کش و قوس واردات در بازار لوازم خانگی

‌ بازار عرضه و فروش لوازم خانگی همیشه داغ بوده و هست و همواره مشکلات واردات، تولید و کیفیت آن مسئله اساسی است که در تمام اخبار منتشر شده مربوط به لوازم خانگی بیان می‌شود. ممنوعیت واردات، تامین مواد اولیه، قاچاق و کیفیت لوازم خانگی تولید داخل از مسائل و کلیدواژه‌هایی است که همواره در خبرهای مربوط به لوازم خانگی مشاهده و بیان می‌شود.

با اجرایی شدن طرح ممنوعیت واردات لوازم خانگی در کشور در چندسال اخیر بازار عرضه و تقاضای این کالاها همواره با افت و خیر همراه شد که درپی آن بسیاری از واردکنندگان لوازم خانگی به تولید روی آوردند که بتوانند با ایجاد تعادل در بازار عرضه و تقاضا به نوعی به سامان بخشی این بازار کمک کنند. اما متاسفانه این مسئله نیز با مشکلات جدی همراه شد و بسیاری از فروشندگان از کمبود مواد اولیه و مشکلات در تهیه و واردات و در برابر نیز آن مشتریان و مصرف‌کنندگان از نبود کیفیت مناسب لوازم خانگی سخن می‌گویند.

این درحالی است که حسنی فراهانی در مصاحبه‌ی اخیر خود از عدم شناخت مدیران دولتی از مسائل بازار و استمرار مونتاژکاری لوازم خانگی فلزی علیرغم داشتن ظرفیت داخلی تولید سخن گفت و تاکید کرد که نیاز است؛ دولتمردان و مسئولان در تصمیم‌گیری در سازمان‌های دولتی از نظرات اتحادیه‌های صنفی بهره‌مند شوند چرا که این مسئله‌ای است که بسیاری از فعالان بازار بر آن تاکید دارند زیرا اصناف بسیار بیشتر بر مسائل و مشکلات خود واقفند درحالی که بسیاری از دولتمردان از آن بی‌خبرند که درنتیجه پس از تصمیم‌گیری بدون حضور اصناف و اجرایی کردن قانون و دستور العمل، شاهد بروز مشکلات عدیده می‌شویم.

او همچنین در مصاحبه‌ای که در سال ۱۳۹۹ نیز داشت بر استفاده دولت از اصناف تاکید کرد و ضمن گلایه گفت؛ ما همه خواهان رشد اقتصادی هستیم. استفاده از مغزهای نخبه صنفی در اموری چون واردات، صادرات، تولید و توزیع تمامی کالاها، رشد اقتصادی را روزبه روز تندتر و از این پیچیدگی بیکاری و گرانی خارج خواهد کرد. مگر نه این است که اصناف هریک در شغل خود به‌درستی جای گرفته‌اند و مشغولند.

دفاع از عدم واردات لوازم خانگی

قبل از ممنوعیت واردات لوازم خانگی استقبال از لوازم خانگی خارجی به دلیل تنوع زیاد موجود در بازار و کیفیت بسیار مناسبی که وجود داشت، رواج یافت، با گسترش این موضوع و مغفول ماندن تولید داخل و در نتیجه اشتغالزایی این مسئله به یک موضوع مهم مبدل شده و طرح ممنوعیت واردات لوازم خانگی در اواخر سال ۹۸ توسط دولت وقت تصویب شد. مسئله‌ای که حسن حسنی فراهانی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم فلزی آشپزخانه تهران با اشاره به آن گفت: هر چند حمایت از تولید داخلی سیاستی مثبت و به نفع اشتغال است، اما بهتر است این هدف از مسیر رفع موانع تولید دنبال شود نه ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های وارداتی. زیرا چنین ممنوعیت‌هایی بیش از آنکه کام تولیدکنندگان را شیرین کند، گردش مالی اقتصاد پنهان و قاچاقچیان را رونق می‌بخشد. با این حال رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم فلزی آشپزخانه تهران از ممنوعیت‌های وارداتی دفاع می‌کند و در مصاحبه‌ای که یکم مهر سال گذشته با خبرگزاری تسنیم داشت، گفت: خدا را شکر بیش از دو سال است که بازار اقلام لوازم آشپزخانه فلزی واردات نداشته و تمام تولیداتی که در بازار موجود است، داخلی و ایرانی است.

