پیش بینی مهم درباره رونق ساخت و ساز در بافت های فرسوده

فرسودگی بافت‌های شهری، یکی از معضلاتی است که از گذشته‌های دور شاهد آن هستیم. اما در چند دهه اخیر، ابعاد گسترده تری پیدا کرده است. اقدامات گوناگونی که در جهت نوسازی بافت‌های فرسوده شهری در جهان و ازجمله ایران صورت گرفته است نتایج نا موفق و یا با موفقیت کم تری همراه بوده است. امروزه بافت‌های فرسوده، قسمت عمده‌ای از بافت‌های مارا تشکیل داده‌اند. شکل گیری برخی از محلات و مناطق شهرهای بزرگ، بنا به دلایل زیادی به گونه‌ای است که با اصول و معیارهای معماری و شهرسازی تفاوت دارد. ساکنان بافت‌های فرسوده همواره در معرض خطر هستند. چراکه باوجود بلاهای طبیعی نظیر سیل و زلزله آسیب‌پذیری بیشتری نسبت به سایر ساکنان شهر دارند. گسترش نیوز در این گزارش به برسی بافت‌های فرسوده شهری و راهکارهای نوسازی آن پرداخته است.

توجه به بافت‌های فرسوده

احتمالا شما نیز شاهد بافت‌های فرسوده شهری در بخش هایی از شهر محل سکونت خود و یا دیگر شهرهای کشور بوده اید. به طور کلی یکی از رویکردهای مهم در امر شهرسازی، توجه به بافت‌های فرسوده، همچنین بهسازی و نوسازی بناهای مناطق مختلف است. این بافت‌ها با گذشت زمان فرسوده تر شده و علاوه بر فرسودگی بنای ساختمان، شبکه تاسیساتی آنها هم دچار مشکل می‌شوند و کارایی خود را از دست می‌دهند. این بناها دارای ریشه سکونتی ارزشمند هستند و اهمیت بسیار دارند. از سوی دیگر به علت فرسودگی بنا و نبود دسترسی مناسب به خدمات شهری و بهداشتی بسیار آسیب پذیر هستند. بناهایی که در این بافت‌ها وجود دارند، با خطر جدی مواجه هستند و هرلحظه این امکان وجود دارد که با کوچکترین زلزله تخریب و خسارات جبران ناپذیری به همراه داشته باشند. مشکلاتی که در بافت‌های فرسوده شهری وجود دارد موجب شد، افرادی که روزگاری جز ساکنان بومی بوده و هویتی در این محله‌ها داشته‌اند به اسکان در بافت‌های جدید شهر فکر کنند. بافت‌هایی که فضایی متناسب با نیازهای امروزی را برای آنان فراهم می‌کند. با این وجود باید دید، نظر اعضای شورای ششم شهرتهران در ارتباط با بافت فرسوده و نوسازی بافت فرسوده چیست.

عضو شورای شهر تهران در گفت‌وگو با گسترش نیوز اظهار کرد: درحال‌حاضر ۴هزار بافت فرسوده در تهران داریم که این بافت‌ها نیازمند نوسازی است و باید هرچه سریعتر در این زمینه اقدامات لازم صورت گیرد.

محمد آقامیری، رئیس کمیسیون عمران شورای شهر تهران تاکید کرد: نزدیک هزار وصد هکتار بافت فرسوده در تهران نوسازی شده است که بیشترین بافت فرسوده را در منطقه ۱۲ تهران می‌توان مشاهده کرد.

وی ادامه داد: بافت‌های فرسوده، یکی از معضلات شهر به حساب می‌آیند و ۲۱درصد جمعیت شهر در این بافت‌ها زندگی می‌کنند یعنی چیزی حدود ۷درصد مساحت تهران. نیاز است در راستای نوسازی بافت‌های فرسوده اقداماتی صورت گیرد.

وی با بیان ضرورت نوسازی بافت‌های فرسوده گفت: افزایش تراکم مازاد بافت‌های فرسوده نیز در کمیسیون ماده ۵ شورای‌عالی معماری و شهرسازی در دست برسی است که باید روند پیگیری در دستورکار قرار بگیرد.

