معادن ایران در دستان عده‌‎ای رانت خوار

جهانی شدن مجموعه‎ای از فرایندهای چند بعدی و پیچیده است که عرصه‎های متعددی از جمله اقتصاد، ایدئولوژی، سیاست، فرهنگ و محیط زیست را در بر می‎گیرد و موجب افزایش وابستگی کشورهای جهان به یکدیگر می‌شود.عقلانی‎ترین دلیل برای جهانی شدن،‌ توسعه پایدار است که همزمان با توسعه اقتصادی و پیشرفت اجتماعی برضرورت توجه به محیط زیست و حفظ منابع طبیعی نیز تاکید می نماید.

توسعه پایدار که امروزه یکی از موضوعات اصلی مورد بحث محافل توسعه ور برنامه ریزی است، خود، برآیند انگاره های مختلف توسعه است. در عین حال از این مفهوم نیز مانند خورد مفهوم توسعه، برداشت‌های گوناگونی شده است. نکته مشترک تمامی این انگاره‌ها پایداری و رسیدن به فرآیندی از توسعه است که بتواند پایا و با دوام باشد. لازمه پایداری تعادل است؛ زیرا یک سیستم نامتعادل، ناپایدار خواهد بود. تفاوت در انگاره‌های مختلف در تعمیم مفهوم تعادل و پایداری است که گروهی به تعادل در رابطه انسان و محیط‌زیست طبیعی اکتفا می‌کنند و گروهی آن را به تمامی شئون زندگی انسانی، یعنی رابطه انسان با محیط و انسان با انسان در جوامع تعمیم می دهند.

در توسعه پایدار انسانی، پایداری در تمامی ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مورد تاکید قرار می گیرد و عقیده بر این است که بدون پایداری و ایجاد تعادل و توازن در تمامی ابعاد جامعه نمی‌توان به یک توسعه با دوام دست یافت. به منظور نیل به این هدف، توسعه به سان سیستمی نگریسته می‌شود که عناصر اصلی آن، مردم، منابع و سرزمین به شمار می‌روند و ترکیب مطلوب این عناصر برمبنای مشارکت و در قالب یک ساختار اجتماعی، اقتصادی و فضایی مناسب به معنای دست‌یابی به توسعه خواهد بود. برای رسیدن به الگوی توسعه مطلوب یا استفاده صحیح از منابع و فرصتها و توزیع عادلانه آن، مشارکت مردم به عنوان عاملی اصلی و محوری به شمار می‌رود که تلفیقی و ترکیب عناصر اصلی در جریان توسعه و به فعالیت در آوردن آنها را بر عهده دارد. حال سوال این است که کشور ایران آیا توانسته است به توسعه پایدار دست یابد یا خیر؟ برای رسیدن به این سوال با یکی از نمایندگان مجلس به گفتگو نشستیم. با گسترش نیوز همراه باشید:

عدم توجه به بخش کشاورزی در طول ۴۳ سال گذشته

ذبیح الله اعظمی ساردویی نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که چرا در طول این چندین سال گذشته با توجه به پتانسیل‌های که داریم و برنامه هایی که اجرا می کنیم به یک توسعه پایدار نرسیده ایم. اظهار کرد: یک‌ دوست هلندی داشتم که به ایران زیاد رفت و آمد می‌کرد. به خصوص کرمان را خیلی خوب می شناخت وقتی به او گفتم که چرا کشور ما با این پتانسیل‌ها و ظرفیت‌ها نسبت به کشور کوچک هلند با آن وضعیت پیشرفت نکرده، گفت: ما هلندی‌ها دو روز جلسه می‌ گذاریم و شش ماه کار می‌کنیم شما ایرانی‌ها شش ماه جلسه می‌گیرید، دو روز کار می‌کنید! این در کل جواب شما است. اکنون حدوداً ۴۲ درصد اشتغال در بخش صنایع و معادن و حدوداً ۱۹ درصد در بخش کشاوزی و بقیه در بخش های خدمات و... است.

وی افزود: ما در بخش کشاورزی هر وقت که نیاز و فشار بوده است هزینه کرده‌ایم. در این چهل و سه سال، بخش کشاورزی و صنایع وابسته آنچنان که باید سرمایه‌گذاری و توجه نشده است و هر وقت نیازی نبوده ، رها شده است. از وقتی جنگ اوکراین اتفاق افتاده، گندم مهم شده است و به بخش کشاورزی توجه کرده ایم. و یا در زمانه تحریم وقتی نمی توانستیم نفت بفروشیم. به بخش کشاورزی بیشتر از گذشته توجه کردیم.

دبیر دوم کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در مورد توجه دولت به بخش معدن اظهار کرد:  در دهه سی و چهل شمسی، توسط برخی از کشورهای اروپایی ظرفیت‌های معدنی ایران مشخص شد و اکنون هم بر همان نقشه راه، معادن را مشخص می‌کنند. آنها با تکنولوژی‌‌های روز تمام کاوش ها را انجام داده‌اند. اما اکنون معادن ما درگیر روال اداری بسیار دست و پا گیر است. امروزه  مشخص شده است که برخی از معادن دست عده‌ای رانت خوار است که آن معادن را فعال نمی‌کنند. البته آقای رزم حسینی وزیر سابق صمت خیلی خوب عمل کرد. آمد گفت یا فعال می کنید یا خلع ید می‌شوید.

نقش مجلس در وضعیت واگذاری معادن

اعظمی ساردویی ادامه داد: یک سری معادن خوب و درجه یک را خود وزارت صمت و دولت زیر پوشش خود گرفته است که آن را نه به بخش خصوصی می دهند تا فعال کنند و نه خودشان رتق فتق کار را بر عهده می‌گیرند. این یک ایراد است که در نهایت منجر به کارهای دست و پا گیر برای راه‌اندازی معدن می‌شود.

وی در پاسخ به این سوال که چه راهکاری برای بهبود این وضعیت پیشنهاد می‌دهید، اظهار کرد: دولت باید مثل زمان وزارت آقای رزم حسینی که تمام مافیاها و رانت خوارها بیشترین حجم‌ فشار را روی وزارت مربوطه آورده‌ بودند. بیاید دقیقا همانند آن دوره یک فرصت سه ماه بگذارد و آن ‌راه‌ها را ببندد. جلوی خرید و فروش را بگیرند یعنی صاحب پروانه معدن را مجبور به سرمایه‌گذاری کند و اگر نکرد آن فرد را خلع ید کند. ما الان در حوزه انتخابی هم با جدیت با موضوع واگذاری پروانه معدن برخورد کردیم. لذا نیاز است دولت و وزارت مربوطه، جهادی و بسیجی وار با این رویه برخورد کند.

اعظمی ساردویی در پایان در پاسخ به این سوال که نقش مجلس در این میان چیست، اظهار کرد: نظارت کامل و جدیت در تحقیق و تفحص از وزارت مربوطه و همه سازمان های مربوطه و تمام کسانی که وظیفه خود را انجام نمی‌دهند.