مرور چند توصیه برای قانون‌گذاری درباره رمزارزها

تبادلات تجاری با رمزارزها در جهان به‌طور روزافزون در حال گسترش است. سایت‌های خریدوفروش، درگاه‌های بیت‌کوینی راه‌اندازی کرده و تبادلات خود را با رمزارزها به‌طور قانونی پذیرفته‌اند و در بسیاری از کشورهای جهان خودپردازهای بیت‌کوینی ایجاد شده‌اند.

گسترش‌نیوز: بسیاری از کشورها رمزارزها را به‌طور قانونی پذیرفته‌اند و انتظار می‌رود در سال‌های آینده، رمزارزها به‌طور کامل در اقتصاد جهانی نقش ایفا کنند. روز گذشته بخش نخست گفت‌وگویی با رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات و ارتباطات جهاد دانشگاهی، حبیب‌الله اصغری منتشر شد که درباره نگاه قانون به صنعت ماینینگ بود. امروز بخش نهایی این گفت‌وگو به مخاطبان گرامی تقدیم می‌شود.

بیشتر بخوانید؛ پیچ‌وخم قانونی استخراج رمزارزها در ایران

رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات و ارتباطات جهاد دانشگاهی در پاسخ به اینکه چه توصیه‌ای برای توسعه صنعت ماینینگ به قانون‌گذاران دارد گفت: در صورت قانونمند شدن صنعت ماینینگ، می‌توان مشابه تمام فعالیت‌های اقتصادی در صنایع گوناگون کشور، بر آن مالیات وضع کرد. اگرچه اعتقاد بر این است که صنعت ماینینگ در مجموع برای اقتصاد ملی مفید است اما با وضع مالیات، حق دولت نیز در این کسب‌وکار محفوظ خواهد ماند و به‌این‌ترتیب نقش مؤثرتر صنعت ماینینگ در اقتصاد و توسعه کشور محرزتر خواهد شد. برای وصول مالیات، صدور مجوز الزامی است و به دنبال آن نظارت بر فضای صنعت ماینینگ نیز باید جدی‌تر و کامل‌تر انجام شود. وزارت نیرو با استفاده از ابزارهای علمی و تحلیلی مبتنی بر هوش مصنوعی، می‌تواند کمک مؤثری در کارا بودن نظارت بر این صنعت داشته باشد.

اصغری با بیان اینکه سوق یافتن سرمایه‌های مالی کشور به این صنعت یا تمایل کسب‌وکارها و واحدهای تولیدی کوچک به این صنعت، ممکن است دیگر عرصه‌های تولیدی و اقتصادی کشور را دچار بحران کند اظهارکرد: حاکمیت باید متوجه این موضوع باشد که تعطیلی واحدهای تولیدی یا استفاده از ظرفیت کامل واحدها و کارخانه‌ها برای صنعت ماینینگ، تهدید بزرگی است‌. برای رفع این تهدید، راهکار حاکمیت معقولانه کردن سود ماینینگ در کشور است. به دلیل ارزانی برق در ایران، به دلیل یارانه‌های بخش دولتی و همچنین وجود منابع انرژی که متعلق به تمام مردم ایران است، صنعت ماینینگ سود فوق‌العاده‌ای را برای ماینرها ایجاد می‌کند. در واقع بخش مهمی از این سود فوق‌العاده مربوط به بیت‌المال کشور است که حاکمیت باید این بخش از سود را به بیت‌المال برگرداند. چگونه؟ یا با افزایش تعرفه برق در صنعت ماینینگ یا با ‌دریافت مالیات‌. در این حالت سود این صنعت معقول و توجیه‌پذیر می‌شود‌. در این وضعیت شاهد هجوم همگانی و جو فراگیر نخواهیم بود و تعدادی معقول به این صنعت روی می‌آورند یا اینکه تلاش‌ها معطوف به استفاده از ظرفیت‌های مازاد می‌شود. به‌عنوان نمونه، یک کارگاه تولیدی در ساعت پس از تولید می‌تواند به این صنعت روی آورد و درآمدی برای هزینه‌های تولیدی خود کسب کند‌. به‌هرحال حضور حاکمیت در تعادل‌بخشی به این صنعت الزامی است.

توسعه کشور با واردات قانونی ماینرها

اصغری معتقد است قانونمند کردن صنعت ماینینگ و رفع مشکلات واردات دستگاه‌های ماینر از طریق مبادی قانونی، می‌تواند با ‌دریافت حقوق گمرکی، کمک مؤثری برای توسعه کشور فراهم کند. او بیان کرد: قانونمند کردن این صنعت به همراه نظارت دقیق بر آن، می‌تواند فضای کسب‌وکار مفید و مطلوبی برای کشور فراهم کند. همین موضوع در ارتباط با فعالیت صرافی‌ها و بازار‌ها نیز مطرح است. اگرچه درحال‌حاضر گویا فعالیت رسمی صرافی‌ها و بازار‌های رمزارز غیرقانونی است اما واقعیت این است که این مبادی تبادل رمزارز در کشور وجود دارند و فعالیت می‌کند. به نظر می‌رسد نیاز است بانک مرکزی یا سازمان بورس ضوابطی مشابه با کارگزاری‌های بورس را برای این بنگاه‌های اقتصادی تدوین کنند تا در این حوزه نیز، سهم دولت مشخص‌شده و برای توسعه کشور به کار گرفته شود. گفتنی است حق دولت از این زمینه پدیدار می‌شود که تولید انرژی برق در کشور با یارانه همراه است.

رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات و ارتباطات جهاد دانشگاهی تصریح کرد: الگوی مصرف برق خانگی برای صنعت ماینینگ مفید نیست. حاکمیت باید تلاش کند از رسوخ این صنعت در کسب‌وکارهای خانگی ممانعت کند تا زندگی شهروندی در کشور با مخاطره روبه‌رو نشود. همان‌طور که اشاره شد با ابزارهای هوش مصنوعی و رصد مصارف خانگی می‌توان مبادی متخلف در این حوزه را شناسایی کرد. همین موضوع در ارتباط با برق کشاورزی و آموزشی نیز مطرح است. امید می‌رود حاکمیت فضای شفاف و مطلوبی برای صنعت ماینینگ فراهم کند و فعالیت‌های غیرقانونی در این حوزه نیز کمتر و کمتر شود.

ممانعت از حضور ماینرهای خارجی

حبیب‌الله اصغری با تأکید بر اینکه باید از حضور ماینرهای چینی در کشور ممانعت شود گفت: هیچ توجیهی وجود ندارد صنعتی که ما خود می‌توانیم آن را راه‌اندازی کرده و از درآمد آن بهره‌مند شویم (بخش خصوصی یا حاکمیتی فرقی نمی‌کند)، در اختیار افراد خارجی قرار گیرد هرچند در این میان، بهره‌ای اندک به واسط‌های ایرانی خواهد رسید. ایجاد سازوکار نظارتی و قوانین بازدارنده از سوی قوه قضاییه، بسیار می‌تواند کارگشا باشد.

ضرورت مدیریت انرژی در صنعت ماینینگ

رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات جهاد دانشگاهی گفت: نیاز است حاکمیت در زمینه مدیریت منابع انرژی در کشور برای استفاده در صنعت ماینینگ برنامه‌ریزی کند. نیروگاه‌های برق، نیروگاه‌های گازی، پارک‌های فناوری، مراکز مخابراتی، دیتاسنترهای حاکمیتی و... می‌توانند بسترهای مناسبی برای توسعه این صنعت باشند. قانون‌گذاری برای به‌کارگیری این منابع در صنعت ماینینگ الزامی است. به‌عنوان‌مثال، ظرفیت‌های مازاد دیتاسنترهای سازمان فناوری اطلاعات می‌تواند محمل مناسبی برای تولید رمزارزهایی مانند اتریوم باشد. یا سرویس‌دهنده‌های ویدئویی در شبکه‌های اینترنت، می‌توانند در ساعت‌های غیر اوج مصرف از ظرفیت کارت‌های گرافیکی سرویس‌دهنده‌های ویدئویی برای تولید رمزارزهایی مثل اتریوم بهره بگیرند‌. البته مواردی که اشاره شد در ذیل قانون‌گذاری وزارت ارتباطات قرار می‌گیرد و به نظر می‌رسد وزارتخانه‌های دیگر نیز می‌توانند به‌طور هدفمند و قانونمند، ظرفیت‌های خود را برای تخصیص به این صنعت مشخص کرده و قوانین لازم برای بهره‌برداری مؤثر و قانونمند از این ظرفیت‌ها را وضع کنند.

لزوم استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت ماینینگ

حبیب‌الله اصغری با اشاره به نرم‌افزارهای ماینینگ گفت: نرم‌افزارهای مدیریت ماینینگ، مانند نرم‌افزار Awesome، در مصرف بهینه انرژی و در افزایش کیفیت صنعت ماینینگ بسیار مؤثر هستند. متأسفانه بسیاری از کسانی که به این حوزه وارد می‌شوند از وجود چنین نرم‌افزارهایی بی‌اطلاع هستند.

وی در همین باره افزود: برنامه ترویجی و آموزشی می‌تواند در ارتقای کیفی این صنعت مفید واقع شود. اصغری با بیان اینکه مشکل دیگر در زمینه‌های نرم‌افزاری این صنعت، نبود نرم‌افزارهای کیف پول ایرانی در قالب دسک‌تاپ یا سرور است‌ تصریح کرد: استفاده از کیف پول‌های خارجی یا آنلاین که سرور آن خارج از کشور است، تهدیدهای امنیتی خاص خود را دارد‌.