محمد آقامیری افزود: علاوه بر رویکرد مازاد تراکم، بسته‌های تشویقی نیز در نوسازی بافت‌های فرسوده درنظر گرفته می‌شود و قرار است کارگروهی با حضور نمایندگان مجلس شورای اسلامی، وزرات مسکن و شهرسازی و شهرداری تهران برای رفع مشکلات بافت‌های فرسوده تشکیل شود.

رئیس کمیسیون عمران شورای شهر تهران تاکید کرد: اگر زلزله یا حادثه دیگری در تهران رخ دهد، خدا می‌داند که در بافت فرسوده چه اتفاق ناگواری خواهد افتاد. نیاز است سایر دستگاه‌ها نیز نسبت به نوسازی بافت‌های فرسوده توجه ویژه‌ای داشته باشند.

وی روند نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده را آهسته ارزیابی کرد و گفت: روند بازسازی در این بافت‌ها حرکت کندی دارد، این درحالی است که ما نیاز به مکانیزم پرسرعتی داریم که قادر باشد مشکل مسکن شهروندان را در زمان کوتاه تری حل کند. با این وجود، مشکلات مالی و بی‌علاقگی بسیاری از مالکان به نوسازی بافت فرسوده سبب شده است که روند بهسازی در این بافت‌ها بسیار کند باشد.

آقامیری ادامه داد: از آغاز دوره ششم مدیریت شهری، چندین بار تاکید کرده‌ایم برای نوسازی بافت‌های فرسوده باید امتیازات ویژه‌ای از جمله اعطای ۲طبقه تراکم تشویقی را داشته باشیم تا شهروندان اشتیاق لازم برای نوسازی را داشته باشند. از سویی دیگر متاسفانه شهروندانی که در بافت‌های فرسوده زندگی می‌کنند توان اقتصادی لازم برای نوسازی ساختمان‌های خود را که دچار فرسودگی شده است ندارند. باید مشوق هایی داده شود تا برای نوسازی بناهای فرسوده اقدام کنند.

رئیس کمیسیون عمران شورای شهر درباره لزوم توجه به بافت فرسوده و سرمایه‌گذاری در این بافت‌ها در نقاط مختلف پایتخت گفت: سرمایه‌گذاران حوزه مسکن در شهر تهران، علاقه مند هستند بیشتر در شمال پایتخت سرمایه‌گذاری کنند درحالی که توجه به بافت جنوبی شهرتهران با عنایت به اینکه عمده بافت فرسوده در این مناطق قرار دارد به سرمایه‌گذاری بیشتری نیاز دارد که متاسفانه به دلیل نبود جذابیت برای سرمایه گذاران، با نبود اشتیاق آنها روبه رو هستیم.

آقامیری افزود: شورای ششم نسبت به مسکن شهروندان توجه ویژه دارد و تمام توان خود را در راستای نوسازی بافت فرسوده به کار خواهد گرفت.

شهرداری نمی‌تواند به تنهایی بافت فرسوده را احیا کند

عضو شورای شهر تهران در گفت‌وگو با گسترش نیوز گفت: احیای بافت فرسوده پایتخت، نیازمند ایجاد جاذبه برای سرمایه‌گذاری است و شهرداری تهران به تنهایی نمی‌تواند بافت فرسوده را احیا کند.

پرویز سروری نایب رئیس شورای اسلامی شهر تهران با تاکید اینکه احیای بافت فرسوده پایتخت نیازمند ایجاد جاذبه سرمایه‌گذاری است افزود: باید زمینه افزایش مشارکت شهروندان برای احیای بافت فرسوده تهران ایجاد شود.

وی با اعلام اینکه شرایط گذشته به هیچ عنوان جاذبه‌ای برای جلب مشارکت و احیای بافت فرسوده ایجاد نمی‌کرد گفت: پروانه‌های ساخت‌وساز صادر شده در سال‌های گذشته در بافت‌های فرسوده روند کاهشی داشته و حتی می‌توان گفت به صفر رسیده است.

نائب رئیس شورای اسلامی اسلامی شهر تهران خاطرنشان کرد: طی جلساتی که با شهروندان برگزار شده است اعلام کرده‌اند که ساخت‌وساز و نوسازی واحد‌های مسکونی که در بافت‌های فرسوده قرار دارند هیچ گونه سودی برای آنها ندارد.

