بازار گردان وتجارت چگونه پول چاپ می‌کند؟

براساس تصویر، میزان خرید سنگین این بازارگردان را شاهد هستیم. طی این مدت تنها بازارگردان بانک تجارت نزدیک به ۷ میلیارد سهم این بانک را از بازار جمع‌آوری کرده است. به نظر می‌رسد تمام تلاش مدیران این بانک بر حمایت از سهام و نه ساخت سود با کیفیت در صورت‌های مالی به کار گرفته شده است.

البته باید این واقعیت را پذیرفت که بانک‌ها به عنوان یکی از برندگان اصلی دوره‌های تورم سنگین در اقتصاد کشور در دوره اخیر نیز نافع داغ شدن بازار بودند. به این ترتیب بانک صادرات توانست که با داغ شدن سهام خود هلدینگ مالی سپهر را با قیمتی خیلی بالاتر نسبت به گذشته در بازار عرضه کند. حالا نیز طبیعی است که همه دست به‌دست هم دهند تا از سهام بانک صادرات حمایت کنند تا به این ترتیب خالص ارزش دارایی‌های شرکت‌های زیرمجموعه همچنان بالا بماند.

این موضوع برای بانک تجارت نیز به نظر صادق است. طبیعتا چنین خریدهایی به کام فعالان بازار سهام (البته نه همه آنها) و به خصوص سهام‌داران خرد نشسته است. سه درصد از سهام بانک تجارت تنها توسط بازارگردان و حدود یک درصد از سهام نیز توسط دیگر شرکت‌زیرمجموعه (سرمایه‌گذاری ایرانیان) طی این مدت جمع شده است. استراتژی خشک کردن سهم برای جلوگیری از افت قیمتی احتمالا در دستور کار قرار گیرد.

روند خرید سهام وتجارت توسط صندوق بازارگردانی این سهم

اما نکته‌ای که ذکر آن احتمالا چندان به مذاق برخی خوش نمی‌آید این‌که بانک‌ها همان‌طور که چند دهه اخیر با انباشت سنگین دارایی‌های بلوکه‌شده در بخش مسکن و سایر حوزه‌ها موجبات تلاطم در اقتصاد کشور را فراهم آوردند حالا می‌توانند همین موضوع را با خرید بی‌محابای سهام خود به همان طریق تکرار کنند. زمانی‌که منابع خرید این‌چنین سنگین سهام مشخص نباشد و ریسک عدم نظارت کافی از سوی مقام پولی نیز وجود داشته باشد احتمالا بانک‌ها در آینده با ریسک کمبود نقدینگی مواجه می‌شوند.

حالا اگر بانک مرکزی قصد حفظ نرخ سود را داشته باشد بار دیگر باید به تزریق نقدینگی در این بازار جهت جبران کسری نقدینگی در بانک‌ها تن دهد. امری که در نهایت به واسطه افزایش بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی به رشد پایه پولی یا همان چاپ پول منجر می‌شود. گرچه این موضوع فعلا در قالب قراردادهای ریپو اتفاق می‌افتد اما سیستم بانکی ما احتمالا به این باور رسیده که بانک مرکزی به هر طریقی مجبور به تامین نقدینگی مورد نیاز وی است؛ در غیر این صورت هر گونه ریسک در قبال بانک، کل اقتصاد کشور را با ریسک بسیار بالا مواجه می‌کند.