عبور از سنت‌ها در مسیر روابط‌‌ عمومی بدون مرز

در طول تاریخ و خصوصاً در دو دهه اخیر، تعاریف بی‌شماری از روابط عمومی در ایران و جهان ارائه شده است. روابط‌عمومی و تعاریف آن هرروز، به موازات تحولات سازمانی و مدیریتی توسعه ارتباطات و رسانه‌ها و به تبع آن مناسبات بین اشخاص حقیقی و حقوقی با یکدیگر؛ دستخوش دگرگونی و تغییر شکل می‌شود.

بنابراین در ارتباط با انقلاب ارتباطات و اطلاعات، نباید بر تعریفی ثابت پافشاری کرد و تصادفاً انعطاف‌پذیری متناسب با محیط و شرایط، از ویژگی‌های همیشگی روابط عمومی‌ها بوده است.

پذیرش مهم‌ترین حقیقت یعنی این گزاره که «به روز شدن توانایی و ظرفیت‌های تخصصی روابط عمومی، تنها راه حیات و بقای این عرصه است»، تلنگری جدی بر پیکره روابط‌عمومی‌های پویا تلقی می‌شود؛ به این معنا که روابط عمومی زنده در چارچوب روش‌های سنتی نمی‌گنجد و آنها که شیوه‌ها و تعاریف سنتی را همچنان الگوی رفتاری خود می‌دانند در اشتباهی فاحش طی طریق می‌کنند؛ زیرا در تحولات لحظه‌به‌لحظه جهانی، شاهد تولید و تولد انواع و اقسام ابزارها و شیوه‌های نوین ارتباطی هستیم و این موضوع، همگرایی در حوزه روابط عمومی را تسری می‌بخشند.

مارک زاکربرگ Mark Zuckerberg مدیر فیس بوک، آدام موسری Adam Mosseri مدیر تولید اینستاگرام، جک درسی Jack Dorsey از خالقان توییتر، ایلان ماسک، خالق تفکر و مدیر پروژه استار لینک، پل دیویسن Paul Davidson و روهان ست rohan set مدیران عامل کلاب هاوس و بسیاری از موثرترین مدیران توسعه روابط انسانی و روابط عمومی در سطح ملی و جهانی (برای ملیت‌های گوناگون) در تحقق علمی به نام روابط عمومی چه سهم و نقشی را ایفا کردند؟ امروز به عنوان یکی از شاگردان عرصه ارتباطات و روابط عمومی و رسانه به تعریف جدید انجمن متخصصان روابط عمومی فکر می‌کردم«روابط عمومی عبارت است از مدیریت تعامل و تفاهم میان سازمان و ذینفعان که به تضمین منافع مشترک و اعتماد متقابل می‌انجامد و موجب افزایش اعتبار و رضایت طرفین می‌شود.» وسوالی که مطرح می شود آن است که آیا این تعریف، تعریفی کامل و جامعی برای روابط عمومی در سال ۲۰۲۲است؟

با احترام کامل به تمام اساتید و پیشکسوتان این حرفه ،  اگر موجب رنجش پیشکسوتان بزرگوار که پرچمداران اصلی این حوزه هستند نشود، باید سوال کرد: در روزگاری که میلیون ها شیوه ارتباطی و رسانه ای امکان سرعت و توسعه نامحدود روابط انسانی و روابط عمومی را فراهم کرده اند ، در زمانی که ایلان ماسک به یکپارچه کردن ارتباطات و روابط‌عمومی جهانی از طریق استقرار صدها یا هزاران ماهواره در اطراف کره زمین اقدام نموده است و در توییتر به دنبال انقلاب جدیدی در ارتباطات و روابط عمومی به وسعت تمام جهان است؛ ما در حوزه روابط عمومی بدون مرز، درکجای جهان ایستادیم؟

آیا نگاه سنتی، باورهای سنتی، قواعد سنتی، روابط سنتی، تفکر سنتی، عملکرد سنتی و مدیریت سنتی در ارتباطات و روابط عمومی‌های سنتی اصولا در سال ۲۰۲۲ برای اقدامات نوآورانه، جسورانه و تحول‌گرایانه، قادر به تصمیم‌گیری صحیح خواهد بود؟

آیا در بین عملکرد حرفه ای  مدیران ارشد حوزه ارتباطات و روابط عمومی و رسانه‌هایی که امروزه نقاط اشتراک و همپوشانی‌های مختلفی در آنها وجود دارد و آنقدر به یکدیگر وابسته‌اند که می‌توان آنها را یک خانواده تلقی کرد،‌ نیاز به ایجاد تحولی زیربنایی و به روز شدن ساختاری احساس نمی‌شود؟ آیا امروز روابط عمومی‌های ما در ایران خود را با استاندارد‌های جهانی منطبق می‌بینند و به تمامی استراتژی‌ها، تاکتیک‌ها و تکنیک‌های مدرن مسلط و مجهز هستند؟

طبق تعریف اعلام شده از سوی مراجع عالی دولتی، روابط‌عمومی به لحاظ شان و جایگاه «نزدیک‌ترین فرد به عالی‌ترین مقام سازمان به شمار می‌آید». آری، روابط عمومی باید به لحاظ وزن و جایگاه واقعی مدیران و نهاد روابط‌عمومی در چارت سازمانی همتراز مدیران عالی باشد اما آیا در حال حاضر چنین است و همه مدیران روابط عمومی حال حاضر خود را در این قد و قواره می بینند؟

به نظر می‌رسد جایگاه و پایگاه ارتباطات و روابط عمومی پیشرو ، نه صرفاً با تکیه بر عنوان و پست تعریف شده سازمانی و نه صرفاً از طریق سابقه فعالیت یا تحصیل در این رشته، بلکه علاوه بر موارد فوق ، از طریق عمق و وسعت نگاه و دقت و واکنش به پیرامون و از طریق تحلیل صحیح و عملکرد حرفه‌ای قابل دسترسی خواهد بود. ضمن اینکه تغییر و تحول در مدیریت روابط عمومی سازمان‌ها از رهگذر، شناخت شیوه‌های نوین و تفکر نوآورانه و قابل اجرا و شجاعت اقدام و قدرت و اراده ، عمل و پذیرش آثارو تبعات مقطعی اصلاح و بروز رسانی و نوسازی ، مفهوم می‌یابد و میسر می‌شود. امروز کشور ما بیش از همیشه به روابط عمومی‌های میان سال و جوان، متخصص، متعهد و شجاع نیاز دارد تا در سایه راهنمایی و حمایت پیش کسوتان ، به معنای واقعی کلمه قلب تپنده سازمان باشد. به تعبیر دیگر؛ عبور از سنت‌ها یعنی حرکت در مسیر روابط عمومی بدون مرز.