استخدام زوری مهندسان کشاورزی

سم، کود و دیگر مواد، ابزارها و اقلام مربوط به کشاورزی و باغداری؛ اهمیتی حیاتی در اقتصاد و امنیت غذایی کشورمان دارند. در حال حاضر فعالان این بخش در چه وضعیتی به سر می‌برند؟ برای بررسی بیشتر این موضوع با رئیس اتحادیه تهیه و توزیع کنندگان مواد اولیه کشاورزی و باغبانی و بهداشتی به گفتگو نشستیم. آنچه می‌خوانید بخش دوم این گفتگوست. با گسترش‌نیوز همراه باشید.

پتانسیل مناطق سنجیده شود

این نگرانی وجود دارد که افزایش شدید قیمت سموم ممکن است حجم برداشت محصولات کشاورزی را (به خصوص گندم) در سال جاری به طور محسوسی کاهش دهد. رئیس اتحادیه تهیه و توزیع کنندگان مواد اولیه کشاورزی و باغبانی و بهداشتی در این باره به خبرنگار گسترش‌نیوز گفت: «متولی گندم، جو و ذرت؛ وزارت جهاد کشاورزی و سازمان‌های تابعه آن است. متاسفانه جهاد کشاورزی توزیع کود را به یک یا دو شرکت واگذار می‌کنند و این ممکن است به رانت منجر شود. به اعتقاد من وزارت جهاد کشاورزی به رویه خود در سال‌های دور بازگردد یعنی بر واردات و توزیع نظارت کند. از طرف دیگر [ظرفیت‌های] مناطق مختلف را بررسی و مشخص کند. برای مثال ببینند که دشت قزوین در رابطه با محصولات مهم و موردنیاز مملکت یعنی گندم و جو؛ چه پتانسیل‌هایی دارد.؟».

دولت به جای توزیع، نظارت کند

محمدتقی نجم‌آبادی اظهار داشت: «جهاد کشاورزی علم و دانش و گستردگی سازمانی را در اختیار دارد و مدیریت واردات هم که به عهده خودش است. اگر چنین نشود امسال بدون شک در زمینه برداشت گندم با مشکل روبرو می‌شویم. دولت به جای توزیع به نظارت رو آورد و از خرد جمعی استفاده کند. نباید اجازه داد که قیمت سیب زمینی در زمین زراعی ۱۰۰۰ و در بازار ۱۰ هزار تومان باشد. وقتی ما ۵۰۰ هزار تن مازاد تولید سیب‌زمینی داریم جهاد کشاورزی باید محاسبه کند، چه مقدار آن باید انبار شود و امکان صادرات چه مقدار آن وجود دارد؛ نه اینکه در صادرات را به صورت کامل باز نگه داریم. در این شرایط بازار به دست دلال می‌افتد و آنها هم به نیاز داخل توجهی ندارند».

کمبود را نمی‌توان انکار کرد

وی در بخش بعدی سخنان خود گفت: «در این حوزه کمبودهای زیادی وجود دارد. گرانی ارز؛ قدرت خرید تولیدکنندگان و واردکنندگان را کاهش داده است. طبیعی است که وقتی قیمت ارز ۵ برابر شود توان تولید و واردات یک‌پنجم می‌شود. به هر حال این قبیل مشکلات، از جنس اقتصادی هستند و نباید آنها را سیاسی کرد. سیاسی کردن مسائل اقتصادی، هیچ فایده‌ای ندارد بنابراین باید منافع عمومی را ملاک قرار داد. اگر از خرد جمعی استفاده شود همه این مشکلات را می‌‌توان حل کرد.  توجه بیشتر به کار کارشناسی و استفاده از تجربه بخش‌های مثل اتحادیه‌ها موجب کمک به دولت می‌شود. دولت و مدیران اگر خود را از این کمک بهره‌مند کنند می‌توانند سمت و سوی جدیدی به تفکرات خود بدهند و آنها را اصلاح کنند».

