شوک بزرگ به ۳ دهک اول؛ نهضت ملی مسکن به کما رفت
در حالی که طرح «نهضت ملی مسکن» با هدف خانه‌دار کردن اقشار متوسط و کم‌درآمد جامعه آغاز شد، اما امروز بسیاری از متقاضیان این طرح از وضعیت نامشخص پروژه‌ها، افزایش مداوم هزینه‌ها و طولانی شدن روند ساخت‌وسازها گلایه دارند. وعده‌های اولیه درباره تحویل به‌موقع واحدها، حالا جای خود را به نگرانی از تورم ساخت، کمبود بودجه و بی‌برنامگی داده است.
در ماه‌های اخیر، گزارش‌های متعددی از توقف یا کندی پیشرفت پروژه‌ها در شهرهای مختلف منتشر شده است. متقاضیانی که سال‌ها در انتظار تحویل خانه‌های خود هستند، می‌گویند هزینه‌های پرداختی‌شان به مرور افزایش یافته، در حالی که کارگاه‌ها یا نیمه‌فعال‌اند یا کاملاً تعطیل شده‌اند. برخی از آن‌ها حتی نگرانند که سرمایه‌هایشان بدون نتیجه مشخصی در پروژه‌ها قفل شود.
یکی دیگر از دغدغه‌های جدی مردم، افزایش شدید آورده نقدی و ناپایداری قیمت‌ها است. با رشد نرخ مصالح ساختمانی و تورم عمومی کشور، مبالغی که در ابتدا تعیین شده بود، دیگر پاسخگوی ادامه کار نیست. بسیاری از متقاضیان، به‌ویژه کارمندان و اقشار با درآمد ثابت، از تأمین آورده جدید ناتوان‌اند و بیم آن دارند که از طرح حذف شوند یا واحدهایشان نیمه‌کاره بماند.
از سوی دیگر، ضعف در اطلاع‌رسانی و نبود شفافیت در وضعیت پروژه‌ها، سردرگمی متقاضیان را بیشتر کرده است. سامانه‌های مربوط به نهضت ملی مسکن اغلب فاقد اطلاعات دقیق از پیشرفت فیزیکی، وضعیت زمین یا زمان‌بندی تحویل هستند. همین موضوع باعث شده بسیاری از متقاضیان به رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی پناه ببرند تا از سرنوشت پروژه خود مطلع شوند.
علاوه بر مشکلات مالی و اجرایی، مسئله تأمین زمین و زیرساخت‌های شهری نیز یکی از چالش‌های اصلی طرح است. در برخی شهرها، زمین‌های تخصیص‌یافته در مناطقی دورافتاده و فاقد امکانات زیربنایی مانند آب، برق یا حمل‌ونقل عمومی قرار دارند. این وضعیت باعث شده حتی در صورت تکمیل واحدها، سکونت در آن‌ها برای بسیاری از خانوارها دشوار یا غیرمنطقی باشد.
هشدار درباره توقف پروژه های نهضت ملی مسکن در شهر جدید سهند
در مجموع، نهضت ملی مسکن که قرار بود نقطه امیدی برای خانه‌دار شدن طبقه متوسط باشد، امروز به آزمونی بزرگ برای دولت و مردم تبدیل شده است. کارشناسان معتقدند اگر روند فعلی اصلاح نشود، خطر از دست رفتن اعتماد عمومی و افزایش نارضایتی اجتماعی وجود دارد؛ چراکه مسکن نه تنها یک نیاز اقتصادی، بلکه نمادی از ثبات و امنیت خانوادگی در جامعه است.
مدیر عامل شرکت عمران شهر جدید سهند از وضعیت نامطلوب آورده مالی بیش از ۴۰۰۰ متقاضی طرح نهضت ملی مسکن در این شهر خبر داد و هشدار داد که تداوم این روند، ادامه پروژه‌ها را با مشکل مواجه خواهد کرد.
فرهاد سعیدی گفت:۴۰۰۰ نفر از متقاضیان علی‌رغم دریافت پیامک‌ها و اظهارنامه‌های مکرر، هنوز آورده مالی خود را تکمیل نکرده‌اند. این امر باعث بلاتکلیف ماندن حدود ۱۲ هزار واحد مسکونی شده است.
اجحاف در حق هزاران متقاضی
سعیدی با بیان اینکه این متقاضیان در دهک‌های بالای درآمدی قرار دارند و تحت پوشش نهاد‌های حمایتی نیستند، افزود: این موضوع اجحاف در حق هزاران متقاضی دیگری است که به تعهدات خود عمل کرده و واریزی را به‌موقع انجام داده‌اند. وقتی ۴۰۰۰ نفر آورده خود را متوقف می‌کنند، پروژه‌ها برای کل متقاضیان به خطر می‌افتد.
وی با هشدار درباره تاثیر این موضوع بر روند اجرای پروژه‌ها تصریح کرد: آورده متقاضی یکی از پایه‌های اصلی تأمین مالی پروژه است. اگر پرداخت‌ها متوقف شود، عملاً نفس پروژه نیز گرفته می‌شود. حتی در برخی پروژه‌ها که به مرحله تحویل رسیده‌اند نیز با چنین متقاضیانی مواجهیم که کمتر از یک‌سوم آورده خود را پرداخت کرده‌اند.
مدیر عامل شرکت عمران سهند از این متقاضیان خواست هرچه سریع‌تر نسبت به تکمیل فرآیند مالی خود اقدام کنند تا ضمن جلوگیری از آسیب به کل پروژه، حقوق سایر متقاضیان پایبند نیز ضایع نشود.