نیازمند داشتن صنعت لوازم خانگی هستیم

او همچنین درخصوص شعار سال « تولید، ‌دانش بنیان و اشتغال آفرین» و تاثیر آن در تولید و بومی‌سازی لوازم خانگی نیز گفته بود؛ طبق عقیده بیشتر کارشناسان وظیفه اصلی دانش‌بنیان‌ها؛ ابداع، اختراع و کشف روش‌های جدید و به روز برای رفع معضلات است. تولیدکنندگان و فعالان زیادی در صنایع مختلف از جمله صنعت تولید لوازم خانگی داریم. تولید در صنعت لوازم خانگی سال هاست که در کشور به شکل خط تولید ادامه یافته در حالیکه این روند نیازمند داشتن صنعت لوازم خانگی است. خط تولید به این معناست که تولیدات اکثراً مونتاژ می‌شود در حالیکه صنعت لوازم خانگی در همه مراحل توسط تولیدکنندگان و صنعتگران کشور تامین می‌شود. این درحالی است که می‌‎توانیم با حمایت و پشتیبانی دولت در عرصه لوازم خانگی به یکی از بزرگترین قطبها تبدیل شویم؛ اما متاسفانه پس از سال‌های زیاد هنوز به کار مونتاژ مشغولیم.

عدم رفع مشکلات چندساله تولیدکنندگان

تامین مواد اولیه یکی از مشکلاتی است که هنوز هم بسیاری از تولیدکنندگان از آن سخن ‌می‌گویند، ‌مسئله‌ای که امیر حاجیعلی نایب رئیس اتحادیه لوازم خانگی فلزی در نشست خبری که در سال ۹۹ نیز داشت، در این خصوص گفته بود؛ « عدم توزیع و تزریق مواد اولیه به کارخانجات بزرگ تولیدکننده باعث مشکلات زیادی شده است. مفرغ، مس، آلومینیوم، مواد پتروشیمی و آهنی جزو مواد اولیه‌ای است که در داخل تولید می‌شود و نباید مسائلی همچون تحریم و افزایش نرخ دلار بر روی آن تاثیر بگذارد، ‌درحالی که نظارت دقیقی بر روی نحوه توزیع و فروش مواد اولیه صورت نمی‌گیرد.

همچنین محمد باقر طاهران‌پور نایب رئیس دوم این اتحادیه در همان نشست خبری به‌روز نبودن دستگاه‌های تولیدی را از دیگر مشکلات مهم تولیدکنندگان نام برد و گفت: یکی از مشکلات ما در این صنف به‌خصوص در بخش تولید به روز نبودن تجهیزات و وسایل کارگاهی و ماشین‌آلات است. بسیاری از این ماشین‌آلات مربوط به دو دهه قبل است و امکان به روز رسانی نیز وجود ندارد؛ زیرا نه تولیدکننده توان مالی دارد و نه تحریم‌ها اجازه می‌دهند که بتوانیم ماشین‌آلات را به‌روز کنیم. همچنین نیروی تخصصی در این صنف بسیار کم است ودر برخی موارد مجبور شده‌ایم نیروهای متخصص خارجی را استخدام کنیم.

حسن حسنی فراهانی رئیس اتحادیه در همان سال محدودیت‌های دولت در مسیر تامین مواد اولیه کالاهای فلزی را یکی از مهم‌ترین دلایل گرانی لوازم آشپزخانه نام برد و بسیاری از گرانی‌های کالاهای تولیدشده داخل را ناشی از بلوکه بودن مواد اولیه در دست دولت دانست درحالی که باید مواد اولیه به نرخ مناسب به‌دست تولیدکننده برسد.»

این درحالی است که امروز نیز پس از گذشت بیش از ۲ سال از این گفت‌وگوها این مشکلات همچنان بر سر راه تولید و صنعتگران وجود دارد.