تعداد کالاها بسیار زیاد است

آیا ورود به حوزه تهیه و فروش مواد اولیه کشاورزی و باغبانی توجیه اقتصادی دارد؟ محمدتقی نجم‌آبادی در پاسخ این سوال گفت: «به وضعیت کشاورزی مملکت و همه ابعاد آن بستگی دارد. در سال‌های دور همه کشاورزان و باغبانان برای تامین نیاز خود به تهران مراجعه می‌کردند. تعداد فروشگاه‌ها در شهرستان‌ها بسیار کم بود ولی الان این‌طور نیست. بازار زمانی کشش پیدا می‌کند که موانع گفته‌شده رفع شود و مشکلات پیش‌پاافتاده‌ای مثل پروانه صلاحیت فنی حل شود. نمی‌توان گفت که دقیقا به چه مقدار سرمایه نیاز است چون تعداد کالاها بسیار زیاد و متنوع است. برای مثال باید چندین و چند نوع سمپاش داشته باشید. قبلا با ۱۰۰ میلیون تومان می‌شد شروع به کار کرد ولی حالا شرایط تغییر کرده و بسیار سخت شده است. شروع با سرمایه کم هم باعث می‌شود که سود چندانی عاید فرد نشود».

مشکلی به نام پروانه صلاحیت فنی

نجم‌آبادی در تشریح بیشتر این موضوع گفت: «هنوز در ارتباط با این موضوع، با سازمان حفظ نباتات و نظام مهندسی درگیری داریم. مشکلی به این کوچکی همچنان حل نمی‌شود. این در حالی است که راهکار ارائه کرده‌ایم. اتحادیه پیشنهاد کرده که بخشی از هزینه‌های مرتبط را تقبل ‌کند.

وی افزود: «قبل از سال ۹۲ فروشگاه‌دارانی که بیش از ۱۰ سال سابقه کار داشتند بعد از شرکت و موفقیت در آزمون، پروانه صلاحیت فنی دریافت می‌کردند ولی اکنون به این رویه پایان داده‌اند. صاحب فروشگاه باید یک مهندس کشاورزی را استخدام کند اما این کار توجیه اقتصادی ندارد. مشکل به تامین حقوق محدود نمی‌شود. شخص استخدام شده بعضا، لیست تمام مشتریان را در اختیار می‌گیرد و به همکاری خود پایان می‌‌دهد. به این ترتیب صاحب فروشگاه بلاتکلیف می‌ماند و مشتریانش را هم از دست می‌دهد. اعضای صنف به شدت از این رویه ناراضی هستند».

هزینه را تقبل می‌کنیم

نجم‌آبادی در ادامه گفت: «فروشگاه‌داری که ۴۰ سال تجربه کاری دارد بسیار بیشتر از فارغ‌التحصیلان تازه‌کار، دانش و تجربه اندوخته است. فارغ‌التحصیلان بی‌تجربه در عمل، ابعاد مختلف کار را از باتجربه‌های صنف یاد می‌گیرند. اگر واقعا به فکر مهندسان کشاورزی هستیم باید روش بهتری در پیش گرفته شود. اولا باید ترتیبی اتخاذ شود که برای خود کار کنند و دوما اطمینان حاصل شود که بهره‌وری و راندمان کاری لازم را دارند. یا می‌توان مثل گذشته‌ها، دو یا سه مهندس را به فروشگاه‌دار معرفی کرد تا کارآموزی کنند، به طور مستقیم با سموم و کودها، آفت‌ها، شیوه رایزنی و مشورت‌دهی فروشگاه‌دار با کشاورز و باغدار و ... آشنا شوند. حتی پیشنهاد کردیم که اتحادیه، متقاضیان دریافت پروانه را معرفی کند، خود اتحادیه هزینه‌های برگزاری کلاس‌ها را متقبل شود و فقط به ما مدرس داده شود تا در پایان دوره، آزمونی برگزار شود و کسانی که در آزمون موفق شدند پروانه صلاحیت فنی دریافت کنند. به این ترتیب آنهایی که از عهده آزمون برنیایند خود به خود مجبور می‌شوند مهندسی کشاورزی استخدام کنند».