چرا تایپیست مشتری خود را نمی‌بیند؟

شرکت‌ها شصت تا هشتاد درصد هزینه سفارشات را برای خود نگه می‌دارند و فقط بیست تا چهل درصد آن نصیب تایپیست می‌شود.

گسترش نیوز: کافی است به بخش کار و استخدام سایت‌هایی مثل دیوار نگاهی بیندازید تا حجم زیادی از آگهی‌های تایپیست نیازمندیم را ببینید. بیشتر آگهی‌دهندگان تایپیست پاره‌وقت می‌خواهند. بیشتر آنها به شرکت‌هایی تعلق دارند که خدمات تایپ و ترجمه ارائه می‌کنند. تعداد اندکی هم دنبال تایپیست تمام‌وقت هستند. با چند تایی از آنها تماس می‌گیرم. صفحه‌ای پنج هزار تومان حداکثر دستمزدی است که برای تایپ یک صفحه پرداخت می‌شود. با این ترتیب برای داشتن روزی پنجاه‌هزار تومان درآمد یعنی کف حقوقی که وزارت کار برای هرروز کار در نظر گرفته است باید حداقل صد صفحه تایپ کنید. البته شرکت‌ها هر دویست و پنجاه کلمه را یک صفحه حساب می‌کنند, مقداری ناچیز برای شغلی که هیچ امنیت شغلی ندارند و با کمردرد و ساعت‌ها زل زدن به صفحه رایانه همراه است. یکی از آگهی‌دهندگان می‌گوید که در ازای هر روز تاخیر در انجام و تحویل سفارش مشتری ده درصد از دستمزد کسر می‌شود.

آگهی‌دهندگان آن‌طور که خود ادعا می‌کنند سی تا چهل درصد سفارش‌ها را برای خود برمی‌دارند. اگر واقعاً این‌گونه باشد پس هزینه تایپ یک صفحه فارسی (بدون جدول, فرمول و ...) باید هشتصد تا هزار تومان باشد.

اما پرس و جوی من چیز دیگری را نشان می‌دهد. بازار تایپ و قیمت‌های آن هیچ فرمول مشخصی ندارد اما حداقل و حداکثر مشخص است: حداقل دو و حداکثر سه هزار تومان. طبق آخرین نرخ نامه منتشر شده توسط اتحادیه نرخ تایپ پنج هزار تومان است اما بیشتر شرکت‌هایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند بین هزار و پانصد تا سه هزار تومان دریافت می‌کنند. داوود دهخدا چندی پیش در گفتگو با گسترش نیوز گفته بود: «درست است که نرخ تایپ پنج هزار تومان است اما رقم نهایی به توافق بین تایپیست و مشتری یا کارفرما بستگی دارد و آنها می‌توانند روی هم رقمی توافق کنند. ۵ هزار تومان فقط یک عدد پیشنهادی است».

با یک حساب سرانگشتی به این نتیجه می‌رسید که شرکت‌ها شصت تا هشتاد درصد هزینه سفارشات را برای خود نگه می‌دارند و فقط بیست تا چهل درصد آن نصیب تایپیست می‌شود. حالا حکمت جمله‌ای که یکی از آگهی‌دهندگان با جدیت به من می‌گوید را درک می‌کنم: «نوشتن شماره تلفن, ایمیل, آدرس تلگرامی در سفارش مشتری ممنوع است و با تایپیستی که از این کارها کند قطع همکاری می‌کنیم». سود سرشار شرکت‌های خدمات تایپ و ترجمه فقط زمانی تضمین می‌شود که مشتری و تایپیست یا مترجم همدیگر را نبینند. این ترفند در کنار سیل عظیم افرادی که در این شرایط اقتصادی نتوانسته‌اند کار بهتر و مطمئن‌تری برای خود دست‌وپا کند باعث می‌شود که این بازار پرسود همچنان پابرجا باشد. این بهره‌کشی و استثمار آشکار در شرایطی که لشکر تایپیست‌ها (بیشتر آنها را دانشجویان و خانم‌های خانه‌دار تشکیل می‌دهند) هیچ تشکل یا اتحادیه صنفی که حامی آنها باشد ندارند همچنان ادامه خواهد داشت.