گسترش‌نیوز آیین‌نامه هیات دولت درباره استفاده از رمزارزها را بررسی می‌کند؛
ضرورت نگاه مهربان‌تر دولت به این صنعت آینده‌دار
در آیین‌نامه هیات دولت در موضوع استخراج رمزارزها، نگاه سلبی حکم‌فرماست و بیشتر از آنکه از فرصت‌های این صنعت بخواهیم بهره‌برداری کنیم، رفع تهدیدها مدنظر هیات محترم دولت بوده است.
گسترش نیوز: در این آیین‌نامه، حد تعادل فرصت‌سنجی‌ها و دفع تهدیدها رعایت نشده و امید می‌رود در آیین‌نامه‌های جزئی‌تر که وزارت صمت و وزارت نیرو تدوین خواهند کرد، ایجاد فضای کسب‌وکار جذاب‌تری را در صنعت ماینینگ شاهد باشیم.
به‌منظور بررسی دقیق‌تر مفاد این آئین‌نامه با حبیب‌الله اصغری رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات و ارتباطات جهاد دانشگاهی گفت‌وگویی ترتیب دادیم که در بخش نخست آن هفته گذشته، ۳ ماده اول این مصوبه تحلیل شد. در گفت‌وگویی که پیش روی شما قرار دارد ماده ۴ این مصوبه بررسی و تحلیل شد که به علت مفصل بودن این ماده بخشی از آن روز گذشته تقدیم مخاطبان گرامی شد؛ ادامه تحلیل این ماده در مصاحبه زیر ارائه میشود.
بیشتر بخوانید؛ تأمین منابع ارزی کشور با بیت‌کوین
این مصاحبه را در ادامه می‌خوانید؛
بر اساس تبصره ۲ ماده ۴ مصرف برق و گاز برای استخراج رمزارزها (ماینینگ) در ساعات و زمان اوج مصرف ممنوع است. وزارتخانه‌های نیرو و نفت (حسب مورد) ساعت و زمان اوج مصرف در طی سال را تعیین و ابلاغ می‌کند و از طریق شرکت‌های تابع و وابسته با نصب کنتور هوشمند نسبت به کنترل مصرف در این ساعات اقدام می‌کند. آیا این راه برای کنترل منابع انرژی کافی است؟
در تبصره ۲ ماده ۴ یک موضوع حیاتی مطرح شده است و آن ممنوعیت فعالیت ماینینگ در ساعات اوج است. البته با استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت فارم می‌توان چنین کنترلی را در فارم اعمال کرد یعنی از نظر امکان‌سنجی، صاحبان فارم این توانمندی را دارند که با تعریف رول در نرم‌افزارهای مدیریت فارم، دستگاه‌های ماینر را در ساعات اوج؛ غیرفعال کنند. اما نکات مهمی در اینجا مطرح میشود که باید با دقت بیشتری این تبصره بررسی شود؛
اولاً ممنوعیت ماینینگ در ساعت اوج از درامد فارم می‌کاهد. این موضوع با توجه به بالا رفتن تعرفه‌ها ممکن است در تحقق اصل دوم یعنی معقول‌سازی سود ماینینگ( که در مصاحبه هفته پیش به آن اشاره شد) چالش ایجاد کند. نباید ممنوعیت‌ها و محدودیت‌ها در این صنعت به‌گونه‌ای باشد که دیگر کسی در این کسب‌وکار ورود نکند.؛ کسب‌وکاری که مشتری نداشته باشد قاعدتاً به آیین‌نامه هم نیاز ندارد.
موضوع دوم، کلی مطرح کردن این ممنوعیت است. در برخی از فصول سال حتی در ساعت اوج مصرف، شبکه برق یا گاز مشکل و چالشی ندارد و نیازی به ممنوعیت نیست؛ همچنین این ممنوعیت نباید برای تمام مناطق کشور باشد چون برخی از استان‌های کشور در ساعات اوج، مشکل بار مصرفی ندارند. بنابراین بهتر است به‌جای طرح یک قانون کلی و بدون قید و تبصره، وزارت نیرو برای ایجاد زیرساخت‌های هوشمندسازی در فعالیت ماینینگ مأمور شود.
این‌که این زیرساخت چه خواهد بود و چگونه وزارت نیرو می‌تواند آن را ایجاد و پیاده‌سازی کند، که در شرایط چالش شبکه برق فعالیت‌های ماینینگ قطع شود (حتی در ساعات غیر از اوج مصرف)، نیاز به پژوهش و تحقیق دارد. شاید ایجاد یک پلتفرم "مدیریت فارم به‌عنوان سرویس" که خدمات مدیریتی مصرف انرژی را به فارم‌ها ارائه کند، ایده خوبی برای تحقق اصل چهارم یعنی مدیریت هوشمند انرژی باشد.
تبصره ۳ ماده ۴ استفاده از انشعاب برق و گاز جهت استخراج رمزارزها (ماینینگ) را صرفاً با ارائه مجوزهای تعیین‌شده در این تصویب‌نامه مجاز می‌داند و هرگونه استفاده از انشعاب برق و گاز مصرف خانگی، عمومی، کشاورزی، صنعتی و سایر مصارف برای استخراج رمزارزها (ماینینگ) ممنوع می‌کند. این تبصره وزارتخانه‌های نیرو و نفت را موظف می‌کند از طریق شرکت‌ها تابع و وابسته نسبت به شناسایی، قطع و جمع‌آوری انشعابات فاقد مجوز اقدام و مطابق قانون مجازات استفاده‌کنندگان غیرمجاز آب و برق، تلفن، فاضلاب و گاز -مصوب ۱۳۹۶- عمل کنند. برداشت شما از این تبصره چیست؟
برداشت ما از این ماده این است که هرگونه فعالیت ماینینگ نیاز به اخذ مجوز و تهیه یک انشعاب برق برای فعالیت فارم دارد و از انشعاب‌های موجود به‌هیچ‌وجه نمی‌توان برای استخراج رمزارز استفاده کرد(البته شاید برداشت ما صحیح نباشد). به‌هرحال این تبصره نیز مشابه با مفاد دیگر، فضایی سلبی بر آیین‌نامه ایجاد می‌کند.
