در یک چرخش معکوس و جنجالی، سیاست‌گذاری‌های دولتی و قوانین مجلس، صنعت خودروسازی ایران را از تولید به سمت مونتاژکاری هدایت می‌کند و تولیدکنندگان واقعی را قربانی می‌سازد.

صنعت خودروسازی اروپا در برابر طوفانی از چالش‌ها قرار گرفته است. رهبران این صنعت با هشدار به کمیسیون اروپا، ممنوعیت خودروهای احتراقی تا سال ۲۰۳۵ را غیرممکن خوانده و خواستار بازنگری در سیاست‌های اقلیمی شده‌اند. تسلط چین بر بازار باتری، ضعف زیرساخت‌ها و فشارهای اقتصادی، آینده این صنعت کلیدی را در هاله‌ای از ابهام فرو برده است.

به دنبال افزایش زیان انباشته ، کاهش تولید خودروسازان ، صنعت خودروسازی در وضعیت بحرانی قرار گرفته است که به نظر می رسد دیر یا زود در چالش های جدی تری خواهد افتاد.

رکود عمیق در بازار خودرو همچنان ادامه دارد؛ سیاست قیمت‌گذاری دستوری که با هدف حمایت از مصرف‌کننده اجرا شد، نه تنها موجب رونق بازار نشد، بلکه به زیان‌دهی خودروسازان، افت کیفیت و نارضایتی خریداران دامن زده است.

ایران‌خودرو اعلام کرد: طبق مصوبه هیات مدیره محترم گروه، زمان تعطیلات تابستانی امسال تغییر یافته است.

نماینده مردم هشترود در مجلس شورای اسلامی با انتقاد شدید از وضعیت بازار خودرو، از عملکرد خودروسازان و دلالان به عنوان دو عامل اصلی نابسامانی‌ها نام برد و خواستار اقدام فوری مجلس برای ساماندهی عرضه و واردات خودرو شد.

در شرایطی که صنعت خودروسازی کشور با بحران کیفیت و ناکارآمدی روبه‌روست، گزارش‌ها نشان می‌دهد که این صنعت تا نیمه خرداد ۱۴۰۴ بیش از ۲ میلیارد دلار ارز دریافت کرده است. با این حال، همچنان شفافیتی درباره نحوه مصرف این منابع کلان ارزی وجود ندارد؛ موضوعی که پرسش‌هایی جدی درباره بهره‌وری، شفافیت مالی و اولویت‌بندی در تخصیص ارز مطرح می‌کند.

بازار خودرو ایران در هفته گذشته شاهد موجی کم‌سابقه از افزایش قیمت‌ها بود که از خودروهای اقتصادی مانند پراید تا مدل‌های لوکس‌تر مانند ری‌را را در بر گرفت. این جهش‌های قیمتی، که در برخی موارد به ۷۰ میلیون تومان در یک روز رسید، نشان‌دهنده التهاب شدید و رشد افسارگسیخته قیمت‌ها در این بازار است. نوسانات اخیر نه‌ تنها خریداران را با چالش‌های جدی مواجه کرده، بلکه نگرانی‌هایی درباره آینده این صنعت و توان خرید مردم به وجود آورده است.

سیداحمد حسینی، رئیس کمیسیون تخصصی لوازم یدکی اتاق اصناف ایران، در حاشیه بیستمین نمایشگاه بین‌المللی قطعات، لوازم و مجموعه‌های خودرو، از چالش‌های جدی این صنعت پرده برداشت. ورود قطعات تقلبی و بی‌کیفیت، ضعف نظارت دولتی، و کم‌کاری خودروسازان مونتاژی، بازار لوازم یدکی را با مشکلات عدیده‌ای مواجه کرده که نه‌تنها به مصرف‌کنندگان خسارت وارد می‌کند، بلکه اعتبار این صنف را نیز زیر سؤال برده است.

با شدت گرفتن انتقادها از قیمت‌گذاری خودرو، یک نماینده مجلس از رانت عجیب خودروسازان پرده برداشت و هشدار داد: اگر قرار باشد خودروسازان هر کاری بخواهند بکنند، تصمیماتی می‌گیریم که شاید خوشایندشان نباشد!

تویوتا با رونمایی از نسل ششم RAV۴ در توکیو، فصل جدیدی را در تاریخ این کراس‌اوور محبوب آغاز کرد. این خودرو که اکنون تنها با پیشرانه‌های هیبرید و هیبرید-الکتریکی عرضه می‌شود، با فناوری پیشرفته، برد ۱۳۵۰ کیلومتری و طراحی متنوع، آماده است تا بار دیگر بازار جهانی را تسخیر کند.

بلوک ۴۲ درصدی سهام سایپا به صحنه نبرد بزرگ‌ترین بازیگران مالی و صنعتی کشور بدل شده است؛ جایی که کنسرسیوم‌های چندوجهی، خودروسازان بانفوذ، بانک‌های دولتی و حتی سرمایه‌داران جنجالی برای تصاحب این دارایی جذاب صف کشیده‌اند. در این میدان پرهیاهو، ردپای چهره‌هایی چون بابک زنجانی، محمدرضا دیانی و علی انصاری نیز دیده می‌شود؛ هر یک با نقشه‌ای تازه و پشتیبانی‌هایی غیرمنتظره. اما رقابت فقط بر سر پول نیست؛ اهلیت، نفوذ و بازی‌های پشت‌پرده هم تعیین‌کننده‌اند.

