در حوزه پوشاک، چند نام شناختهشده در کشور داریم اما به اعتقاد منصور تیرگر هیچکدام از این علائم تجاری را نمیتوان برند دانست.
گسترشنیوز: منصور تیرگر در جریان گفتوگوی مفصلی که با گسترشنیوز داشت کاستیها و ضعفهای صنف پوشاک را شرح داد. او در بخش پایانی این گفتوگو از تصمیمگیریهای نادرست مدیران و عواقب و پیامدهای آن سخن میگویند.
سیاست ترکیه:
در خارج تولید کن، بدون عوارض وارد کن
رئیس مرکز پژوهشهای پوشاک، نحوه حمایت دولتها از تولیدکنندگان پوشاک را اینگونه مقایسه کرد:
تولیدکننده وطنی باید ۳۳ درصد سود سرمایهاش را به بانک پرداخت میکرد درحالیکه همتای رقیب او در ترکیه فقط ۴ درصد پرداخت میکرد. از طرف دیگر در ترکیه قانونی وضع شد که طبق آن تولیدهکنندههای دارای برند میتوانند تولید خود را در خارج از کشور به انجام رسانند و محصول نهایی را بدون عوارض وارد کشور کنند. برندهای ترکیه در جستوجوی نیروی کار ارزان به کشورهایی مثل کامبوج رفتند و از ترکیه از طریق تعرفه ترجیحی وارد کشور ما کردند. نتیجه اینکه، طیف عظیمی از تولید ما عقیم شد و از بین رفت.
بسته به مورد، سیاستگذاری شود
به اعتقاد تیرگر دولت باید شرایط و تفاوتهای هر رسته را ببیند و متناسب با آن سیاستگذاری کند:
بهعنوانمثال توان تولید ما در زمینههایی مثل آستری یا لباسزیر زنانه، بالا نیست و باید وارد کنیم بنابراین باید تعرفه واردات این قبیل اقلام را کاهش دهیم. از طرف دیگر باید مشوقهای که برای سرمایهگذاران این نوع حوزهّها در نظر گرفته میشود افزایش یابد. درمجموع اگر همه بخشها را به یک چشم ببینیم آسیبپذیر میشویم.
ورود ماشینآلات مستعمل
رئیس مرکز پژوهشهای اتحادیه در ادامه بحث آسیبشناسی حوزه پوشاک از «اشتباه دیگر» سخن به میان آورد:
متاسفانه آمدند ورود ماشینآلات دستدوم و مستعمل از کشورهای همسایه را آزاد کردند یا بهشدت تسهیل کردند. ناگهان حج عظیمی از ماشینآلات فرسود وارد شد. متاسفانه قانونی هم وضع شد که بهموجب آن نمیتوان این تجهیزات فرسوده را صادر کرد. در نهایت کشور ما به قبرستان ماشینآلات مستعمل تبدیل شد و ما چه به لحاظ تولید و چه از نظر کیفیت، توان رقابت خود را از دست دادیم.
برند پوشاک نداریم
به اعتقاد رئیس مرکز پژوهشّهای اتحادیه پوشاک، درحالحاضر هیچ برندی در حوزه پوشاک نداریم. او در دفاع از استدلال خود اظهار کرد:
مقبولیت نامهای آشنای پوشاک ما در حد استانداردهای جهانی نیست. ممکن است در قیاس با دیگر علائم تجاری داخلی، حرف زیادی برای گفتن داشته باشند اما شاخصهای یک برند را بهطور کامل ندارند. آنها حتی در داخل کشور هم برای همه شناختهشده نیستند و مخاطب خاص خود را دارند. بطری آب، فقط در کویر به چشم میآید.
دستورالعمل ساماندهی برندهای خارجی
قانونگذاری غیرکارشناسی نشده میتواند روی برندینگ تاثیر منفی داشته باشد. تیرگر ضمن بیان این نکته افزود:
قانونی تصویب شده که بهموجب آن برندهای خارجی میتوانستند با وجاهت کامل محصولات خود را به کشور ما وارد کنند؛ مشروط بر اینکه دو سال در کشور تولید داشته باشند و ۱۰ درصد از تولید آنها به صادرات منجر شود.
تیرگر در توضیح نتایج این قانون اظهار کرد:
شاهد حمله و ورود شدید برندهای خارجی به کشور بودیم. اگر مسئولان و تصمیمگیران ما نگاه دلسوزانه، انقلابی و جهادگر داشتند بهجای این قانون میگفتند که برندهای داخلی ما میتوانند ۲۰ درصد از محصولات خود را در خارج از کشور تولید کنند و در فروشگاههای خود، در داخل خود بفروشند. بهاینترتیب به برندهای خود فرصت میدادیم و نگاه سخاوتمندانهتری به آنها میکردیم که بتوانند اقلامی که نمیتوانند در داخل تولید کنند را در خارج تولید کنند و هم سود حوزه خردهفروشی که سود بالایی است را وارد کشور کنند. برندینگ و خردهفروشی است که حاشیه سود بالایی دارد و حوزه پوشاک بیشتر به خاطر اشتغال و طراوت بالایی که در کشور ایجاد میکند اهمیت دارد نه سودی که تولید میکند. بهاینترتیب قوانین ما فقط برندهای کشورهای دیگر را تشویق میکرد نه داخلیها.
وی در تحلیل تفاوت سیاستهای ما با ترکیه گفت:
یکی از کارهای دولت ترکیه این است که شما از محل بدهیهای مالیاتی میتوانید گروههای تجاری را از کشورهای خارجی دعوت کنید، در کشور اسکان دهید، تمام هزینهها اعم از بلیت و هزینه اقامت در هتل را پرداخت کنید. این کارها را میکنند که برندهای مطرح را در بدنه خود جذب کنند و رونق بیشتری به تولید و صادرات خود بدهند.
یارانههای سخاوتمندانه
منصور تیرگر در تکمیل این بخش از سخنان خود اظهارکرد:
سیاست دوم همسایه ما آن است که دولت ترکیه در حوزه خردهفروشی به میزان ۵۰ درصد به برندهای ترکیهای یارانه میدهد. یعنی برندی که بتواند در خارج از کشور فروش داشته باشد دولت ۵۰ درصد هزینههای خردهفروشی آن را شامل یارانه میکند. از طرف دیگر به حضور شرکتهای خود در نمایشگاههای خارجی، یارانه میدهد. ترکیه در همراهی با تولیدکننده خود کوتاهی نکرده است.
تیرگر ضمن رد و مخالفت با روحیه خودباختگی اظهار کرد:
نباید خودباخته باشیم اما میتوانیم از تجارب کشورهایی مثل ترکیه، کامبوج، تایلند و چین استفاده کنیم. ما باید متناسب با توانمندیهایی که داریم وضعیت موجود را به نفع صنعت خود تغییر دهیم.
وی موقعیت ژئوپلتیک منحصربهفرد کشور، دسترسی به شاهراهای آبی اروپا (به واسطه تنگه هرمز، کانال سوئز و تنگه عدن) و مهمتر از همه احاطه سیاسی و نظامی ایران در منطقه را مزایای مهمی دانست و افزود:
میتوانیم قطب توزیع پوشاک منطقه باشیم یعنی تولید بخش زیادی از کالاهای خارجی از طریق کشور ما اتفاق بیفتد. هیچیک از کشورهای منطقه مزایا و موقعیت ما را ندارند و سرمایهگذاری در این حوزه کاملا عاقلانه خواهد بود.