۹۰۰ ازدواج زیر سن قانونی در خراسان شمالی
هنوز اشکها و گریههای روز عقد، روح و روانش را آزار میدهد، ۱۰ سال بیشتر نداشت که، مادری کردن برای عروسکها و خاله بازیها جای خود را به خانه داری داد.
گسترشنیوز : خاطرات روزهای خواستگاری و عقد به جای اینکه ذوق زدهاش کند، برایش عقده ناگشوده شده است.
آن روزها چقدر دوست داشت مثل همسالانش در مهمانیها لباس عروسی بپوشد اما خیلی طول نکشید که این ذوق بچه گانه برایش بغض شد.
چقدر با التماس از مادرش خواسته بود لباس عروسی که پشت ویترین دیده بود را برایش بخرد اما مادرش هر بار گفته بود پولی برای خرید آن ندارد و حالا، هر بار که نشستن با لباس سفید سر سفره عقد یادش میآید، تنور نفرتش لهیب میکشد.
بغضش میگیرد از آن همه بیرحمی و خودخواهی، از اینکه کودکیاش به بچه داری، خانه داری و تحمل روزهایی گذشته که دائم فکر کرده چگونه روزی خود را از این مخمصه برهاند.
کارشناسان و صاحب نظران، ازدواج زودهنگام را نشانه فقر اقتصادی و توسعه نیافتگی میدانند و میگویند: این ازدواجها آسیبی است که دودش به چشم جامعه رفته و در نهایت گریبان همه را خواهد گرفت.
برخی از آنان وادار کردن دختران کم سن به ازدواج را نوعی به کودک آزاری دانسته و بر ضرورت برخورد با مسببان آن تاکید میکنند.
خراسان شمالی جزو پنج استان نخست کشور در آمار ازدواج زودهنگام دختران است که شمار قابل توجهی از دختران آن در سن کودکی، قربانی فقر خانوادهها میشوند.
بر اساس اعلام اداره کل ثبت احوال خراسان شمالی در ۹ ماهه نخست پارسال، ازدواج ۹۰۰ دختر ۱۱ تا ۱۵ سال در این استان به ثبت رسیده است.
ازدواج زودهنگام، نشانه فقر اقتصادی
یک پژوهشگر مسائل اجتماعی در خراسان شمالی، فقر اقتصادی را از عوامل ازدواج زودهنگام دختران عنوان کرد و گفت: یکی از نشانههای فقر فرهنگی و اقتصادی، ازدواج دختران در سن پایین است و البته خراسان شمالی از استانهای محروم کشور است و همواره در شاخصهای مختلف در ردههای آخر قرار دارد.
عزیزالله رحیمی اظهارکرد: باورها و فرهنگ مردم استان بر این است که دختر، متعلق به دیگران است از این رو دختر را زودتر شوهر میدهند تا زحمت یک نان خور از دوششان برداشته شود.
وی افزود: این امر سبب شده تا دختر در سن کم، وادار به ازدواج شود.
رحیمی، بالا بودن جمعیت خانوادهها را دیگر عامل ازدواج زودهنگام دختران دانست و گفت: در این خانواده ها، پدر از عهده مخارج برنمیاید و هزینههای بالای تامین معاش اعضای خانه، سبب میشود تا دختران را وادار به ازدواج کنند و دختران به نوعی قربانی میشوند تا فشار اقتصادی خانواده کاسته شود.
این پژوهشگر مسائل اجتماعی خراسان شمالی ادامه داد: خانواده نمیتواند هزینه خوراک، پوشاک و تحصیل فرزندان را تامین کند و تلاش میکند که این فشار را کم کند.
وی درباره آسیبهای ازدواج دختران در سن پایین، گفت: دختران پس از ازدواج قرار است مادر یک خانواده باشند و مادر به معنای پایه و ریشه یک بنیان است اما وقتی مادر به علت ناآگاهی و ناآشناییهای ازدواج دچار آسیب روحی میشود این نارضاییها و ناراحتیها را به نوعی به دیگران منتقل میکند و دود این ناهنجاری و نارضایی به چشم جامعه میرود.
رحیمی اظهارکرد: بار این اشتباه به جامعه تحمیل میشود، مادر عصبانی، ناراضی و آسیب دیده، چه در زمانی که مشکلات را تحمل میکند و چه زمانی که به عنوان زن مطلقه از ادامه زندگی مشترک منصرف میشود، زحمت و هزینهای برای جامعه است.
این جامعه شناس تصریح کرد: یکی از راهکارها در این باره انجام اقدامات و برنامههای فرهنگی است و دختران و خانوادهها باید با مهارتهای ازدواج آشنا شوند اما اقدامات در این باره کم است.
وی با بیان اینکه استانهای ایلام، سیستان و بلوچستان، کردستان و کرمانشاه درگیر مشکل ازدواج زودهنگام دختران هستند، اظهارکرد: صدا و سیما هزینههای بسیار هنگفتی برای برخی سریالها صرف میکند اما تا کنون به مسائل اجتماعی روز کمتر پرداخته و این در حالی است که این مسائل در اولویت هستند.
رحیمی با تاکید بر اینکه قانونگذار باید اهرمی برای جلوگیری از ازدواج زودهنگام دختران در نظر بگیرد، گفت: باید پدران و مادرانی که دختران خردسال خود را وادار به ازدواج میکنند، جریمه شوند.
این استاد دانشگاه افزود: شناسایی ازدواجها در سن پایین کار سختی نیست و حتی اگر به صورت رسمی نیز ثبت نشده باشد قابل شناسایی است و باید با مرتکبان آن برخورد شود.
