بحران قطعی برق در بخش کشاورزی جدی است

همه ساله با آغاز فصل گرما، مصرف برق ناشی از سیستم‌های سرمایشی منازل و ادارات در برخی ساعات به اوج خود می‌رسد که شرکت توانیر طی سال‌های اخیر محدودیت هایی برای ادارات در پیک مصرف اعمال کرده است که امسال قبل از آغاز تابستان، تصمیم به قطعی چندساعته برق در طول روز گرفت.

بنابر قانون بخش کشاورزی در مدت زمان پیک بار ناشی از کاهش تولید انرژی در کشور، برای مدت زمان ۴ ساعت دچار قطعی برق می‌شود که این امر منجر به افت تولید محصولات اساسی، تلفات طیور و آبزیان و خسارت به تاسیسات چاه می‌شود که تعمیر یا خرید مجدد پمپ برای تولیدکننده مقدور نیست‌.

گرچه بسیاری از مسئولان داشتن ژنراتور واحدهای مرغداری و آبزی پروری را به دلیل مشکلات متعدد ناشی از قطعی برق الزامی می‌دانند، اما در برخی موارد شاهد تلفات طیور و بچه ماهی‌ها ناشی از نبود سیستم خنک‌کننده در واحدهای مرغداری و افت اکسیژن در استخرهای پرورش هستیم که تولیدکننده دیگر به سبب زیان محسوس قادر به ادامه تولید نیست.

آمارها نشان‌می دهد که امسال قطعی مکرر برق در کنار شرایط خشکسالی و بحران آب مزید بر علت شده تا تولید محصولات کشاورزی به‌ویژه محصولات اساسی ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهش یابد که این امر می‌تواند معضلات متعددی را برای تامین غذای کشور ایجاد کند که از مسئولان وزارت نیرو انتظار می‌رود که هر چه سریع تر بحران برق کشاورزی را مرتفع کند که با ورود به مرداد ماه، مشکلات ۲ چندان نشود.

حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا درباره تاثیر قطعی برق‌های اخیر در بخش‌های مختلف کشاورزی، آبزی پروری و مرغداری و همچنین‌ خسارت وارده به تولیدکنندگان با خبر شویم:

محمد شفیع ملک زاده رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی باشگاه خبرنگاران جوان، اشاره به اینکه مصرف آب‌های سطحی در نقاط مختلف کشور به حداقل رسیده رسیده است، اظهار کرد: کشاورزان با استفاده از چاه و برداشت آب از کانال هایی که ارتفاع دارد، کارشان را انجام می‌دهند.

وی افزود: با توجه به شرایط خشکسالی و گرمای هوا، کشاورزان نیاز بیشتری به برق دارند که متاسفانه قطعی برق‌های طولانی مدت آسیب جدی به چاه‌های کشاورزی وارد کرده است.

ملک زاده ادامه داد: تولیدکنندگان واحدهای صنعتی، نیمه صنعتی، گلخانه، مرغداری، دامداری و مراکز تولید و پرورش قارچ بر مبنای برنامه‌ریزی که انجام دادند، از چاه‌های کشاورزی استفاده می‌کنند و هیچ گاه سابقه نداشته که در فصل بهار دچار قطعی برق شویم.

رئیس نظام صنفی کشاورزی با اشاره به اینکه قطعی برق‌های اخیر منجر تنش محصولات زراعی شده است، بیان کرد: با قطعی برق‌های زودهنگام در ساعاتی که نیاز بود مزارع آبیاری شود، برق قطع شدو مزرعه به طور کامل آبیاری نشد که در نهایت با وصل شدن مجدد برق، آب از ابتدا باید در مزارع و باغات انداخته می‌شد که متاسفانه این تنش‌ها علاوه بر ایجاد خسارت به تاسیسات برقی چاه ها، تولید هم دچار مشکلاتی کرد.

