در شرایط تحریمی و مشکلات اقتصادی کشور که تامین مواد اولیه و کالاهای اساسی برای بازار داخلی به همراه صادرات از اهمیت ویژهای برخوردار است با اجرای ماده ۳۷ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر میتوانیم علاوه بر تامین نیاز داخلی کالاهای اساسی و مواد اولیه به شفاف شدن میزان مازاد نیاز داخلی و رونق صادرات نیز کمک کنیم.
گسترشنیوز : براساس ماده ۳۷ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر، محصولات و کالاهای اساسی باید حداقل سه بار در بورس کالا عرضه شوند و در صورتی که خریداری برای آنها در بازار داخلی وجود نداشته باشد میتوانند صادر شوند. در همین خصوص با مهرداد اکبریان رئیس انجمن سنگ آهن ایران به گفتوگو نشستیم تا نقطه نظر وی را از چگونگی کمک این قانون به تامین کالاهای اساسی کشور در شرایط ویژه کنونی جویا شویم.
ماده (۳۷) قانون رفع موانع تولید چه کمکی به تامین کالاهای اساسی در وضعیت کنونی میکند؟
اجرای درست ماده (۳۷) قانون رفع موانع تولید، باعث شفافیت در عرضه و تقاضا همچنین بهبود تصمیمگیری نهادهای بالادستی و شرایط بازارها میشود و ما هم آن را تایید میکنیم.
در کشور سالانه حدود ۷۰ تا ۸۰ میلیون تن تولید سنگ آهن داریم اما مصرف به مراتب از این مقدار کمتر است.مقدار زیادی از تولیدات سنگ آهن کشور از نوع هماتیتی است که قابلیت کنستانترهسازی در ایران را ندارد چرا که عمده خطهای تولید کنستانتره در ایران بر مبنای سنک مگنتیک طراحی و ساخته شدهاند. تمام سنگ آهن مگنتیکی نیز در داخل مصرف نمیشود و همیشه مقدار سر بار تولید این محصول صادر میشود. همچنین در شرایط کنونی تولید مازاد بر مصرف سنگ آهن مگنتیکی در بازار وجود دارد از این رو میبینیم میزان تولید در کشور بسیار جلوتر از مصرف است و باید راهی برای صادرات باشد چه بهتر این امر در فضای شفاف بورس کالا صورت بگیرد.
در شرایط کنونی که کشور با مشکل صادرات مواجه است باید برای بخش هماتیتی سنگ آهن مشوقهای صادراتی هم در نظر گرفته شود تا بتوانیم ورود ارز به کشور را تسهیل کنیم. از درامد حاصل هم میتوان پروژههای صنعتی و توسعهای را در بخشهای مختلف مانند اکتشاف و... را تامین کرد. با این روش میتوان حداقل رونق را به این بخش ایجاد کرد.
بورس چه کمکی به عرضه کالاها در کشور میکند؟
بورس بستر مناسبی برای کشف نرخ و شفافسازی عرضه و تقاضا است. اگر بتوانیم معاملات را در بازار به واقعیت نزدیک کنیم میتوانیم برنامهریزیهای مناسبی برای آینده داشته باشیم و الگوی تولید را با الگوی مصرف تطبیق دهیم. دیتا و اطلاعات بهدست آمده در بورس، شفاف و روشنگر راه آینده خواهد بود میزان سرمایهگذاری و توسعه را مشخص میکند.
امروز وضعت کشور ویژه است و اگر اوضاع به این منوال حرکت کند در آینده هم در بحث صادرات و هم در مصرف داخلی کاهش قابل ملاحظهای را شاهد خواهیم بود که مشکلات مارکتینگ و بازاریابی را برای شرکتها به همراه خواهد داشت؛ اگر این اتفاق رخ دهد با کمبود تقاضا، تولید نیز باید کاهش پیدا کند. در آن شرایط اطلاعاتی نظیر درصد پایین آمدن تولید، نوسان نرخ و... را میتوان از بورس کشف کرد و تکلیف تولیدکنندگان را با استفاده از این دادهها مشخص کرد.
شرط تحقق این مهم نیز آزاد بودن بورس است. در واقع نباید در روند معاملات بورس کالا دخالتی ایجاد شود تا تولیدکننده و مصرفکننده براساس واقعیتهای بازار بتوانند برای خود برنامهریزی کنند. در واقع بورس کالا راهاندازی شد تا تولیدکنندگان از کنترل و قیمتگذاری دستوری در امان باشند اما متاسفانه همچنان در برخی مقاطع شاهد این اقدامات بیرونی در بورس هستیم که تولیدکنندگان و خریداران نیز با این اتفاق موافق نیستند.
تفاوت بازار بورس با بازارهای غیر رسمی و سنتی چیست؟
آینده اقتصاد هر کشوری چه در کوتاه مدت و چه در میان مدت و بلند مدت اقتصاد آزاد است و ایران هم از این قاعده مستثنا نیست و در بلند مدت باید به فکر تجارت با کشورهای مختلف بود. برای تحقق این امر باید مزیتهای نظیر قیمت، کیفیت، مطلوبیت و... را در کالاهای خود نسبت به رقبا ایجاد کنیم. اگر کالایی مزیت نسبی برای تولید ندارد نگه داشتن آن در سبد تولید برای جهانی شدن نه تنها موجه نیست بلکه زیان هم دارد. در این بین بورس کالا قطعا ابزار مناسبی برای رسیدن به تجارت آزاد و هدفهای تعیین شده در تجارت جهانی است.
اما در ظرف مقابل، بازارهای غیر رسمی که بخش اعظم داد و ستد ایران در این بازارها انجام میشود، مخالف شفافیت است و قراردادها پشت درهای بسته با قیمتهای توافقی و نامشخص بین طرفین معامله انجام میشود. در شرایط غیر شفاف انواع مشکلات نظیر رانت، امتیازات ویژه، بیخبری و غیره به وجود میآید که برای رهایی از این شرایطی باید به سمت تقویت بازارهای رسمی حرکت کنیم.
منبع: کالا خبر
