انتقام پکن از واشنگتن: چین صادرات «ایتریوم» و شش عنصر حیاتی دیگر را محدود کرد؛ وابستگی ۹۳ درصدی آمریکا به منابع خاکی کمیاب، موتور جت و نیمه‌رساناها را در آستانه توقف قرار داد.

آمریکا برای جلوگیری از فلج شدن زنجیره تأمین فناوری خود، حاضر به کاهش ۱۰ درصدی تعرفه‌ها شد و در مقابل، پکن متعهد به کنترل فنتانیل شد؛ اما این بازی شطرنج جهانی، معادلات را برای بازیگران منطقه‌ای مانند ایران به شکلی ناخواسته تغییر می‌دهد.

چین، با انحصار ۹۰ درصدی بر بازار جهانی این فلزات استراتژیک، اهرم فشار بی‌سابقه‌ای بر صنایع نظامی، تکنولوژیک و انرژی‌های پاک غرب ایجاد کرده است.

رئیس کمیسیون اروپا گفت: اتحادیه اروپا و چین برای کاهش محدودیت‌های صادرات عناصر خاکی کمیاب، توافق کردند.

افصحی اظهار کرد: ما در گروه معدنی ارسس بر روی کانی مونازیت (عناصر نادر خاکی )کار میکنیم که برای اولین بار در ایران موفق شدیم عناصر نادر را در فاز صنعتی پر عیار کنیم.

درحال‌حاضر حدود ۹۸ درصد از عناصر نادرخاکی مورد نیاز اتحادیه اروپا از چین تأمین می‌شود. ترکیه نیز ۹۸ درصد بورات مورد نیاز خود را تأمین می‌کند. همچنین ۷۸ درصد لیتیوم مورد نیاز اروپا نیز از شیلی تأمین می‌شود.

دولت تانزانیا به منظور بهره‌برداری از نخستین معدن عناصر نادر خاکی مجوز نهایی آن را برای شرکت استرالیایی Peak Resources صادر کرد چرا که دولت تانزانیا به دنبال سهم بیشتری از درآمدهای حاصل از منابع طبیعی است.

تحقیقات شرکت مشاوره Horizon Advisory ادعا می‌کند که چین سلطه خود در بازار عناصر کمیاب خاکی را بیشتر به دلایل ژئوپلیتیکی ارزیابی می‌کند تا تجارت، و قصد دارد از منابع خاکی کمیاب خود به عنوان سلاحی علیه غرب استفاده کند. در همین رابطه جولیان ترنر برای کسب اطلاعات بیشتر با امیلی د لا برویر، بنیانگذار Horizon Advisory، مصاحبه می‌کند.

جنگ تجاری چین با کشور امریکا در پی اختلافات تجاری بین دو کشور رو به افزایش است. در این میان روزنامه ای در کشور چین با انتشار مقاله‌ای هشدار داد که چین آماده است تا از مسیر سلطه خود بر عناصر خاکی کمیاب و مواد معدنی مهمی که در قطعات الکترونیک استفاده می‌شود، به این جنگ تجاری پاسخ دهد.

یکی از دلایل حرکت به سمت عناصر نادر خاکی در جهان، تامین منابعی قطعی به منظور بی‌نیازی از چین است و این موضوع از این جهت اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که بار دیگر چین در جنگ تجاری با امریکا تهدیداتی مبنی بر کاهش مبادلات ذخایر اولیه را مطرح کرده و در شرایطی که جهان با ویروس کرونا درگیر است این موضوع می‌تواند اثرات نامطلوبی برجای بگذارد.

اهمیت عناصر نادر خاکی به کاربردهای آن باز می‌گردد به طوری که کشورهای بزرگ و صنعتی جهان به دنبال ایجاد ارزش افزوده از این مواد مهم و حیاتی هستند و برنامه‌های مختلفی به منظور دستیابی به آن در دستور کار دارند. از جمله کاربردهای این عناصر می‌توان به ساخت کاتالیست‌ها در صنایع پتروشیمی، باتری‌های هیبریدی اتومبیل‌ها و صنایع شیشه‌سازی و صنعت دفاعی اشاره کرد.