دلیلی برای واردات خودروی کارکرده وجود ندارد / خبر مهم درباره نوسازی ناوگان اتوبوس

حمل‌ونقل عمومی در کشور و همچنین در کلانشهر تهران، مدتی می‌شود که از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست و همانطور که روزانه شاهد آن هستیم، مشکلات در اتوبوسرانی و همچنین مترو، به وضوح دیده می‌شود. مشکلات در بخش خطوط ویژه اتوبوسرانی ( بی‌آر تی ) سبب شده است تا شهروندان، میل و اشتیاق خود را برای استفاده از این اتوبوس‌ها از دست داده و مترو را جایگزین کنند.

نگهداری غیر اصولی از اتوبوس‌ها  بی‌آر تی  سبب شده است تا تعداد بسیار بالایی اتوبوس از چرخه فعالیت خارج شود و این ناوگان با تعداد کمی به فعالیت خود ادامه دهد. همین اتفاق باعث شد تا زمانبندی ورود اتوبوس به ایستگاه‌ها تغییر پیدا کند و شهروندان مدت زمان بسیاری را در انتظار رسیدن اتوبوس منتظر بمانند.

در این میان، صحبت‌های بسیاری از ورود اتوبوس‌های دست دوم خارجی به کشور مطرح شد تا شاید بخشی از مشکلات در این حوزه برطرف شود اما این طرح مخالف‌هایی را هم داشت. بسیاری از مسئولان بر این باور هستند که خودروهای کارکرده کشورهای دیگر، مناسب مردم ایران نیست و مردم ایران شایسته استفاده از بهترین‌ها هستند.

اقدامات موثری برای نگهداری اتوبوس‌ها انجام نشد

جعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران با حضور در موسسه صمت، گفتگویی با خبرنگار حوزه خودرو گسترش نیوز داشت. مشروح این گفتگو را در ادامه می‌خوانید.

تشکری هاشمی، درباره خط ویژه اتوبوس و ساماندهی خطوط ویژه اظهار کرد: همانطور که در جریان هستید، در طول سال‌های ۸۶ تا ۹۶، مجموعا ۱۹۸ کیلومتر خطوط اتوبوس‌های تند رو در تهران راه‌اندازی شد. به عنوان یک بعد حمل‌ونقلی انبوه بری که به دلیل جداسازی مسیر رفت و برگشت شهروندان، بسیار دارای جذابیت بود و از این وسیله حمل‌ونقل عمومی خیلی خوب استقبال می‌شد.

تشکری هاشمی ادامه داد: متاسفانه در طول سال‌های ۹۶ تا ۱۴۰۲، این ناوگان در اثر کارکردهای زیاد به تعمیرات نیاز پیدا کردند و بعضا فرسوده شدند. باید این نکته را مدنظر داشت که متاسفانه اقدام موثری در راستای تعمیرات این اتوبوس‌ها انجام نشد. محصول چنین اتفاقی این بود که از مجموع ۱۱۵۰ دستگاه اتوبوس ۲ کابین تندرو، امروز به حدود ۳۳۰ دستگاه رسیده‌اند. باید گفت، تقریبا حدود ۷۵ درصد ناوگان غیر فعال شدند.

وی افزود: با وجود این اتفاق، طبیعی خواهد بود که سرفاصله‌ها زیاد شود و عملا باعث از بین رفتن جذابیت این ناوگان حمل‌ونقل عمومی شود. اقدامی که ما درسال گذشته آن را دنبال و به شهرداری تاکید کردیم، در مرحله اول تعمیرات این اتوبوس‌ها بود. این اتوبوس‌ها از بهترین قطعات اصلی در ساخت استفاده شده است. موتور، گیربکس و حتی طراحی اتاق از بهترین برند‌های دنیا استفاده شده است اما باید گفت نگهداری از این اتوبوس‌ها به شکل مطلوبی انجام نشد.

عضو شورای شهر تهران در ادامه این گفت‌وگو عنوان کرد: آنچه ما تصمیم گرفتیم و در شورا مصوب کردیم، این بود که اولویت اول را در تعمیر این اتوبوس‌ها قرار دهند و ما بتوانیم با تعمیرات اصولی، این ناوگان را مجدد به خدمت برگردانیم.

تشکری هاشمی گفت: دومین اقدام، خرید اتوبوس‌های جدید برای تهران بود. همانطور که درجریان هستید ما حدود ۷۶۰۰ میلیارد تومان، فقط برای سال ۱۴۰۲ منابعی گذاشته‌ایم تا اتوبوس‌های تک کابین و ۲ کابین و ۳ کابین را خریداری کنند و به ناوگان اتوبوسرانی تهران اضافه کنند. با این تمهیدات ( تعمیرات و ورود ناوگان جدید ) پیش‌بینی ما این است که ما به همان شرایط ایده آل که در گذشته داشته‌ایم برسیم و این امر بتواند آن سهم جدی که در حمل‌ونقل عمومی داشت را مجدد محقق کند.

