تاریخچه ای از شکل گیری تهران / چرا همه عاشق شهر دودی هستند؟

درواقع آلودگی این کلانشهر، همیشه تاثیر خود را بر روی جاذبه‌های گردشگری هم گذاشته است. باید گفت که این شهر در میان هیاهو، شلوغی و ترافیک خود غرق شده است. این کلاشهر قدمت بالایی دارد و گفته می‌شود در زمان‌های نه چندان دور آب و هوای بسیار خوبی داشته است.

روزگاری تهران سرسبز بوده است

تهران یا در اصطلاح قدیمی ( طهران ) مناطق سرسبز و مکان‌های دیدنی بسیاری دارد که البته باید گفت به واطسه زیاد شدن خودروها و همچنین بنزین بی‌کیفیت و افزایش شهر نشینی، فضای سبز آنچنانی برای تهران نمانده است. درواقع باید گفت تهران که روزی سرسبز بوده و باغ‌های بسیاری داشته است، درحال‌حاضر در آستانه نابودی فضای سبز پایتخت هستیم.

طبق شواهد تاریخی که وجود دارد، گفته می‌شود قدمت تهران به چیزی حدود ۷هزار سال می‌رسد. همچنین طبق گفته ها، در هنگام یورش مغولان، بسیاری از مردم ری به تهران، که در آن دوره از آبادی‌های سرسبز و پرجمعیت شمال ری بوده، مهاجرت می‌کنند. تهران، در دوره صفوی، به عنوان یکی از آبادی‌های بسیار سرسبز شناخته می‌شد. در دوران شاه طهماسب اول، باتوجه به آنکه تهران بسیار خوش و آب و هوا بود، شاه صفوی دستور می‌دهد تا در تهران برایش اقامتگاه و برج و بارویی درخور شاه‌نشین صفوی، گرداگرد شهر ساخته شود.

می‌توان این دوره را ( دوره صفوی ) آغاز تبدیل تهران از آبادی به شهر نامید. طبق شواهد تاریخی از ٢٣٠ سال قبل، شاه قاجار، آقا محمد خان قاجار، روز یکشنبه، سال ۱۱۷۴ قمری، هم‌زمان با روز عید نوروز در کاخ گلستان تاج سلطنت ایران را بر سر گذاشت و تهران را مرکز پادشاهی خود قرار داد. اگرچه در آن روزها، حتی تصورش را هم نمی‌کرد که چنین تصمیمی، روزی کلانشهری با این عظمت را به وجود آورد که جمعیت بسیار بالایی در آن زندگی کنند. درگذشته تهران با عنوان دارالخلافه شناخته می‌شد. به‌ویژه آنکه در زمان سلطنت ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه، مرکز پادشاهی ممالک محروسه ایران به «دارالخلافه ناصری» و «دارالخلافه مظفری» شهرت داشت.

انتخاب تهران به عنوان پایتخت

در مردادماه ۱۲۸۵ فرمان برپایی مشروطیت به امضای مظفرالدین شاه قاجار رسید و نخستین جلسه مجلس شورای ملی در ۱۴ مهر همان سال در کاخ گلستان و در حضور شاه قاجار تشکیل شد. به‌دنبال تشکیل نخستین دوره مجلس شورای ملی، قانون اساسی ایران نیز تصویب و تهران به طور رسمی و قانونی به پایتخت ایران انتخاب شد.

درباره ریشه نام تهران، نظرهای متفاوتی وجود دارد. به نظر افراد بسیاری، تهران یعنی دامنه گرم در مقابل شمیران که دامنه سرد محسوب می‌شود. برخی بر این باور هستند که سراسر دشت پهناوری که امروز تهران بزرگ خوانده می‌شود، در میان کوه‌های اطراف، گود به نظر می‌رسید و بدین سبب «تَهِ ران» نامیده شد. تعدادی نیز تهران را (تَهِ ران) می‌دانند چون در گذشته به هنگام حمله دزدان و دشمنان، مردم به انتهای خانه‌های مانند غارشان (زیرزمین‌ها) پناه می‌بردند.

این تاریخچه‌ای کوتاه از پایتخت و در واقع قلب کشور بود. اما در تقویم، روزی به نام روز تهران ثبت شده است و بد نیست دلیل این نام‌گذاری را بدانید. تا سال ۱۳۹۵ در تقویم ایران، روزی برای تهران ثبت نشده بود، تا اینکه نمایندگان چهارمین دوره شورای اسلامی شهر تهران، تصمیم گرفتند به‌دلیل موقعیت استراتژیک تهران و نیز اهمیت انتخاب این شهر به‌عنوان پایتخت در تاریخ معاصر ایران، روزی برای تهران در تقویم رسمی کشور ثبت کنند.

درحال‌حاضر، روز ۱۴ مهر ماه در تقویم به عنوان روز تهران ثبت شده است. اما دلیل نام‌گذاری روز تهران در این تاریخ چیست؟ ۱۴ مهر به‌دلیل اهمیت این روز در تاریخ معاصر ایران و آغاز فرآیندی که موجب رسمیت یافتن پایتختی تهران در قانون اساسی وقت شده بود، به‌عنوان روز تهران پیشنهاد شد. این طرح پیشنهادی در قالب یک فوریت به شورای فرهنگ عمومی کشور فرستاده شد. در تیرماه ۱۳۹۵ این طرح به تصویب شورای فرهنگ عمومی کشور رسید.

از مکان‌های دیدنی تهران می‌توان به پل طبیعت، برج میلاد، پارک پردیسان، پارک چیتگر، انواع موزه‌های تاریخی و... نام برد. درکل این نکته را باید گفت که اگر مدیریت اصولی و کارآمدی بر بحث نگهداری از مکان‌های دیدنی تهران صورت نگیرد، در آینده‌ای نه چندان دور، شاهد خرابه هایی خواهیم بود که روزی جزو بهترین مکان‌های دیدنی شهر بوده‌اند.