گفتگوی اختصاصی گسترش نیوز:
سرمایه گذاری ریالی یا دلاری؟ | هشدار جدی درباره سودهای ظاهری اعلام شد
معصوم‌پور امیرآبادی کارشناس اقتصادی گفت: در اقتصادی که تورم بالای ۵۰ درصد دارد، سود ۳۰ درصدی صندوق‌های ریالی فقط یک عدد روی کاغذ است. بسیاری از مردم در حالی از رشد عددی سرمایه خود خوشحال‌اند که در واقع، ارزش واقعی دارایی‌شان کاهش یافته است. سرمایه‌گذاری واقعی یعنی حفظ قدرت خرید، نه افزایش عددی پول»، و در مقابلِ صندوق‌های ریالی، تنها سرمایه‌گذاری‌های دلاریِ سنجیده می‌توانند سود واقعی ایجاد کنند، هرچند پرریسک و دشوارند.
در شرایطی که تورم مزمن اقتصاد ایران هر سال بخش قابل توجهی از ارزش پول ملی را می‌بلعد، بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد به سمت صندوق‌های درآمد ثابت یا ابزارهای کم‌ریسک ریالی سوق پیدا کرده‌اند. این صندوق‌ها معمولاً با وعده سود سالانه ۲۵ تا ۳۰ درصدی تبلیغ می‌شوند و در ظاهر، راهی امن برای حفظ سرمایه به نظر می‌رسند. اما کارشناسان اقتصادی معتقدند در فضای تورمی بالای ۴۰ تا ۵۰ درصدی، این ارقام تنها «سود اسمی» هستند و عملاً سرمایه‌گذار را با زیان واقعی مواجه می‌کنند. از سوی دیگر، برخی سرمایه‌گذاران به بازارهای دلاری و بین‌المللی مانند فارکس چشم دوخته‌اند؛ بازاری پرریسک اما با امکان سود واقعی دلاری.
خبرنگار گسترش‌نیوز در گفت‌وگو با رحمان معصوم‌پور امیرآبادی، اقتصاددان و تحلیل‌گر بازارهای جهانی، این دو مسیر سرمایه‌گذاری را مورد بررسی قرار داده است؛ مقایسه‌ای میان «صندوق‌های ریالی با سود تضمینی» و «سرمایه‌گذاری‌های دلاری با ریسک بالا اما بازده واقعی».
صندوق‌های ریالی؛ سودی که فقط روی کاغذ وجود دارد
رحمان معصوم‌پور امیرآبادی، اقتصاددان در گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز گفت: صندوق‌های درآمد ثابت در ایران اغلب به دلیل ماهیت کم‌ریسک خود، در نگاه اول گزینه‌ای مناسب برای افراد محافظه‌کار به نظر می‌رسند. فرض کنید فردی ۱۰۰ میلیون تومان سرمایه دارد و آن را در صندوقی قرار می‌دهد که وعده سود سالانه ۳۰ درصد می‌دهد. در پایان سال، موجودی این شخص ۱۳۰ میلیون تومان می‌شود. اما اگر تورم سالانه ۵۰ درصد باشد، در واقع قدرت خرید او ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده است. یعنی اگر در ابتدای سال با ۱۰۰ میلیون تومان می‌توانست سبد مشخصی از کالاها بخرد، در پایان سال برای همان سبد به حدود ۱۵۰ میلیون تومان نیاز دارد.
این اقتصاددان تأکید کرد: در این شرایط، رشد عددی سرمایه تنها یک «توهم سود» است و در واقع، ارزش حقیقی دارایی فرد کمتر شده است.صندوق‌های ریالی در حقیقت فقط بازی با اعداد هستند. سرمایه‌گذار خوشحال است که عدد حسابش افزایش یافته، در حالی‌که از منظر اقتصادی، زیان کرده است. این نوع سرمایه‌گذاری فقط آرامش روانی کاذب ایجاد می‌کند، نه سود واقعی.
به گفته او، تورم بالا باعث می‌شود هر میزان سود اسمی کمتر از نرخ تورم، در واقع به معنای زیان خالص باشد. از این‌رو، حتی صندوق‌های معتبر با عملکرد شفاف نیز نمی‌توانند در چنین محیطی ارزش واقعی سرمایه را حفظ کنند.
سرمایه‌گذاری دلاری؛ سود واقعی، اما نادر و پرریسک
معصوم‌پور امیرآبادی در بخش دیگری از گفت‌وگو، به مقایسه سرمایه‌گذاری دلاری پرداخت و گفت: اگر همان ۱۰۰ میلیون تومان را با نرخ ۱۱۰ هزار تومان تبدیل به دلار کنید، حدود ۹۱۰ دلار به‌دست می‌آورید. حالا فرض کنید این مبلغ را در بازارهای جهانی، با مدیریت یک تریدر حرفه‌ای و کم‌ریسک سرمایه‌گذاری کنید. اگر آن تریدر بتواند سالانه ۳۰ درصد سود دلاری کسب کند، سرمایه شما در پایان سال به حدود ۱۱۸۰ دلار می‌رسد. یعنی برخلاف صندوق ریالی، هم ارزش پول حفظ شده و هم سود واقعی دلاری نصیبتان می‌شود.
