وضعیت کسب‌وکار ایران قرمز شد

بر اساس داده‌های منتشرشده، «خراسان رضوی» با کسب بهترین نمره، مساعدترین وضعیت محیط کسب‌وکار را در تابستان ۱۴۰۴ داشته است. پس از آن، «البرز» نیز با شرایطی مشابه در جایگاه دوم قرار گرفته است. این دو استان به دلیل پشتیبانی از صنایع مختلف، توسعه زیرساخت‌ها و برخورداری از شرایط نسبتاً پایدار اقتصادی موفق به کسب این رتبه‌ها شده‌اند. علاوه بر این، استان‌های «ایلام»، «گلستان» و «زنجان» نیز با کسب نمره‌ای کمتر از ۵ در شاخص محیط کسب‌وکار، در جمع استان‌های دارای شرایط مطلوب قرار گرفته‌اند. این نمرات پایین‌تر از ۵ نشان‌دهنده عملکرد بهتر این استان‌ها در زمینه‌هایی همچون دسترسی به منابع مالی، حمایت‌های دولتی، قوانین تسهیل‌کننده کسب‌وکار و زیرساخت‌های مناسب است.

استان‌های با وضعیت قرمز و چالش‌های ساختاری

در نقطه مقابل، «استان فارس» با کسب پایین‌ترین نمره، نامساعدترین وضعیت محیط کسب‌وکار را تجربه کرده است. پس از آن، استان‌های «سمنان»، «سیستان و بلوچستان»، «گیلان» و «کرمان» در رتبه‌های بعدی قرار دارند. عوامل متعددی در این وضعیت نقش داشته‌اند؛ از جمله:

• غیرقابل پیش‌بینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات

• دشواری تأمین مالی از بانک‌ها

• بی‌ثباتی سیاست‌ها، قوانین و مقررات و رویه‌های اجرایی ناظر بر کسب‌وکار

• محدودیت دسترسی به حامل‌های انرژی (برق، گاز، گازوئیل و...)

• رویه‌های ناعادلانه ممیزی و دریافت مالیات

این مجموعه عوامل موجب شده تا استان فارس و دیگر استان‌های یادشده در رده‌های پایینی جدول قرار گیرند.

شاخص ملی و کاهش ظرفیت فعالیت بنگاه‌ها

بر اساس نتایج پایش ملی، شاخص ملی محیط کسب‌وکار کشور در تابستان ۱۴۰۴ عدد ۶.۰۹ (که در آن ۱۰ بدترین ارزیابی است) محاسبه شده است. این رقم نسبت به بهار همان سال (۵.۹۵) نشان‌دهنده نامساعدتر شدن شرایط است. همچنین میانگین ظرفیت فعالیت واقعی بنگاه‌های اقتصادی شرکت‌کننده در این پایش، در تابستان ۱۴۰۴ معادل ۳۸.۷۷ درصد بوده که نسبت به بهار ۱۴۰۴ (۴۰.۰۹ درصد) کاهش ۱.۳۲ درصدی را نشان می‌دهد. این روند بیانگر افزایش فشارها و محدودیت‌ها بر فعالیت اقتصادی در سطح ملی است.