انتظار می‌رود در تدوین آیین‌نامه رمزارزها، که به‌صورت کلان سیاست‌گذاری حوزه رمزارها را هم ارائه می‌کند، تمرکز ویژه‌ای بر استراتژی‌های مدیریت هوشمند انرژی صورت گیرد تا در صورت امکان، فرصت برای حضور مؤثر بخش خصوصی فراهم شود نه این‌که جهت رفع تهدیدهای احتمالی، استقبال بخش خصوصی تضعیف شود. ممکن است هیات محترم دولت دلایل متقنی برای این تصمیم داشته باشند اما به نظر ما این تبصره می‌توانست کمی مهربانانه‌تر تصویب می‌شد.
من اعتقاد دارم استفاده از برق‌های مصرف عمومی همچون مساجد برای انجام استخراج مایننگ نه اخلاقاً، نه شرعاً مجاز نیست و به‌طور بدیهی بدون هیچ قید و شرطی باید ممنوع باشد که در این تبصره اشاره شده است.
برق حوزه کشاورزی به‌هیچ‌وجه نباید با تهدیدی مواجه شود و تمام امکانات و ظرفیت‌ها و یارانه‌های آن باید صرف تولید محصولات کشاورزی شود. اقتصاد هر کشوری به‌شدت از کشاورزی تأثیر می‌پذیرد و تمام حاکمیت باید در جهت تقویت کشاورزی کوشا باشد.
برق آموزشی نیز موضوع فرهنگی در ذات خود دارد که با توجه به یارانه‌های دولت و ارتباط این بخش با فرهنگ، نباید با فضای اقتصاد آمیخته شود.
در ارتباط با برق خانگی لازم است بدانیم که توان مورد نیاز فارم‌ها ( کوچک و بزرگ) به‌گونه‌ای است که برق‌های خانگی توان تأمین انرژی مورد نیاز آنها را ندارد. به نظر می‌رسد استفاده از برق خانگی صرفاً در حد فعالیت‌های غیرحرفه‌ای قابل استفاده باشد که با توجه به این‌که درامد آن‌چنانی از فعالیت‌های غیرحرفه‌ای به‌دست نمی‌آید شاید چندان لطمه‌ای به مدیریت انرژی وارد نمی‌کرد (برای پاسخ دقیق، باید بررسی شود که فعالیت‌های خانگی در این حوزه چند درصد از مصرف شبکه برق را به خود اختصاص می‌دهد. استفاده از هوش مصنوعی در شبکه برق، شاید بتواند به این سؤال پاسخ دهد).
در ارتباط با برق صنعتی ابهامات بیشتر است. این‌که چرا هیات محترم دولت استفاده از برق صنعتی را ممنوع اعلام کرده است و برای فعالیت‌های ماینینگ لزوم اخذ انشعاب را مطرح کرده است مشخص نیست و دلایل آن حتماً در اسناد پشتیبان ارائه میشود. اما به نظر می‌رسد در صورت اخذ مجوزهای لازم و با کنترل و مدیریت وزارت نیرو، می‌شد با نگاه خلق فرصت، ضوابط راحت‌تری تدوین کرد.
برای کسب‌وکارهای خرد، کارگاه‌های صنعتی کوچک، پارک‌های فناوری و.... شاید چندان مقرون‌به‌صرفه نباشد که انشعاب جدید و سیستم برق‌رسانی مجزایی تعبیه شود و به نظر می‌رسد عملاً فارم‌های کوچک از موضوع خارج می‌شوند. شاید باتدبیر بیشتر، حاکمیت می‌توانست ضوابطی تدوین کند که کسب‌وکارهای خرد از این صنعت خارج نشوند. به نظر من می‌شد با در نظر گرفتن اصول مدیریت هوشمند انرژی، اخذ سهم بیت‌المال از این صنعت و نگاه مثبت به رمزارزها، امکان بهره‌برداری صنایع کوچک از رمزارزها را فراهم می‌کرد. البته ما به کل فضای حاکم بر منابع انرژی اشراف نداریم و نمی‌توانیم تحلیل دقیقی از موضوع ارائه کنیم. بدون آمار و عدد و رقم و بدون شناخت ظرفیت‌ها و امکانات موجود در وزارت نیرو، هر اظهارنظری درباره این موضوع سخت و درواقع خالی از تحلیل علمی است. ما فقط این دغدغه را داریم که فرصت‌ها در این میان مغفول واقع نشده باشند.
به نظر شما استفاده از انرژی‌های پاک که در تبصره ۴ این ماده به آن اشاره‌شده توجیه اقتصادی دارد؟
درباره این‌که استفاده از انرژی خورشیدی در این صنعت توجیه اقتصادی دارد یا خیر و ایجاد زیرساخت‌ها و خدمات بعد از آن یعنی نگهداری، پشتیبانی و همچنین منابع انسانی مورد نیاز برای راه‌اندازی فارم توجیه پذیر است یا نه باید پس از بررسی دقیق اظهار نظر کرد. بنابراین درحال‌حاضر، بدون تحقیق و بررسی دقیق نمی‌توان درباره آن اظهارنظر قطعی کرد.
تحلیل دو ماده دیگر این آیین‌نامه در مصاحبه بعدی طی روزهای آینده منتشر میشود.
ارسال نظر