وی در ادامه هشدار داد: یافتن چنین تریدرهایی تقریباً غیرممکن است. تریدرهایی که واقعاً بتوانند سود پایدار دلاری ایجاد کنند، نایاب هستند. شاید در طول زندگی یک فرد، فقط یک بار بتواند چنین شخصی را از نزدیک ببیند. بسیاری از افرادی که خود را تحلیل‌گر یا تریدر حرفه‌ای معرفی می‌کنند، بدون سابقه واقعی و بدون حساب تأییدشده فعالیت می‌کنند.
فارکس؛ میدان بی‌رحم برای تازه‌کارها
این تحلیل‌گر بازار جهانی ادامه داد: «بازار فارکس در ظاهر پرهیجان و سودآور است، اما در عمل بی‌رحم و بدون بخشش. آمارها نشان می‌دهد بیش از ۹۵ تا ۹۸ درصد معامله‌گران تازه‌وارد در این بازار زیان‌ده هستند. بسیاری از آن‌ها در چند هفته اول سودهای کوتاه‌مدت کسب می‌کنند، اما سپس دچار توهم برنده بودن می‌شوند و کل سرمایه خود را از دست می‌دهند.
او تأکید کرد که هرگونه ورود به بازارهای بین‌المللی بدون آموزش، تجربه و استراتژی مشخص معادل قمار کردن است: اگر کسی بدون شناخت تریدر واقعی یا بدون بررسی حساب‌های ریل وارد بازار شود، در واقع با پول واقعی خود قمار می‌کند. فارکس برای افراد بی‌برنامه و هیجانی مثل میدانی است که در آن غرور معامله‌گران تازه‌کار در چند هفته نابود می‌شود.
افسانه «۱ درصد سود روزانه»؛ نشانه فریبکاری
رحمان معصوم‌پور در ادامه گفتگو، درباره تبلیغات پرزرق‌وبرق برخی افراد در شبکه‌های اجتماعی هشدار داد: ادعای کسب سود روزانه ۱ درصد یا بیشتر در بازارهای جهانی، نه‌تنها غیرواقعی بلکه نشانه‌ای از کلاهبرداری است. حتی بزرگ‌ترین بانک‌ها و هج‌فاندهای جهان با تیم‌های متخصص و ابزارهای الگوریتمی، در بهترین حالت بین ۲۰ تا ۳۰ درصد در سال سود می‌کنند. بنابراین هرکس وعده ۱ درصد روزانه می‌دهد، یا از واقعیت بازار بی‌خبر است یا قصد دارد سرمایه مردم را جذب و ناپدید کند.
او افزود: تریدر واقعی سود خود را در حساب ریل و پلتفرم‌هایی مثل MyFXBook یا FXBlue به‌صورت Verified نشان می‌دهد. ادعاهای تصویری یا نمودارهای ساختگی هیچ ارزشی ندارند.
واقعیت‌های آماری بازارهای جهانی
این اقتصاددان با اشاره به داده‌های رسمی گفت: در دنیا، سود بانکی دلاری بین ۳ تا ۷ درصد در سال است و میانگین بازده سالانه هج‌فاندهای بزرگ حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد. حتی شرکت‌های پیشرو مثل Bridgewater و Renaissance Technologies با میلیاردها دلار سرمایه و فناوری پیشرفته، چنین بازده‌هایی دارند. بنابراین هیچ عقل سلیمی نمی‌پذیرد که فردی بتواند روزانه یک درصد سود تضمینی بدهد. سرمایه‌گذار هوشمند باید همیشه سود را با واقعیت‌های اقتصاد کلان مقایسه کند، نه با تبلیغات اغواگرانه.
چگونه از سرمایه خود محافظت کنیم؟
معصوم‌پور راهکارهایی برای حفظ سرمایه ارائه داد و گفت: اولین گام، شناخت دقیق از تورم واقعی است. اگر تورم ۵۰ درصد است، هیچ سرمایه‌گذاری با سود اسمی ۳۰ درصد منطقی نیست. دومین گام، تنوع در سرمایه‌گذاری است؛ یعنی بخشی از سرمایه در بازار داخلی، بخشی در دارایی‌های دلاری یا طلا و بخشی در ابزارهای مطمئن بین‌المللی. و سوم، بررسی اعتبار هر فرد یا نهادی که قرار است سرمایه را مدیریت کند.
او تأکید کرد: هرگونه تصمیم‌گیری باید بر پایه داده واقعی و قرارداد شفاف باشد. اگر کسی حاضر نیست حساب واقعی‌اش را نشان دهد یا پاسخ‌گوی عملکردش نباشد، یعنی جای اعتماد ندارد.
جمع‌بندی و هشدار نهایی
در پایان گفت‌وگو، معصوم‌پور امیرآبادی نتیجه‌گیری کرد: صندوق‌های ریالی ایران در ظاهر آرامش ایجاد می‌کنند، اما در بطن خود زیان‌آورند، چون قدرت خرید را کاهش می‌دهند. در مقابل، سرمایه‌گذاری دلاری اگر با تحقیق، مدیریت ریسک و تریدر معتبر همراه باشد، می‌تواند ارزش واقعی سرمایه را حفظ کند. با این حال، چنین فرصت‌هایی کمیاب و پرریسک‌اند و نباید بدون آگاهی واردشان شد.
او در پایان هشدار داد: سرمایه‌گذاری واقعی یعنی حفظ اصل سرمایه پیش از فکر کردن به سود. هر وعده غیرمنطقی درباره سودهای سریع و روزانه باید زنگ خطر را برای سرمایه‌گذار به صدا درآورد.
