مالیات بر معامله ارز دیجیتال این روزها به یکی از مهمترین سوالات تریدرهای ایرانی تبدیل شده است. از آنجا که بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سازمان امور مالیاتی و یا حتی وزارت اقتصاد و دارایی قانون مالیات ارز دیجیتال را به صورت کامل و یکجا منتشر نکردهاند؛ بررسی این مسئله میتواند چالشبرانگیز باشد. به همین خاطر در این مقاله مهمترین گزارشهای موجود درباره مالیات رمزارز در ایران را بررسی کردهایم.
قانون اختصاصی و جامع مالیات رمزارز در ایران و همین طور روش اجرایی آنها هنوز بهطور روشن ابلاغ نشده اما طبق قوانین موجود:
چون قانون ارز دیجیتال دقیق و مشخصی در ایران نداریم، تفسیر و انطباق با قواعد عمومی اهمیت دارد. در ادامه الگوی رایجِ استنباط از قوانین عمومی در ایران را بررسی میکنیم.
وقتی رمزارز را با سود نسبت به بهای تمامشده بفروشید، این «واگذاری» میتواند سود ایجاد کند و زیر قواعد مالیات بر درآمد اشخاص سنجیده شود. نرخها طبق ماده ۱۳۱ قانون مالیاتهای مستقیم بهصورت پلکانی محاسبه میشود.
در خیلی از نظامهای مالیاتی دنیا، این هم «واگذاری» تلقی میشود (ولو پول نقد نگرفتهاید). طبق قوانین مربوط به مالیات رمزارز در ایران هم قابلتلقی بهعنوان واگذاری است و ریسک مالیاتی دارد.
از نظر مالیاتی همان حکم «فروش» دارد. اگر نسبت به بهای تمامشده سود کردهاید، ممکن است مشمول مالیات ارز دیجیتال شوید.
درآمدهای رمزارزی را میتوان به چند مورد تقسیم کرد که در جدول زیر آمده است:
|
درآمد |
مالیات |
|---|---|
|
ماینینگ |
ارزش روز رمزارز هنگام دریافت، درآمد محسوب میشود و تفاوت قیمت فروش با آن، سود یا زیان سرمایه است. |
|
استیکینگ |
ارزش روز رمزارز هنگام دریافت، درآمد محسوب میشود و تفاوت قیمت فروش با آن، سود یا زیان سرمایه است. |
|
ایردراپ |
ارزش روز رمزارز هنگام دریافت، درآمد محسوب میشود و تفاوت قیمت فروش با آن، سود یا زیان سرمایه است. |
|
حقوق رمزارزی |
ارزش روز رمزارز هنگام دریافت، درآمد محسوب میشود و تفاوت قیمت فروش با آن، سود یا زیان سرمایه است. |
|
درآمد حرفهای از ترید |
اگر ترید فعالیت غالب و مستمر شماست، میتواند ذیل درآمد مشاغل/اشخاص حقوقی هم ارزیابی شود. به عبارت دیگر مالیات تریدرها در ایران بر اساس درآمد آنها حساب میشود. |
معمولاً این کار مشمول مالیات ارز دیجیتال نمیشود چون مالک حقوقی/حقیقی تغییری نکرده و صرفاً جابهجایی بین کیف پولهای خودتان است. اما:

اگر میخواهید موقع اجرای قانون مالیات رمزارز در ایران به مشکل نخورید، این موارد را در نظر داشته باشید:
به زبان ساده اگر قانون «مالیات بر عایدی سرمایه» مرداد ۱۴۰۴ اجرا شود و شما شخص حقیقی باشید و رمزارز خود را بفروشید، تبدیل کنید یا با آن چیزی بخرید، سودی که از این کار بهدست میآورید مشمول مالیات بر معامله ارز دیجیتال میشود. میزان مالیات طبق قانون مالیاتهای مستقیم و بر اساس جدول پلکانی ماده ۱۳۱ محاسبه میشود.
اگر تریدر حرفهای یا شرکتی در این بخش هستید، درآمدتان بهعنوان درآمد شغلی یا شرکتی در نظر گرفته میشود. ماینرهای قانونی هم اگر ارز استخراجشده را به کشور بازگردانند، میتوانند از تخفیفها و معافیتهای مالیاتی بهرهمند شوند.
در نهایت، از آنجا که قوانین مربوط به مالیات ارز دیجیتال مرتب در حال تغییر است، پیش از هر تصمیم یا اقدام مالی، بهتر است آخرین نسخه قانون مالیاتهای مستقیم و لیست ارزهای دیجیتال مشمول مالیات را بررسی کنید و در صورت نیاز، با یک مشاور مالیاتی مشورت کنید.