به گفته وی، با قطعی برق‌های مکرر، تاسیسات چاه‌ها دچار آسیب می‌شود، درحالیکه هزینه حفاری یک چاه حداقل ۲ میلیارد تومان است که اگر آسیبی به آن وارد شود، کشاورزان قادر به جبران آن نیستند.

این مقام مسئول هزینه پمپ چاه را ۱۰۰ میلیون تومان اعلام کرد و گفت: زمانیکه پمپ چاه بسوزد، کشاورز برای تعمیر آن باید ۱۰۰ میلیون تومان هزینه کند که این رقم برابر با درآمد یکسال کشاورزان است.

رئیس نظام‌ صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با بیان اینکه کشاورزان در طول شبانه روز نیاز به برق دارند، گفت: بنابر قانون کشاورزان مشمول ۴ ساعت قطعی برق اجباری در ساعات اوج مصرف هستند که کشاورزان انتقادات زیادی نسبت به این موضوع دارند که مسئولان هم به جای رفع بحران تامین برق به قطعی برق در بخش کشاورزی روی می‌آورند که این موضوع علاوه بر خسارت تولیدکننده به اقتصاد کشور هم ضربه مهلکی می‌زند.

وی ادامه داد: بنابر قانون اگر واحدهای تولیدی از ناحیه قطعی برق دچار خسران شوند، خسارت به تولیدکننده باید پرداخت شود که متاسفانه این حمایت صورت نمی‌گیرد و تولیدکننده از جیب خود باید خسارت را پرداخت کند.

ملک زاده در واکنش به استمرار قطعی برق در تابستان بیان کرد: با استمرار قطعی برق در اوج گرمای هوا، تولیدکنندگان واحدهای صنعتی و نیمه صنعتی مرغداری و دامداری دچار قطعی برق شوند، آسیب جدی به تولیدکنندگان وارد می‌شود چرا که واحدهای مرغداری با سیستم خنک‌کننده کار می‌کنند‌.

مزارع مکانیزه ماهی در معرض خطر قطعی برق

آرش نبی زاده مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره تاثیر قطعی برق‌های اخیر بر تولید قزل آلا اظهار کرد: در استان‌های اصفهان، همدان، اراک و گیلان مزارعی که مکانیزه هستند، بیشترین تلفات را از قطعی برق داشتند.

وی با اشاره به اینکه آمار دقیقی از میزان خسارت در دست نیست، افزود: بنابر تماس‌های متعدد تولیدکنندگان، ۴ استان گرفتار تلفات ناشی از قطعی برق شدند که مزارع فاقد بیمه، امکان دریافت خسارت را ندارند، اما انتظار می‌رود که جهاد کشاورزی استان‌ها یا شیلات آمار دقیقی از خسارت اعلام کند‌.

نبی زاده ادامه داد: با توجه به بحث بیمه‌ای که در بخش کشاورزی اتفاق افتاده، انتظار می‌رود خسارت‌ها تا حدی جبران شود چرا که بیمه بر مبنای قیمت سال گذشته انجام شده که در صورت پرداخت خسارت ۱۰۰ درصدی هم، نیمی از خسارت تولیدکنندگان پرداخت شده است که این امر موجب شده تا بتوانند دوباره به تولید ادامه دهند.

مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی با بیان اینکه خسارت مزارع قزل آلا در تولید تاثیر مستقیمی دارد، گفت: استان‌های دارای بچه ماهی که مکانیزه هستند یا با برق کار می‌کنند، بیشترین خسارت را متحمل شدند که با وجود خروج ۵ مزرعه از مدار تولید، بدیهی است که تولید کاهش می‌یابد.

خسارت جزئی قطعی برق به واحدهای مرغداری

برومند چهارآیین، رئیس هیات مدیره شرکت مادر تخصصی توسعه صنعت طیور، میزان خسارت وارده به واحدهای مرغداری را جزئی اعلام کرد و گفت: واحدهای مرغداری مکلف به تامین برق اضطراری واحد خود هستند چرا که مشکلات برق در دنیا معمول است.