وی ادامه داد: ممکن است دختری به نرخ تباه شدن جوانی و زندگیاش تا آخر عمر بسازد اما بیشتر زنانی که در سن پایین ازدواج کرده و از این امر آسیب دیده اند، منتظر فرصتی برای رهایی از آن هستند.
رحیمی افزود: آمار مردانی که بهدست زنان خود کشته شدهاند بیش از آمار زنانی است که بهدست شوهران خود کشته شدهاند و این یک پیام برای وجود خشم پنهان زنان است.
این پژوهشگر اجتماعی در استان خراسان شمالی خاطرنشان کرد: زن وقتی احساس کند به او ظلم شده به دنبال فرصتی برای انتقام میافتد و معمولا در نخستین فرصت که توانایی لازم را بهدست آورد نسبت به رهاندن خود اقدام میکند.
ضرورت ارتقای آشنایی با مهارتهای زندگی
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری خراسان شمالی نیز در این باره گفت: یکی از مشکلات جامعه پایین بودن مهارت و آشنایی دختران ما از ازدواج است و بر این اساس فراگیری آموزشهای پیش از ازدواج اجباری شده و هیچ ازدواجی بدون گذراندن آن ثبت نمیشود.
ملیحه یغمایی اظهارکرد: یکی از علل ازدواجهای زودهنگام، وضعیت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی خانوادهها است از این رو باید برای بهبود وضعیت معیشتی و اقتصادی خانواده ها، برنامهریزی شود.
وی افزود: ازدواج زود و یا دیرهنگام دختران یک آسیب است و در این باره باید تلاش کنیم تا آگاهی و آشنایی خانوادهها ارتقا یابد و ازدواجها به هنگام باشد.
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری خراسان شمالی خاطرنشان کرد: در برخی روستاها و محلات حاشیه شهر با اجرای طرح تاب آوری تلاش کردهایم تا علاوه بر ارتقای آشنایی دختران با مهارتهای زندگی، برای بهبود وضعیت معیشت خانوادهها هم برنامهریزی شود.
۴۲ دختر دوره ابتدایی در خانه شوهر
معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش خراسان شمالی نیز دراین خصوص گفت: سال تحصیلی گذشته، ۴۲ دختر استان به علت ازدواج در دوره ابتدایی، از حضور در مدرسه بازماندند.
عصمت بدخشان اظهارکرد: ۳۵ نفر از این دختران در بجنورد، سه نفر در جاجرم و چهار نفر در شهرستان مانه و سملقان به این سرنوشت دچار شدند.
وی افزود: بیشترین آمار ازدواج دانش آموزان از روستاهای «بیدک» و «گریوان» بجنورد و نیز مناطق حاشیهای بجنورد گزارش شده و البته در شهرستانهای جاجرم و مانه وسملقان، ازدواج دختران در روستاها بوده است.
بدخشان با بیان اینکه ازدواج زودهنگام دختران بیشتر در خانوادههای بیبضاعت که مشکل مالی دارند، اتفاق افتاده، اظهارکرد: با وجود اینکه آموزش و پرورش برای تامین و تهیه کتاب و بستههای آموزشی و حتی در مواردی لباس مدرسه و پوشاک دانش آموزن اقدام میکند، اما خانوادهها به علت مشکلات مالی دختران را وادار به ازدواج میکنند.
خراسان شمالی در رده پنجم ازدواج زودهنگام دختران
مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری خراسان شمالی نیز گفت: این استان به لحاظ آمار ازدواج زودهنگام دختران در رده پنجم کشور قرار دارد.
محمدتقی آریان اظهارکرد: ازدواج در سن پایین سبب میشود تا دختران به علت ضعف جسمانی در معرض مشکلات مختلف از جمله بیماریهای مربوط به بارداری قرار گیرند.
وی افزود: علاوه بر آن ازدواج زودهنگام دختران با توجه به نداشتن بلوغ فکری و ناآگاهی، آنان را در معرض افسردگی و بیماریهای روحی و روانی قرار میدهد.
آریان با اشاره به اینکه ثبت محضری و قانونی ازدواج برای دختران زیر ۱۵ سال ممنوع است، ادامه داد: در بسیاری از مناطق ازدواجها ثبت محضری نمیشود و یا در شرایطی با حکم قضایی، ثبت ازدواج انجام میشود.
وی در باره عوامل ازدواج زودهنگام دختران گفت: یکی از علتها، فرهنگ حاکم بر جامعه است و این نگاه که اگر دختر در سن ۸ تا ۱۳ سالگی ازدواج نکند باید با مردان مسن ازدواج کند و یا زن دوم شود، سبب میشود دختران در سن پایین راهی خانه بخت شوند.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری خراسان شمالی گفت: بعضا نیز به دختران اجازه تحصیل داده نمیشود و یا امکان تحصیل برایشان فراهم نیست و این امر زمینه ساز ازدواج آنان میشود.
وی اظهارکرد: فقر اقتصادی خانواده ها، بالا بودن جمعیت خانواده و نداشتن درآمد کافی برای تامین معیشت آنان، والدین را بر آن داشته تا دختران را زودتر شوهر دهند و از فشار اقتصادی بکاهند.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری خراسان شمالی خاطرنشان کرد: بیشترین ازدواجهای زودهنگام استان در بجنورد و راز و جرگلان گزارش شده و البته این پدیده در برخی مناطق شیروان و مانه و سملقان هم وجود دارد.
استان ۸۶۳ هزار نفری خراسان شمالی در شمال شرق کشور قرار دارد که حدود ۴۴ درصد از جمعیت این استان در روستاها ساکن هستند.
۳۷ تا ۴۲ درصد اشتغال خراسان شمالی در حوزه کشاورزی است و این استان در بسیاری از شاخصهای توسعه در ردههای آخر کشور قرار دارد.
منبع: ایرنا
ارسال نظر