عقد قرارداد برای ساخت اتوبوس داخلی

تشکری هاشمی درپاسخ به این سوال که اتوبوس‌های جدید وارداتی هستند یا ساخت داخل اظهار کرد: تاکید ما بر این بود، تا جایی که شرکت‌های خودروساز داخلی ظرفیت و توان تولید را دارند، اولویت را با شرکت‌های داخلی قرار دهیم. برهمین اساس، قراردادی با شرکت عقاب افشان برای ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس و همچنین با شرکت اسنا برای ۵۰۰ دستگاه اتوبوس قرارداد منعقد کرده‌ایم. با شرکت‌های دیگری مانند ایران خودرو دیزل صحبت هایی صورت گرفته است اما همچنان به مرحله انعقاد قرارداد نرسیده‌ایم.

وی افزود: مبنای ما این است که حداکثر ظرفیت تولید داخلی، به عنوان اقدام اولیه صورت گیرد و محصول تولید‌کننده داخلی بر روی زمین نماند ظرفیت خالی نداشته باشد اما باید گفت که مازاد بر ظرفیت تولید داخلی، باید اقدامات برای واردات صورت گیرد.

رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران ادامه داد: باید گفت، محصولات بسیار خوبی در دنیا ساخته می‌شود و این کشورها آمادگی دارند تا محصول خود را به ایران صادر کنند. ما می‌توانیم مردم را منتظر نگذاریم تا خودروسازان داخلی بخواهند ظرف مدت ۵ سال محصول خود را به ما ارائه دهند. ما کسری برنامه سال ۱۴۰۲ خودمان را می‌توانیم از خرید خارجی، تامین کنیم. اما بر این موضوع تاکید داریم که اتوبوس‌های دست دوم، جایگزین مناسبی نیستند. تاکید ما بر خرید اتوبوس‌های جدید با برند‌های معتبر است که شهروندان اتوبوس‌های با کیفیت سوار شوند و این وسیله حمل‌ونقل عمومی را مورد استقبال قرار دهند.

تشکری هاشمی، درباره تاکسی‌های فرسوده و واردات خودروهای کارکرده و استفاده در ناوگان تاکسیرانی گفت: من نمی‌دانم فلسفه واردات خودروهای کارکرده از کجاست و چه کسانی به این نتیجه رسیده‌اند که مردم ما باید از خودروهای مستعمل دیگران استفاده کنند. خودرویی که سال‌ها در کشور دیگری استفاده شده و دیگر برایشان قابل استفاده نبوده را بخواهند به ما واگذار کنند. چنین چیزی از لحاظ اجتماعی و عرف مردمی و ملی پذیرفته نخواهد بود که ما به دنبال دست دوم‌ها و از رده خارج کشورهای دیگر برویم.

خودروی دست دوم خارجی صرفه اقتصادی ندارد

عضو شورای شهر تهران ادامه داد: باید گفت از لحاظ اقتصادی نیز به صرفه نخواهد بود. ممکن است این خودروی کارکرده ظاهر خوبی داشته باشد اما دوام و عمر کافی را نخواهد داشت و بدتر از این ها، خودروهای وارداتی از برندهای متفاوتی خواهند بود که بحث تعمیرات، نگهداری و قطعات یدکی، مشکلات بسیاری را به همراه خواهد داشت. این درحالیست که اگر ما همراهی و مساعت دولت را داشته باشیم، نرخ خرید خودروها آنچنان که احساس می‌شود ما پول و منابع نداریم نیست. کافیست مسیر بر روی خریداران داخلی باز شود و خریداران بتوانند محصولات مورد نظر خود را از تامین‌کنندگان معتبر دنیا خریداری کنند.

وی افزود: تصور بر این است که خرید خودروهای جدید سبب می‌شود تا عظت مردم حفظ شود. با مجوز دولت و درصورتی که بخواهند این نرخ ارزان تمام شود، می‌توانند سود بازرگانی و همچنین مالیات بر ارزش افزوده را مورد معافیت قرار دهند نه اینکه ما بخواهیم با حفظ این هزینه‌ها بگوییم خودروی دست دوم وارد کنیم چون توان خرید خودروی جدید را نداریم. اگر سود بازرگانی و حقوق گمرکی مورد معافیت قرار گیرد، اطمیانان می‌دهیم که محصولات با کیفیت و همچنین ارزان تر از محصولات داخلی، قابل خریداری باشد.

دست دوم‌های خارجی بهتر از کیفیت محصولات داخلی است. حتی اگر تخفیف در سودبانکی و معالیت بر ارزش افزوده هم اعمال نشود، نرخ تمام شده این خودروها، قطعا قابل رقابت با خودروهای داخلی خواهند بود.

تشکری هاشمی گفت: من هیچ دلیلی ندیده‌ام که ما مجبور باشیم خودروی دست دوم خارجی خریداری کنیم. اول پیشنهاد دهنده‌ها، دلیل قانع‌کننده خود را ارائه دهند که چرا باید خودرو دست دوم خریداری شود، بعد بنده خواهم گفت که دست دوم‌های خارجی بهتر از کیفیت محصولات داخلی است و برای نوع خارجی هم هیچ مشکلی نداریم. حتی اگر تخفیف در سودبانکی و معافیت بر ارزش افزوده هم اعمال نشود، نرخ تمام شده این خودروها، قطعا قابل رقابت با خودروهای داخلی خواهند بود.

رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران خاطرنشان کرد: آنچه که متاسفانه جای تعجب دارد این است ما نمی‌دانیم چه اتفاقی می‌افتد تا خودرویی که به صورت تک فروشی در دنیا فروخته می‌شود و حتی هزینه حمل‌ونقل را هم به آن اضافه می‌کنیم، ۲برابر و گاهی بیشتر از آنچه در دنیا وجود دارد به‌دست ما می‌رسد و ما می‌گوییم که گران است. ما باید ببینیم که چرا گران است؟ چا اتفاقی می‌افتد و چه واسطه هایی وجود دارد که مردم باید تاوان مافع واسطه هارا به گونه‌ای بدهند که امروز خودروی ما حتی نسبت به پرداخت تمام هزینه‌ها تا ۲ برابر نرخ به‌دست ما می‌رسد. این مسئله را اگر بتوانیم برطرف کنیم، خیلی از مشکلات برطرف خواهد شد.

موتور برقی جاگزین مناسب

عضو شورای شهر تهران درباره حضور موتورسیکلت‌ها و موتورهای برقی گفت: بخشی از مشکلات موتورسواران مربوط به تخلفات و بی‌نظمی و بخش دیگر مربوط به آلودگی صدا، ایمنی پایین و نبود استانداردهای لازم است. تصور بر این است که در بخش دوم، به صورت جدی پیگیری نشده و کسی هم ورود به این بخش پیدا نکرده است. تلاش‌های بسیاری در سال‌های گذشته صورت گرفته تا بتوانیم موتورسیکلت برقی را وارد چرخه حمل‌ونقل کنیم. تلاش‌های بسیاری صورت گرفت و نمونه هایی توسط شرکت‌های سازنده به ایران وارد شد و همچنین شرکت‌های داخلی بسیار تلاش کردند تا محصولات خوبی بسازند. اما یک دوره توقف و رها شده‌ای را در ارتباط با بحث موتورسیکلت‌های برقی داشتیم.

وی گفت: در بودجه امسال ما ۶۲۰ میلیارد تومان برای کمک به خرید موتورسیکلت برقی قرار داده‌ایم. سیاست‌های تشویقی در اختیار مردم قرار دادیم تا شهروندان از این مدل موتورها استفاده کنند. این امر سبب می‌شود تا مصرف سوخت در کشور کم‌تر شود. همچنین تاثیر بسیار بالایی در کاهش آلودگی هوا و مخاطرات رانندگی دارد.

رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران افزود: ما باید موتورسیکلت‌هایی را در اختیار شهروندان قرار دهیم که امکان حرکات نا متعارف با موتورسیکلت وجود نداشته باشد. برای مثال استفاده از موتور‌های برقی سبب خواهد شد تا بار نا متعارفی که الان شاهد هستیم با دیگر موتورسیکلت‌ها حمل می‌شود، توسط موتور برقی امکان‌پذیر نخواهد بود. زمانی که این موتورسیکلت‌ها جایگزین شوند، رفتارهای ناهنجار کم تر اتفاق خواهد افتاد.

تشکری هاشمی گفت: زمانی که یک موتورسیکلت با استانداردهای اصولی در اختیار مردم قرار گیرد، مردم خودشان را با این استاندارد‌ها تطبیق خواهند داد. برای مثال کلاه ایمنی خیلی بیشتر مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

وی افزود: بخشی از این تخلف‌های موتورسیکلت‌ها به اقدامات پلیس، سیستم قضایی و اقدامات حوزه قانون‌گذاری بر می‌گردد که تمام این‌ها باید باهم ترکیب شوند. به نظر می‌رسد مبلغ جریمه اهمیت چندانی ندارد. آنچه اهمیت دارد این است که متخلف بداند، تحرکاتش حتما دیده خواهد شد و مورد توجه عوامل پلیس قرار خواهد گرفت و باید پاسخگو رفتارش باشد.

استفاده از سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند می‌تواند کمک بسیار بزرگی برای ما باشد. سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند بسیاری از رفتارهای ناهنجار را به حداقل برساند. باید گفت قوانین ما نقش بازدارندگی ندارند و اختیارات عوامل پلیس در برخورد با این نوع تخلفات محدود است. باید گفت عادت به وضعیت موجود باید از ذهن‌ها پاک شود. بپذیریم که وضعیت مطلوب نیست و این رفتار زیبنده مردم با تمدن بالا نیست. قوه قضاییه و نیروهای انتظامی به همراه تجهیزات و امکانات می‌تواند کمک بزرگی به دیده شدن متخلف کند. همچنین تغییر استانداردها، می‌تواند کمک بزرگی به وضعیت حمل‌ونقل کند. استانداردهای موتورسیکلت برقی به گونه‌ای نیست که بتوان تخلف‌هایی را انجام داد.