مهدی موحدی، سخنگوی سازمان امور مالیاتی، با تشریح قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی اعلام کرد این قانون بار مالیاتی بر دوش مردم عادی نمی‌گذارد و یک خانواده ۴ نفره می‌تواند تا ۵ واحد مسکونی بدون پرداخت مالیات داشته باشد. این قانون که در بیش از ۱۲۰ کشور اجرا می‌شود، برای هدایت نقدینگی به سمت فعالیت‌های مولد و مقابله با سوداگران بازار طراحی شده است.

قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی، پس از تأیید مجلس و شورای نگهبان، توسط رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان برای اجرا ابلاغ شد. این قانون که با هدف مهار دلالی و هدایت سرمایه به سمت تولید طراحی شده، بازار خودرو، املاک، طلا، ارز و رمزارزها را هدف قرار داده است. اما آیا این قانون می‌تواند بازار راکد خودرو را تکان دهد یا برعکس، رکود را عمیق‌تر خواهد کرد؟

بازار خودرو در ایران این روزها بیش از هر زمان دیگری به صحنه داغی برای سوداگری و نوسانات افسارگسیخته قیمت تبدیل شده است؛ بازاری که با اجرای طرح فروش یکپارچه، بسیاری از خریداران نه برای مصرف، بلکه برای کسب سودهای نجومی دست به خرید خودرو زدند و آرامش بازار را بر هم زدند. در واکنش به این آشفتگی، مجلس طرحی را روی میز گذاشته که می‌تواند مسیر معاملات پرسود دلالان را تغییر دهد؛ «مالیات بر عایدی سرمایه خودرو». طرحی که قرار است با نشانه‌گیری دقیق سوداگران، دلالی را پرهزینه و پرریسک کند، انگیزه خرید و فروش زودهنگام خودرو را کاهش دهد و عدالت مالیاتی را به بازار بازگرداند. اما این مالیات دقیقاً چگونه عمل می‌کند، چه کسانی را شامل می‌شود و چرا اجرای آن برای ساماندهی بازار خودرو تا این اندازه ضروری است؟

در سال ۱۴۰۳، درآمد دولت از محل مالیات‌های غیرمستقیم به بیش از ۴۲۸ هزار میلیارد تومان رسید؛ عددی چشمگیر که نشان از تکیه بیشتر سیاست‌های مالیاتی بر پایه‌های مصرفی همچون مالیات بر ارزش افزوده، خودرو، سیگار و عوارض خروج از کشور دارد. طبق داده‌های رسمی، ۳۵ درصد کل درآمد مالیاتی کشور از مالیات‌های غیرمستقیم تأمین شده و سهم ارزش افزوده در این میان، نقش اصلی را ایفا کرده است.

در سال ۱۴۰۴، مالکان خودروهای لوکس با ارزش بیش از پنج میلیارد تومان، ملزم به پرداخت مالیات سالانه یک درصدی خواهند بود. این مالیات تا پایان آبان همان سال قابل پرداخت است و در صورت تأخیر، جریمه ماهانه ۲.۵ درصدی شامل حال مالکان می‌شود.

بر اساس قانون بودجه کشور در سال جاری، انواع خودروی سواری و وانت دو اتاق شخصی که قیمت روز آنها بیش از ۵۰ میلیارد ریال است، نسبت به مازاد بر این مبلغ مشمول مالیات سالانه خودرو به نرخ یک درصد می‌شود.

طرح تعریف مالیات خودروهای لوکس یکی از برنامه‌های جدید دولت برای مدیریت بازار خودرو است که سال 1404 اجرا خواهد شد.

هر سال مبلغ جدیدی برای مالیات نقل و انتقال خودرو تعیین می‌شود که از مالکان خودروهایی که قصد فروش وسیله نقلیه خود را دارند، دریافت می‌گردد. به همین دلیل، پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو قبل از تعویض پلاک ضروری است. در این گزارش، به بررسی جامع تمامی موضوعات مرتبط با پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو خواهیم پرداخت.

مشاور مالیاتی اتاق اصناف ایران توضیحاتی درباره پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو و مسئولیت‌های فروشنده و خریدار در این زمینه ارائه کرد.