وی تامین برق اظطراری را یکی از شرایط صدور یا تمدید پروانه واحد تولیدی اعلام کرد و افزود: به واحدهای فاقد برق اظطراری نباید مجوز داده شود، چنانچه واحد فاقد برق اضطراری دچار تلفات می‌شوند، این موضوع ارتباطی به مسئولان ندارند چرا که واحد مرغداری به علت نبود ژنراتور دچار صدمه شده است.

یک ششم ظرفیت تولید با قطعی برق از مدار خارج می‌شود

جعفر حسینی مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به تاثیر قطعی برق بر تولید محصولات کشاورزی اظهار کرد: انرژی برق در بحث تولید محصولات اساسی کشاورزی نقش بسزایی دارد.

وی با اشاره به اینکه عمده محصولات کشاورزی از طریق آب‌های سطحی و زیرزمینی تولید می‌شوند، افزود: بخش محصولاتی که از آب‌های سطحی تولید می‌شوند، منبع تامین انرژی برق یا گازوئیل است و عمده محصولات آبی که از آب‌های زیرزمینی است، با قطعی ۴ ساعته در طول روز در کاهش تولید تاثیر بسزایی دارد.

حسینی با بیان اینکه با قطعی برق روزانه یک ششم ظرفیت تولید از مدار خارج می‌شود، گفت: با توجه به شرایط اقلیمی امسال تولید گندم در شرایط سختی قرار دارد و به رغم آنکه تولید چندانی از دیم زارها نداریم، اما تولید گندم‌های آبی تحت شعاع قطعی برق قرار گرفته است‌. به عنوان مثال از هر ۱۰۰ هکتار گندم با قطعی برق، یک ششم معادل ۲۴ هکتار از مدار خارج می‌شود.

مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی از کاهش ۱۵ تا ۲۰ درصدی تولید محصولات اساسی خبر داد و گفت: امسال قطعی برق زودتر از سال‌های قبل شروع شده که همین امر منجر به کاهش تولید محصولات اساسی همچون ذرت دانه‌ای، ذرت علوفه، برنج و گندم شده است.

به گفته حسینی، قطعی برق آسیب جدی به تجهیزات برق چاه‌های کشاورزی وارد می‌کند که با این وجود کشاورزان به شدت از این خاموشی‌ها ناراضی هستند؛ چرا کاهش خاموشی سطح شهری و حوزه صنعت بر دوش کشاورزان و تولیدکنندگان مواد غذایی گذاشته شده که این موضوع امنیت غذایی را به خطر انداخته است.

وی در پایان با اشاره به اینکه قانون حمایت از بخش کشاورزی کم‌نیست، تصریح کرد: بنابر ماده واحده برقی کردن چاه‌های کشاورزی، اصرار به تامین ۲۴ ساعته برق چاه‌های کشاورزی دارد، همچنین ماده ۲۵ قانون فضای بهبود کسب و کار اصرار دارد که کشاورزی در اولویت خاموشی‌ها نباشد، این در حالی است که امسال زودتر از سال‌های گذشته خاموشی داریم که انتظار می‌رود، وزارت نیرو مشکل خاموشی بخش کشاورزی را حل کند.

با آغاز فصل گرما در تابستان در پی افزایش بار مصرفی مشترکان برق، شرکت توزیع تصمیماتی مبنی بر قطعی برق چندساعته در طول روز گرفت، درحالیکه این قطعی مکرر برق به بسیاری از زیرساخت‌ها و واحدهای پرورش مرغ و ماهی خسارت وارد کرده است که همواره این نگرانی وجود دارد که با استمرار قطعی برق ها، سرانجام تولید به کجا خواهد رسید؟ چرا که در صورت عدم بیمه واحدهای مربوط امکان ادامه تولید وجود ندارد.