صنعت گردشگری ایران در موقعیت ممتاز

با گذشت ۵۰ ماه از خروج یک‌جانبه امریکا از برجام در ۱۸ اردیبهشت ۹۷ (۹ می۲۰۱۸)، هم اینک در فضای بین‌الملل امیدهایی برای احیای مجدد برجام شکل گرفته است. از آنجا که گردشگری جزء صنایعی است که تقریبا بلافاصله تحت تاثیر اثرات احیای برجام قرار خواهد گرفت، لذا نحوه مواجهه با این رویداد در حوزه گردشگری نیازمند تدبیر بیشتری است.

مهمترین هدف تحریم امریکایی‌ها این بود تا کشورمان را از یک الگوی توسعه، به عبرتی برای کشورهای مستقل تبدیل سازند؛ اما پیچیدگی تجارت جهانی و اتخاذ برخی سیاست‌های اثرگذار داخلی و همچنین اثرات جنگ اوکراین صحنه بازی امریکایی‌ها را به نفع کشورمان تغییر داده است.

اگر آن‌گونه که از فهوای رسانه‌های مستقل برمی‌آید توافق قریب‌الوقوع برجام تحقق یابد، آنگاه شرایط برای صنعت گردشگری حداقل در حوزه پولی و بانکی گردشگری به ویژه در اتصال سیستم بانکی به شبکه سوییفت و گشایش اعتبارات بین‌المللی( ال‌سی) برای طرح‌های زیرساختی گردشگری و امکان استفاده از منابع مالی بلوکه آزاد شده و هدایت بخشی از آنها به سوی ساخت و تجهیز تاسیسات گردشگری وفق مراد خواهد بود.

همچنین ایجاد زیرساخت الکترونیکی برای استفاده گردشگران از کارت‌های اعتباری بین‌المللی و شبکه‌های جهانی رزرواسیون، برقراری پوشش کامل بیمه‌های بین‌المللی و رفع مشکلات خرید، ورود و صدور کالا و خدمات وابسته به گردشگری مانند صنایع‌دستی در حوزه پولی و بانکی گردشگری از دیگر نتایج اثربخش و قابل پیش‌بینی این توافق است.

البته احیای برجام در حوزه بازرگانی گردشگری هم بی‌تاثیر نخواهد بود، هدایت شرکت‌های خارجی برای همکاری در صدور کالا، خدمات و سرمایه به ایران، کاهش هزینه و عوارض و مالیات در تامین تجهیزات مورد نیاز واحدهای گردشگری و خرید وسائط حمل‌ونقل مناسب از جمله هواپیماها و ورود آنها به بازار خدمات گردشگری هم از مواردی است که باید از احیای برجام انتظار داشت.

بی تردید پس از احیای برجام استفاده از خطوط اعتباری کمک‌های فنی و اعتباری برای بخش گردشگری نسبت به ۵۰ ماه گذشته تسهیل می‌شود و قطعا برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی که بازار خاورمیانه‌ای آنها در سال‌های اخیر بشدت لطمه دیده است، مشوق هایی تعیین و در نظر گرفته می‌شود. این در حالی است که شرکت‌های بین‌المللی بزرگ و برندهای مشهور جهت حضور در بازار گردشگری ایران ترغیب و از سرمایه‌گذاران خُرد ایرانی در برابر سرمایه‌گذاری‌های بزرگ خارجی باید حمایت شود اگر شاخص شرکت‌های بین‌المللی برای ورود به بازار تاسیسات گردشگری ایران باید بازبینی و گواهینامه‌های استاندارد اعطا شود.

اما احیای برجام در حوزه گسترش بازار و بازاریابی گردشگری تحولاتی را ایجاد خواهد کرد، به طور مثال گردشگری‌های تخصص مانند گردشگری سلامت توسعه می‌یابد و تجهیزات مورد نیاز آن به راحتی تامین خواهد شد. از طرفی با کاهش ایران‌هراسی و رخ نمودن تصویر جدید از ایران بازارهای سنتی ایران در اروپا احیا می‌شود، علاوه بر سهولت ورود هرچه بیشتر ایرانیان مقیم خارج از کشور، از نظر مقررات ورودی و تشریفات گمرکی و فرودگاهی ورود گردشگران خارجی به کشور تسهیل می‌شود.

همزمانی رفع تحریم‌ها با فروکش کردن بیماری کرونا در سطح جهانی به طور مضاعفی صنعت گردشگری ایران را در موقعیت ممتازی قرار می‌دهد تا این صنعت با احیای بازار بین‌المللی خود، فرصتی برای بازنگری سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های داخلی را نیز به‌دست آورد. مهم‌ترین اقدامات متصور در این حوزه بازسازی تصویر ایران و ترسیم چهره واقعی از کشورمان خواهد بود.