در حالی که جهان به‌سرعت از نفت فاصله می‌گیرد و به سمت انرژی‌های پاک و فناوری‌های نو حرکت می‌کند، عربستان سعودی با سرمایه‌گذاری‌های میلیاردی در صنعت خودرو، به‌دنبال خلق یک اقتصاد پسانفتی است. اما این کشور در رقابتی نانوشته با ایران که سابقه‌ای نیم‌قرنی در خودروسازی دارد، آیا می‌تواند از تجربه‌نکرده‌ها عبور کرده و به قطب خودروسازی منطقه تبدیل شود?

صنعت خودروسازی یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی در هر کشور محسوب می‌شود و نقشی حیاتی در افزایش تولید ناخالص داخلی، ایجاد فرصت‌های شغلی، رشد فناوری و کاهش وابستگی به واردات دارد. در ایران نیز این صنعت به‌عنوان یکی از صنایع مادر، جایگاهی ویژه در سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی داشته است. در میان شرکت‌های فعال در این حوزه، نام «ایران خودرو» با سابقه‌ای طولانی و حضوری قدرتمند می‌درخشد؛ شرکتی که از بدو تأسیس، نه‌تنها به تولید خودرو پرداخته، بلکه بخشی مهم از تاریخ اقتصادی، صنعتی و اجتماعی ایران را نیز رقم زده است. ایران خودرو، بزرگ‌ترین خودروساز کشور و از شرکت‌های تأثیرگذار در خاورمیانه، بیش از شش دهه تجربه در تولید و توسعه انواع خودرو دارد. این شرکت با برندهای ماندگار و آشنایی چون پیکان، پژو، سمند و دنا، نه‌تنها خاطرات چند نسل از ایرانیان را رقم زده، بلکه با احداث کارخانه‌ها، نمایندگی‌ها و خطوط تولید در شهرها و استان‌های مختلف، نقش مهمی در اشتغال‌زایی و توسعه منطقه‌ای ایفا کرده است.

خصوصی‌سازی سایپا، دومین خودروساز بزرگ کشور، بار دیگر بحث داغ و پرچالشی را در فضای اقتصادی و سیاسی ایران به راه انداخته است. واگذاری ۴۲ درصد از سهام مدیریتی این غول خودروسازی، طبق الزام برنامه هفتم توسعه، باید تا تیرماه ۱۴۰۵ نهایی شود، اما فهرست خریداران احتمالی و سابقه برخی از آن‌ها، موجی از نگرانی‌ و تردید را میان کارشناسان، رسانه‌ها و افکار عمومی برانگیخته است. از سرمایه‌دار پرحاشیه‌ای چون بابک زنجانی ـ که همچنان با حکم حبس ابد در پرونده فساد نفتی شناخته می‌شود ـ گرفته تا تولیدکنندگان لوازم خانگی و غذایی که هیچ سابقه‌ای در صنعت خودرو ندارند، همگی در صف خرید بزرگ‌ترین واگذاری صنعت خودروسازی کشور ایستاده‌اند.

پس از چند هفته پرنوسان، بازار خودرو سرانجام در به وضعیت نسبتاً باثباتی رسید. روندی که هم در مدل‌های اقتصادی و هم در خودروهای لوکس و میلیاردی قابل مشاهده بود. کاهش تقاضا در کنار سردرگمی خریداران و فروشندگان باعث شد قیمت بسیاری از خودروها نه تنها ثابت بماند، بلکه برخی مدل‌ها با کاهش محسوس نیز مواجه شوند.

در حالی که بازار خودرو همچنان زیر سایه بی‌ثباتی قیمت‌ها قرار دارد، بررسی‌ها نشان می‌دهد که پراید ۱۵۱ SE مدل ۱۴۰۴ به ۴۰۰ میلیون تومان رسیده و قیمت خودروهای مونتاژی و داخلی با نوساناتی قابل‌توجه مواجه شده‌اند؛ از رشد چشمگیر پژو۲۰۷ گرفته تا کاهش قیمت تارا و ساینا.

با گذشت ماه‌ها از آغاز فرآیند خصوصی‌سازی در صنعت خودرو، نه‌تنها گره‌های قدیمی باز نشده بلکه بلاتکلیفی در قیمت‌گذاری، سردرگمی تازه‌ای برای بازار و سرمایه‌گذاران به‌وجود آورده است. حذف ارز نیمایی، افزایش هزینه تولید و نبود اختیار واقعی برای مالکان جدید، خصوصی‌سازی را به شعاری بی‌عمل تبدیل کرده است.

با افت شدید نرخ ارز در روزهای اخیر، بازار خودرو نیز وارد فاز ریزشی شد؛ به طوری که قیمت بسیاری از خودروهای داخلی بین ۵ تا ۲۰ میلیون تومان کاهش یافت. در این میان، خودروهای پرطرفداری چون پراید، پژو ۲۰۷، تارا و دناپلاس با افت محسوس قیمت روبه‌رو شدند و سیگنال‌های تازه‌ای به خریداران و فروشندگان مخابره شد.

بازار خودرو در شبانه‌روز گذشته با نوسانات قابل‌توجهی روبه‌رو بود؛ از جهش ۱۵ میلیون تومانی پراید ۱۵۱ SE مدل ۱۴۰۳ گرفته تا عبور قیمت پژو ۲۰۷ پانوراما اتومات از مرز یک میلیارد و ۷۰ میلیون تومان. در این میان، خودروهای اقتصادی نیز از موج گرانی‌ها بی‌نصیب نماندند و برخی مدل‌های جدید رشد میلیونی قیمت را تجربه کردند.