سروری با اشاره به پیگیری‌های شهرداری تهران و شورای اسلامی شهر برای اصلاح روند احیای بافت فرسوده گفت: مصوبه‌ای در کمیسیون ماده ۵ به تصویب رسیده است که بر این اساس، حداقل ۱طبقه به طبقات فعلی در بافت‌های فرسوده افزوده شود.

وی تاکید کرد: این مصوبه درکنار دیگر سیاست‌های تشویقی مانند ارائه تسهیلات می‌تواند در احیای بافت‌های فرسوده اثرگذار باشد.

سروری با اشاره به اینکه شهرداری می‌تواند سیاست گذاری‌هایی برای تسهیل‌گری نوسازی بافت‌های پر خطر فرسوده و نا ایمن شهری انجام دهد، گفت: امروز بافت فرسوده یکی از تهدیدهای بالقوه‌ای است که شهر و شهروندان را تهدید می‌کند و در مدیریت شهری باید بتوانیم هم بر روی موضوع خانه‌های ارزان‌قیمت اقدامات اساسی انجام دهیم و هم بتوانیم رفع تهدید کنیم. تهدیدی که امروز هم شهر تهران و هم شهروندان تهران را دغدغه‌مند کرده است. برای دولت هم این یک فرصت بزرگ است زیرا در داخل شهرها همه زیر ساخت‌ها فراهم است و درصد قابل ملاحظه‌ای از اقداماتی است که دولت در خارج از شهرها باید انجام دهد تا زمین آماده ساخت شود که در بافت‌های فرسوده آماده است.

سروری با بیان اینکه در گذشته دولت در زمینه تسهیلات برای احیای بافت‌های فرسوده همکاری‌های لازم را نداشته است گفت: درحال‌حاضر دولت اعلام کرده است که تسهیلات ۴۵۰میلیون تومانی برای احیای بافت فرسوده پرداخت خواهد کرد. این تسهیلات اقدام خوبی در راستای نوسازی بافت‌های فرسوده محسوب می‌شود.

نائب رئیس شورای شهر تهران به ارائه معافیت‌ها از سوی شهرداری تهران به عنوان عامل اثرگذار در احیای بافت فرسوده اشاره کرد و افزود: مجموعه این سیاست‌ها که به صورت سبد تشویقی پیش‌بینی شده است و مهم تر از آن افزودن ۱طبقه اضافی می‌تواند جاذبه‌های بسیار بیشتری نسبت به گذشته در ساخت‌وساز این بافت‌های فرسوده ایجاد کند.

سروری در ارتباط با نحوه دریافت وام نوسازی بافت فرسوده اظهار کرد: یکی از روش‌های دریافت وام نوسازی مسکندر بافت‌های فرسوده، این است که افراد به پایگاه اطلاع رسانی وزارت راه و شهرسازی و سامانه ثبت نام مسکن حمایتی مراجعه کنند و با انتخاب گزینه بافت فرسوده ثبت نام خود را انجام دهند.

این عضو شورای شهر تهران گفت: دریافت وام نوسازی بافت فرسوده نیازی به هیچ گونه سپرده‌گذاری بانکی ندارد و علاوه بر این نالکان می‌توانند از امتیازات دیگری مانند انشعابات رایگان استفاده کنند. همچنین شهرداری برای مجوز ساخت‌وساز این دسته از مالکان تخفیف‌های ویژه‌ای قائل شده است.

سروری تصریح کرد: پیش‌بینی ما این است که رونق ساخت‌وساز در بافت‌های فرسوده با وجود این تسهیلات و بسته‌های تشویقی قوت بگیرد و مقدمات ساخت‌وساز در مناطق دارای بافت فرسوده به زودی فراهم شود.

این عضو شورای شهر گفت: پیشنهاد می‌کنیم کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در حوزه ساخت‌وساز را دارند، به نوسازی بافت‌های فرسوده توجه داشته باشند و این امر را به عنوان یک سرمایه‌گذاری ببینند و برای آن هدف‌گذاری کنند.