آسایشگاه نشینی هم نجومی شد / ۲۰ میلیون فقط برای یک ماه!

در دنیا به افرادی که دارای سن ۶۰ سال به بالا هستند، سالمند گفته می‌شود. این افراد دارای تجدید قوای ضعیفی هستند و نیز جز اقشار اسیب پذیر و ضعیف (از نظر جسمانی ) جامعه محسوب می‌شوند. یکی از معضلات جوامعی مثل ایران که جمعیتی رو به سالمندی دارد، نگهداری و مراقبت از سالمندان است. در بطن این ماجرا مشکلی که برای جامعه سالمند به وجودمی آید هزینه‌های  تأمین اجتماعی و بازنشستگی  و گاها درمان و مراقبت از این گروه است.

پیش‌بینی می‌شود در آینده‌ای نزدیک  بیشتر افراد جامعه را گروه سالمندان تشکیل دهند در حال حاضر میزان سالمندی حدود ۲۰ درصد از جامعه است. افراد مسن معمولاً بیش از یک مشکل‌دارند. مدت‌زمانی که سالمندان تمایل به دریافت خدمات دارند نیز با توجه به شرایط سالمند می‌تواند بازه‌های مختلف را در برگیرد. دوران پیری برای سالمندانی که تمایل دارند مستقل بمانند با مشکلاتی همراه است. همین موضوع اهمیت حقوق نگهداری از سالمند در منزل را نشان می‌دهد. بسیاری از سالمندان درنهایت به‌جایی می‌رسند که دیگر نمی‌توانند مانند گذشته از خود مراقبت کنند بنابراین نگهداری از خود را به عهده پرستاران می‌گذارند که هم در منزل خودشان تحت مراقبت باشند و هم آنکه بتوانند مستقل زندگی کنند. البته بعضی از سالمندان نیاز به مراقبت دائمی ندارند و فقط بعضی از روزها و یا ایام هفته نیازمند مراقبت هستند.

 در ادامه زندگی در دوران سالمندی، با توجه به نوع توانایی این افراد و یا اینکه دچار بیماری خاصی باشند پرستاری از این افراد متفاوت خواهد بود. یکی از گزینه‌هایی که ممکن است خود فرد یا خانواده او انتخاب کنند، پرستار در منزل است و گزینه دیگر نیز رفتن به خانه سالمندان و نگهداری در مرکزی دور از خانه است. در چنین شرایطی باید به میزان هزینه‌ای که خانواده و شخص سالمند متحمل می‌گردد تا بتواند باقی عمر خویش را در شرایطی پایدار ادامه دهد قابل‌توجه است.

طبق بررسی‌های خبرنگار گسترش نیوز، ارائه این خدمات به افراد سالمند در سه  بخش خصوصی، دولتی و خیریه  تقسیم می‌شود. بخش دولتی که با کمبود تخت مواجه است و طبق آخرین آمارهای موجود به ازای ۷۰۰ سالمند یک‌تخت داریم درحالی‌که در کشورهای توسعه‌یافته این میزان ۱۸ به ۱ است اما نکته مهم‌تر این است که میزان سالمندان از کار افتاده که در آسایشگاه‌های دولتی هستند؛ ۵ درصد است و بیش از ۸۰ درصد این افراد مستقل هستند و نیاز به مراقبت دائمی ندارند. کل تخت‌های موجود در آسایشگاه‌های سالمندان حدود ۱۵ هزار تخت است میزان هزینه نگه‌داری هر سالمند در طول یک ماه به‌طور میانگین ۱۵تا ۲۰میلیون تومان  است که سازمان بهزیستی تنها بخش کمی از نگهداری سالمندان رها شده را تقبل می‌کند. 

اگر نیاز به مراقبت در منزل توسط پرستار داشته باشند با توجه به داشتن بیماری و نوع توانایی سالمند در انجام کارهای شخصی٬ دستمزد پرستار متفاوت خواهد  بود اما هزینه حدودی آن به‌صورت شبانه‌روزی  به همراه  انجام کارهای منزل و نگهداری سالمند در یک ماه ۱۲ میلیون تومان  است. البته همان‌طور که قبلاً ذکر شد بستگی به میزان مراقبت از سالمند دارد. بنابراین هزینه‌ها ممکن است در استان‌ها و مراکز مختلف کمی متغیر باشد.

 در حال حاضر حدود ۸۰ مرکز نگهداری شبانه و روزانه در تهران وجود دارد که به حدود ۵هزار سالمند خدمات‌رسانی می‌کنند. در کل کشور ۱۵ هزار و ۵۰۰ سالمند در ۳۰۵ مرکز بهزیستی تحت مراقبت و نگهداری قرار دارند.

معاون بهزیستی کشور در مصاحبه‌ای بیان کرده بود که برنامه‌ریزی  و مدیریت گروه سالمند نیازمند حمایت وزارت کشور است . هم‌اکنون ۷۷ هزار نفر در کشور حق پرستاری از معلولان دریافت می‌کنند، ۱۴۰ هزار نفر نیز به علت کمبود منابع پشت نوبت هستند.

اگر شخص سالمندی بخواهد بقیه عمر خویش را با یک پرستار تمام‌وقت بگذارند و از خدمات خانه‌های سالمندی استفاده کند نیاز به ۱۵ میلیون تومان جهت مراقب و پرستار خویش دارد.  و این درحالی‌ که است که هزینه‌های دیگر مانند دارو تجهیزات مراقبتی مثل پوشک و زیرانداز و آزمایشات و ... نیز جدای از مراقبت‌های پرستاری و به عهده خود بیمار است.  بنابراین با این درآمد کم نخواهد توانست که در سالمندی زندگی با خیال راحتی داشته باشد. میزان یارانه‌ای که هیئت دولت به ازای هر فرد سالمند برای نگهداری در مراکز روزانه و شبانه تخصیص داده مبلغ ۳ میلیون تومان است که این مبلغ پاسخگوی نیاز درمانی و نگهداری سالمند نیست. این حمایت درمانی برای دریافت پرستاری و مراقبت در منزل حدود ۲ میلیون تومان است. در نتیجه باید در حمایت و مراقبت از والدین خود کوشا باشیم. هرچند ممکن است در سخت‌ترین شرایط مجبور به انتخاب آخرین گزینه یعنی آسایشگاه سالمندان شویم اما علاوه بر هزینه سنگین نگهداری سالمند در این مراکز احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف ازجمله افسردگی و نیز عدم رسیدگی به مشکلات سالمند نیز مطرح است.