هند در آخرین لحظه تحریم‌ها میلیون‌ها دلار به ایران تزریق کرد
هند پس از سال‌ها توقف، بار دیگر خرید نفت خام و فرآورده‌های نفتی از ایران را از سر گرفت و در هفت ماه نخست ۲۰۲۵، بیش از ۲۰۵ میلیون دلار تجارت نفتی با ایران انجام داد. این اقدام که نشانه‌ای از کاهش نفوذ تحریم‌های آمریکا تلقی می‌شود، با پیشنهاد دهلی‌نو برای جایگزینی نفت ایران و ونزوئلا به جای روسیه همراه شده است. آیا این تحول، نقطه عطفی در دیپلماسی اقتصادی ایران خواهد بود؟
بر اساس آمار وزارت بازرگانی و صنعت هند، این کشور در سال ۲۰۲۵ یک محموله نفت خام به ارزش ۱۱۱ میلیون دلار و ۹۴ میلیون دلار فرآورده نفتی از ایران وارد کرده است. مجموع صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی ایران به هند در هفت ماهه نخست سال به ۲۰۵ میلیون دلار رسید که ۵۴ درصد از کل صادرات ایران به این کشور را تشکیل می‌دهد.
دور زدن تحریم‌ها؛ دیپلماسی فعال ایران
هند از سال ۲۰۱۸ و پس از خروج آمریکا از برجام، تحت فشار واشنگتن خرید نفت از ایران را متوقف کرده بود. اما ازسرگیری واردات نفت نشان‌دهنده فاصله‌گیری تدریجی دهلی‌نو از سیاست‌های تحریمی آمریکا است. گزارش‌ها حاکی است که هند به آمریکا پیشنهاد داده در ازای کاهش خرید نفت از روسیه، امکان خرید از ایران و ونزوئلا را فراهم کند، نشانه‌ای از موفقیت ایران در تنوع‌بخشی به شرکای تجاری خود.
مکانیسم ماشه؛ اثری روانی یا واقعی؟
فعال‌سازی مکانیسم ماشه در سال ۲۰۲۵، بیشتر اثری روانی بر بازارهای داخلی ایران داشته تا اختلال در صادرات نفت. ثبات نسبی در کانال‌های صادراتی انرژی، به ایران امکان می‌دهد تا برنامه‌ریزی بلندمدت‌تری برای سایر بخش‌های اقتصاد خود انجام دهد. این امر نشان‌دهنده توان دیپلماسی ایران در حفظ فضای مانور در برابر فشارهای بین‌المللی است.
آینده تجارت نفت ایران و هند
ازسرگیری واردات نفت هند از ایران، نه‌تنها گامی مهم در تقویت روابط اقتصادی دو کشور است، بلکه پیامی روشن به جامعه جهانی درباره کاهش اثربخشی تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا دارد. این تحول می‌تواند زمینه‌ساز گسترش همکاری‌های تجاری ایران با سایر شرکا باشد و به اقتصاد کشور ثبات بیشتری ببخشد.