نمایندگان مجلس تصویب کردند که مهلت پرداخت مالیات خودروهای لوکس حداکثر تا پایان آبان 1404 خواهد بود. این تصمیم در جلسه علنی امروز شنبه و در ادامه بررسی جزئیات لایحه بودجه 1404 در بخش هزینه‌ای بند (ت) تبصره 1 اتخاذ شد.

تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی غیر دولتی مکلفند مالیات سالانه مربوط به خودروهای تحت تملک خود و فرزندان کمتر از ١٨ سال و محجور تحت تکفل را حداکثر تا پایان آبان سال ۱۴۰۴ پرداخت کنند؛ در صورت عدم پرداخت مشمول حکم ماده (۱۹۰) قانون مالیاتهای مستقیم خواهند شد.

بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۴، اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی که ارزش روز خودروی آن‌ها بیش از ۵ میلیارد تومان باشد، موظف به پرداخت مالیات سالیانه خودرو به نرخ ۱ درصد برای مازاد این مبلغ خواهند بود.

سازمان امور مالیاتی اعلام کرد که از مجموع ۵۶۶ هزار و ۷۵۳ مالک خودرو که مشمول مالیات شده‌اند، ۲۳۵ هزار و ۶۱۷ نفر تا کنون مالیات خود را پرداخت کرده‌اند. از این تعداد، مبلغ ۲۵۰۰ میلیارد تومان (معادل ۴۲ درصد) وصول شده است.

مالیات بر خودرو، مالیاتی است که از مالکین خودروها بر اساس ارزش خودروهای تحت تملک آنها اخذ می‌شود. بر اساس قانون بودجه، کلیه اشخاصی که مالک خودرو بوده و ارزش خودرو یا مجموع خودروهای تحت تملک آن‌ها از مقدار مشخصی بیشتر باشد، موظف به پرداخت این مالیات هستند. عدم پرداخت مالیات خودرو ممکن است منجر به جرایم سنگین مالیاتی شود.تمامی خودروهایی که ارزش آنها از حد تعیین‌شده در قانون بودجه سال ۱۴۰۳ بیشتر باشد، مشمول این مالیات می‌شوند. این ارزش به صورت سالانه توسط دولت تعیین و اعلام می‌شود.

حدود ۱۰ درصد از خانوارها مشمول مالیات سالیانه خودرو هستند که نشان می‌دهد این مالیات بر اقشار متوسط و ضعیف جامعه فشار نمی‌آورد و از اقشار پردرآمد اخذ می‌شود.مالیات بر دارایی می‌تواند علاوه بر درآمدزایی، به بهبود عدالت مالیاتی و تقسیم بار مالیاتی در میان دهک‌های مختلف درآمدی کمک کند.

با توجه به عدم یکپارچگی رویه و بروز اختلاف و نارضایتی بین متعاملین در خصوص هماهنگ سازی و یکپارچگی رویه، از تاریخ یکم شهریور ماه سال جاری، پرداخت هزینه مالیات نقل و انتقال به عهده فروشنده قرار می‌گیرد.

گفته می شود که خودروهای بالای ۳ و نیم میلیارد، مشمول یک درصد مالیات سالانه می شوند.

طرح مالیات بر عایدی سرمایه از زمان تصویب در مجلس با مشکلات و انتقادات متعددی مواجه شده است و تاکنون به قانون تبدیل نشده است؛ زیرا باید مسائل و نقاط ضعف مطرح شده توسط شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام رفع شوند.

آنگونه که محاسبات نشان می‌دهد مالکان خانه‌های لوکس باید به ازای هر یک میلیارد تومان مازاد دو میلیون تومان و به ازای هر پنج میلیارد تومان سالانه ۱۰ میلیون تومان و ماهانه حدود ۸۳۰ هزار تومان بپردازند. این مالیات بر عهده شخصی قرار می‌گیرد که در ابتدای سال مالک املاک بوده است.

بررسی بازه قیمتی توسان Ix۳۵ مدل ۲۰۱۸ نشان می‌دهد که در ۸ ماه سال جاری، این خودرو نوسان قیمتی بسیاری را تجربه کرده است. با توجه به یک حساب سرانگشتی، مشخص شده است که این خودرو در آذر ماه نسبت به اردیبهشت ماه، افتی ۸۰۰ میلیون تومانی داشته است.