اما و اگرهای حذف یارانه مهم

نمایندگان مجلس مدتی است که از حذف کامل اختصاص ارز به واردات نهاده سخن می‌گویند. دولت کنونی مدت‌هاست که به این نوع یارانه متوسل شده است تا بازار گوشت و دیگر محصولات پروتئینی را تنظیم کند. به اعتقاد مدیرعامل انجمن مهاد با اطمینان کامل به ما گفت که این کار هیچ وقت انجام نمی‌شود. برای بررسی بیشتر موضوع با گسترش‌نیوز همراه باشید.

این همه بار از کجا می‌آید؟

وقتی بازار آزاد پر از نهاده است اما پرورش‌‌دهندگان فقط ۳۰ تا ۴۰ درصد نیاز خود را از بازارگاه تامین می‌کنند شائبه نشت نهاده از این سامانه به بازار  و رانت‌خواری و زد و بند به شدت تقویت می‌شود. ناصر استاد احمدی در این باره اظهار داشت: «متاسفانه کشور ما را زد و بند نابود کرده است. شکی نیست که در این حوزه هم زد و بند وجود دارد. در یک فقره اعلام کرده‌اند که فلان مورد را در شمال کشور شناسایی کرده‌اند اما این مورد فقط یک استثنا است و تعداد موارد بسیار بیشتر است. کافی است به این واقعیت توجه کنیم که طبق آمار اعلامی توسط مجلس، ۶۰ درصد نهاده وارداتی، وارد چرخه بازار آزاد می‌شود. مگر می‌شد تریلی نهاده غیب شود؟ تعداد زیادی از شرکت‌ها در حال فروش نهاده به قیمت آزاد هستند. باید سوال کرد که آنها این همه بار را چگونه تامین می‌کنند؟ بار از گمرک وارد می‌شود، کامیون‌ها بارنامه دارند و همه چیز طبق برنامه انجام می‌شود؛ بنابراین مشخص است که افرادی از این وضعیت بهره‌برداری می‌کنند».

حذف ارز مرجع به سرانجام نمی‌رسد

مدتی است که نمایندگان مجلس به جد از لزوم حذف ارز ۲۴۰۰ تومانی مربوط به واردات نهاده صحبت می‌کنند. این اقدام اگر واقعا انجام شود چه نتایج خوب و بدی به همراه خواهد داشت؟ مدیرعامل انجمن تعاونی مهاد در این رابطه گفت: «شکی نیست که حذف ارز دولتی، باعث افزایش قیمت می‌شود اما اقدام مثبتی است. در حال حاضر ارز مرجع از جیب مردم می‌رود، به دست تولیدکننده هم نمی‌رسد. ارز ۴۲۰۰ تومانی به دست واسطه می‌رسد. او ارز را دریافت می‌کند اما به تولیدکننده نمی‌دهد. طبق آمار مجلس ۴۰ درصد از نهاده‌ وارداتی به دست مصرف‌کننده واقعی می‌رسد. کامیون‌ها هیچ تخلیه‌ای نداشته‌اند اما گفته می‌شود که فلان مقدار بار را توزیع کرده‌اند. برای مثال به جای ۱۰۰ تن بار ۴۰ تن بار می‌آید و از مابقی خبری نیست. این در حالی است که مشخصات کامیون و راننده موجود است اما هیچ باری تخلیه نشده است».

وی در تشریح بیشتر این موضوع گفت: «به اعتقاد من حذف ارز مرجع به سرانجام نمی‌رسد. محال است که شاهد آزادسازی باشیم. شک نکنید که این کار را نمی‌کنند. عده‌ای منافع زیادی دارند و اجازه چنین کاری را نمی‌دهند. در این باره صحبت می‌شود و ممکن است تصمیمی هم گرفته شود اما بعد اتفاقی می‌افتد. کافی است چند روز گوشت در بازار کمیاب شود. در این صورت نمایندگان فریاد خواهند زد که مردم دیگر به گوشت هم دسترسی ندارند! بلافاصله سیاست مداخله از سر گرفته می‌شود. از اختصاص یارانه به نهاده وارداتی سخن گفته می‌شود. چمدان‌های پول مشکل را حل خواهد کرد. داستان آفتاب‌دار مسجد شاه همیشه بوده و ادامه خواهد داشت!».

سیاست دولت آینده

باید منتظر ماند و دید که نمایندگان مجلس در نهایت چه تصمیمی درباره ارز مرجع واردات نهاده اتخاذ می‌کنند. بسیاری بر این اعتقاد هستند که اختصاص یارانه محصولات پروتئینی به اقشار میانی و آسیب‌پذیر بسیار بهتر از اعطای یارانه به شرکت‌های واردکننده (دولتی و غیردولتی) عمل می‌کند. درباره کارآمدی این ابزار و ابزارهای جایگزین دیگر می‌توان بحث کرد اما تجربه چند سال اخیر یک چیز را به خوبی روشن کرده است. به شهادت بسیاری از کارشناسان؛ اختصاص ارز دولتی به واردات نهاده را باید یک سیاست‌ شکست‌خورده . رانت‌آفرین دانست. این سیاست یک باخت دوطرفه بزرگ بود: حجم عظیمی از بودجه از جیب مردم رفت اما نه بازار گوشت تنظیم شد و نه به دست تولیدکنندگان و پرورش‌دهندگان واقعی رسید. باید دید که آیا دولت آینده چه سیاستی در پیش می‌گیرد؟ آیا بازار نهاده و تولید محصولات پروتئینی برای همیشه با قیمت‌گذاری دولتی و دیگر اشکال مداخله دولت خداحافظی می‌کند یا دولت به طرق جدید، تسلیم وسوسه مداخله و تنظیم بازار می‌شود.