چرا چینی‌ها همه‌چیز می‌خورند؟

ممکن است رژیم غذایی چینی‌ها را نادرست، غیربهداشتی یا حتی مشمئزکننده بدانیم. آگاهی از دلایل تاریخی، جغرافیایی و جمعیت‌شناختی این کشور باعث می‌شود در برچسب زدن به سلیقه غذایی چینی‌ها محتاط‌تر باشیم.

گسترش‌نیوز: چینی‌ها به «همه‌چیزخوار بودن» مشهور هستند. چینی‌ها و غیرچینی‌ها هر دو متعجب‌اند. من و شما ممکن است بپرسیم که چرا مردم این کشور، همه‌چیز می‌خورند و چینی‌ّها هم در عجب‌اند که چرا مردمان کشورهای دیگر خود را از خوردن این همه خوراکی لذیذ محروم می‌کنند؟

وقتی بحث خوردن و نوشیدن در بین باشد چینی‌ها همه خط قرمز‌ها را زیر پا می‌گذارند. در جوامع دیگر خوردن بعضی خوراکی‌ها به خاطر دلایل مذهبی از دیرباز ممنوع بوده است اما چینی‌ها چنین محدودیتی ندارند. در آموزه‌های دینی چین تقریبا هیچ ممنوعیتی غذایی وجود ندارد. قبل از هر چیز باید دانست که جامعه چین چندان مذهبی نیست. در طول تاریخ این کشور، رهبری سیاسی بیشتر از دین و مذهب در تعین هنجارهای اجتماعی نقش داشته است. در همه جوامعی که مذهب نقش مهمی بازی می‌کند بایدونبایدهای غذایی بسیاری وجود دارد. به‌این‌ترتیب خوردن بسیاری از حیوانات، پرندگان، ماهی و... ممنوع می‌شود.

زباله وجود ندارد

از طرف دیگر چین همواره کشور پرجمعیت و فاجعه‌خیزی بوده است و به‌خصوص به‌واسطه جنگ قدرت دائمی و جنگ‌های داخلی و خارجی همیشه از کمبود مواد و منابع غذایی رنج برده است. در این شرایط وسواس غذایی معنایی نداشته و ندارد. چینی‌ها چاره‌ای جز انعطاف‌پذیری غذایی نداشته‌اند. نباید فکر کرد که جمعیت زیاد به چین امروز محدود می‌شود. جمعیت چین همیشه بیشتر از وسعت آن بوده است. خرابی‌های ناشی از جنگ چینی‌ها را قانع بار آورده است و تقریبا قدر همه‌چیز را می‌دانند. تا چند نسل قبل، همه چینی‌ها معتقد بودند که چیزی به اسم زباله وجود ندارد. در فرهنگ چینی، اسراف یک گناه نابخشودنی است. آنها می‌گویند حالا برای زنده ماندن مجبور هستید یک موجود زنده دیگر را بکشید باید تمام آن را بخورید.

ممکن است بگوید که چین امروز، جامعه وفور و فراوانی است و همه‌چیز‌خواری آن توجیهی ندارد. چینی‌ها بسیاری از مواد خوراکی را به خاطر ارزش درمانی آن مصرف می‌کنند نه ارزش غذایی. به‌عنوان‌مثال آنها معتقدند که خوردن خون شیر، لانه پرستو و باله کوسه برای سلامتی انسان مفید است. مثل این است که فلان قلم غذایی را به خاطر ویتامین‌ مصرف کنید.

عامل دیگری هم در همه‌چیزخواری چینی‌ها نقش دارد. چینی‌ها بر این اعتقاد هستند که به‌عنوان‌مثال اگر مغز بخورید عملکرد مغزی شما بهتر می‌شود، خوردن معده برای معده مفید است و اگر پای فلان حیوان را بخورید قدرت پای شما به‌اندازه آن حیوان خواهد شد. آنها معتقدند که خوردن گوشت ببر باعث می‌شود که از قدرت و شجاعت ببر برخوردار شوید. هیچ دلیل علمی برای اثبات این قبیل باورها وجود ندارد اما به‌هرحال باید دانست که جبر تاریخی و جغرافیایی در تعیین آنچه در چین امروز خورده و نوشیده می‌شود نقش کلیدی داشته است.

دلیل همه‌چیزخواری چینی‌ها هر چه که باشد فوایدی هم به دنبال داشته است. همه این عوامل و محدودیت‌های تاریخی دست‌به‌دست هم داده‌اند که چین تنوع غذایی بسیاری داشته باشد و هنر آشپزی آن زبانزد عام و خاص باشد.