و گمرک سامور در مرز روسیه و آذربایجان خبر داد.