مراحل دریافت معاینه فنی خودرو
معاینه فنی خودرو یکی از الزامات قانونی کشور است که رعایت آن برای ایمنی و سلامت محیط‌زیست ضرورت دارد. در این مقاله، به موضوع مراحل دریافت معاینه فنی خودرو خواهیم پرداخت. این مراحل شامل دریافت نوبت، آماده‌سازی مدارک، بررسی فنی و ظاهری، تست آلایندگی و در نهایت، صدور گواهی می‌شود. همچنین درباره انواع معاینه فنی خودرو توضیح خواهیم داد تا بدانید چه نوع معاینه‌ای برای خودروی شما مناسب‌تر است. اگر خودروی شما نیاز به معاینه فنی دارد، با ما همراه شوید تا گام‌به‌گام با مراحل دریافت معاینه فنی خودرو آشنا شوید.
مدارک و شرایط لازم
برای شروع مراحل دریافت معاینه فنی خودرو، ابتدا باید مدارک لازم را به‌صورت کامل آماده کنید تا در مرکز معاینه فنی مشکلی پیش نیاید.
اولین مدرک، اصل کارت خودرو یا سند مالکیت یا همان برگ سبز خودرو است. علاوه‌بر آن، کارت ملی یا شناسنامه مالک الزامی است. در هنگام ورود، فرم تشخیص عیوب ظاهری خودرو به شما داده می‌شود که باید با دقت پر شود. بیمه‌نامه معتبر نیز جزو مدارک ضروری است، زیرا معاینه فنی بدون بیمه معتبر پذیرفته نمی‌شود.
اگر خودرو دوگانه‌سوز است، مدارک مربوط به ایمنی مخزن و تست هیدرو استاتیک را در صورت نیاز باید به همراه داشته باشد.
همچنین باید توجه کنید که خودرو با سن قابل‌قبول باشد؛ معمولا خودروهای سواری شخصی پس از چهار سال تولید مشمول معاینه فنی شده‌اند. اطلاعات مدل خودرو، سال ساخت، نوع سوخت و وضعیت مالکیت نیز باید در مدارک مشخص باشد.
نوبت‌گیری و مراجعه به مرکز معاینه فنی
بخش مهمی از مراحل دریافت معاینه فنی خودرو مربوط به گرفتن نوبت و مراجعه به مراکز مناسب است.
ابتدا باید ببینید مرکز معاینه فنی در شهر یا منطقه شما فعال است و آیا امکان نوبت‌دهی اینترنتی دارد یا خیر. سامانه‌هایی مثل «سیمفا»، «تهران من» یا سامانه‌های مشابه در شهرتان به شما امکان رزرو نوبت را می‌دهند. پس از انتخاب تاریخ و ساعت، باید در روز مقرر همراه مدارک کامل به مرکز مراجعه کنید.
هنگام ورود، پلاک خودرو با دوربین خوانده می‌شود و اطلاعات مالک و خودرو در سیستم ثبت می‌شود.
سپس پذیرش انجام شده و فرم تشخیص عیوب ظاهری به شما داده می‌شود تا آن را پر کنید. پس از آن، هزینه معاینه فنی دریافت شده و بارکد پذیرش صادر می‌شود. اگر در نوبت اولیه ایرادی یافت شود که نیاز به رفع داشته باشد، ممکن است نوبت مجدد گرفته شود، اما آماده بودن خودرو و مدارک موجب جلوگیری از تکرار مراحل و اتلاف وقت شما خواهد شد.
انجام تست‌ها و بررسی فنی خودرو
بعد از پذیرش و ثبت، خودروی شما به بخش فنی وارد می‌شود و مراحل بررسی دقیق شروع می‌شود؛ این بخش، اصلی‌ترین قسمت از مراحل دریافت معاینه فنی خودرو است.
ابتدا بازرسی ظاهری انجام می‌شود: شیشه‌ها، آینه‌ها، چراغ‌ها، لاستیک‌ها، برف‌پاک‌کن، کمربند ایمنی، سپرها و وضعیت رنگ بدنه چک می‌شوند. سپس تست آلایندگی اندازه‌گیری می‌شود؛ برای خودروهای عادی در دور موتور آرام، برای معاینه فنی برتر علاوه‌بر دور موتور آرام، دور موتور بالا نیز بررسی می‌شود.
ترمزها (ترمز جلو، عقب، ترمزدستی)، سیستم تعلیق، کمک‌فنرها و هم‌راستایی چرخ‌ها نیز تست می‌شوند.
در صورت مشاهده نقص فنی جدی مانند خرابی ترمز یا کمک‌فنر، دود زیاد، چراغ معیوب یا هم‌راستایی نامناسب، خودرو مردود خواهد شد و باید تعمیرات لازم را انجام دهید.
برای خودروهای دوگانه‌سوز نیز تست‌هایی شامل نشتی، مخزن، شیرها و رگلاتورها انجام می‌شود. در مجموع، طی این بررسی‌ها مشخص می‌شود که آیا خودرو توانایی دریافت گواهی معاینه فنی را دارد یا خیر.
صدور گواهی و انواع معاینه فنی خودرو
اگر خودروی شما تمام تست‌ها را با موفقیت پشت‌سر گذاشت، گواهی معاینه فنی خودرو صادر می‌شود.
این گواهی دارای مهر برجسته و برچسب مخصوص است که باید بر روی خودرو نصب شود. اعتبار این گواهی در حالت معمولی برای خودروهای سواری شخصی یک سال است؛ اما اگر معاینه فنی خودرو برتر گرفته شود یا خودرو عمومی یا سنگین باشد، مدت اعتبار ممکن است متفاوت باشد.
همچنین، در اینجا لازم است به انواع معاینه فنی اشاره کنیم. معاینه فنی خودرو دارای دو نوع معاینه فنی عادی و معاینه فنی برتر است. در معاینه فنی عادی، حساسیت کمتر است و تست آلایندگی در دور موتور پایین‌تر انجام می‌شود؛ در معاینه فنی برتر، حساسیت بیشتر بوده و تست آلایندگی در دور موتور بالا نیز اعمال می‌شود. مزیت معاینه فنی برتر، علاوه‌بر دقت بیشتر در تشخیص آلاینده‌ها، تخفیف‌هایی مانند در تخفیف طرح ترافیک است که برای دارندگان خودرو لحاظ می‌شود.
جمع‌بندی
به‌طور خلاصه، مراحل دریافت معاینه فنی خودرو شامل آماده‌سازی مدارک، گرفتن نوبت، حضور در مرکز معاینه فنی، انجام بررسی ظاهری و فنی (تست آلایندگی و ارزیابی ترمز، کمک‌فنر و تعلیق)، و در نهایت صدور گواهی معتبر می‌شود. همچنین انواع معاینه فنی خودرو یعنی معاینه عادی و معاینه برتر، بسته به میزان حساسیت و نوع تست‌ها متفاوت‌اند؛ معاینه فنی برتر با آزمون آلایندگی سخت‌گیرانه‌تر و در دور موتور بالاتر همراه است. برای تسریع در مراحل اخذ معاینه فنی خودرو، بهتر است قبل از مراجعه، ایرادات معمولی خودرو مثل نور چراغ‌ها، سلامت لاستیک‌ها، وضعیت شیشه‌ها و روغن‌ها را بررسی کرده و در صورت نیاز تعمیر کنید. این کار علاوه‌بر صرفه‌جویی در زمان، احتمال رد درخواست گواهی را کاهش می‌دهد.
